Bệnh tiểu đường, còn được gọi là đái tháo đường, là một thuật ngữ chung cho một số tình trạng liên quan đến cách cơ thể bạn chuyển hóa thức ăn thành năng lượng. Bệnh tiểu đường có các dạng khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Không có cách chữa khỏi bệnh tiểu đường, nhưng với việc điều trị và thay đổi lối sống, bạn có thể sống một cuộc sống lâu dài và khỏe mạnh.
Bệnh tiểu đường type 2
Bệnh tiểu đường type 2 từng được gọi là bệnh tiểu đường không phụ thuộc insulin hoặc bệnh tiểu đường khởi phát ở người trưởng thành. Tuy nhiên, bệnh đã trở nên phổ biến hơn ở trẻ em và thanh thiếu niên trong 20 năm qua, phần lớn là do ngày càng có nhiều người trẻ thừa cân hoặc béo phì. Khoảng 90% những người mắc bệnh tiểu đường mắc bệnh tiểu đường type 2.
Khi bạn bị tiểu đường loại 2, tuyến tụy của bạn thường tạo ra một số insulin. Nhưng nó không đủ hoặc cơ thể bạn không sử dụng nó như bình thường. Tình trạng kháng insulin xảy ra khi các tế bào của bạn không phản ứng với insulin, thường xảy ra ở các tế bào mỡ, gan và cơ.
Bệnh tiểu đường type 2 thường nhẹ hơn bệnh tiểu đường type 1.
Nhưng nó vẫn có thể gây ra các biến chứng sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt là ở các mạch máu nhỏ trong thận, dây thần kinh và mắt của bạn. Type 2 cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ.
Những người béo phì - hơn 20% so với trọng lượng cơ thể của họ - có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 đặc biệt cao và các vấn đề sức khỏe có thể xảy ra sau đó. Béo phì thường gây ra kháng insulin, vì vậy tuyến tụy của bạn phải làm việc nhiều hơn để tạo ra nhiều insulin hơn. Nhưng nó vẫn chưa đủ để giữ lượng đường trong máu của bạn ở mức bình thường.
Điều trị bệnh tiểu đường type 2 bao gồm duy trì cân nặng hợp lý, ăn uống đúng cách và tập thể dục. Một số người cũng cần dùng thuốc.
Bác sĩ có thể làm xét nghiệm A1c một vài lần trong năm để xem bạn đã kiểm soát lượng đường trong máu tốt như thế nào.
Bệnh tiểu đường thai kỳ
Mang thai thường gây ra một số dạng kháng insulin. Nếu điều này trở thành bệnh tiểu đường, nó được gọi là bệnh tiểu đường thai kỳ. Các bác sĩ thường phát hiện bệnh này ở 2% -10% trường hợp mang thai. Bạn có thể được chẩn đoán vào giữa hoặc cuối thai kỳ bằng:
- Xét nghiệm dung nạp glucose: kiểm tra cách cơ thể bạn phản ứng với đường
- Hoặc xét nghiệm dung nạp glucose đường uống: kiểm tra mức độ cơ thể bạn sử dụng và dự trữ đường.
Bệnh tiểu đường thai kỳ thường không gây ra triệu chứng hoặc chỉ gây ra các triệu chứng nhẹ như cảm thấy khát nước hơn hoặc đi tiểu thường xuyên hơn. Bệnh sẽ tự khỏi sau khi sinh. Nhưng những người đã từng bị tiểu đường thai kỳ có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn 8-10 lần và có nguy cơ mắc bệnh tim cao gấp đôi so với những người chưa từng mắc bệnh này.
Bệnh tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao hơn đối với em bé so với người mẹ. Vì lượng đường trong máu của bạn đi qua nhau thai đến em bé, điều quan trọng là phải kiểm soát bệnh tiểu đường thai kỳ để bảo vệ sự tăng trưởng và phát triển của em bé.
Một em bé có thể tăng cân bất thường trước khi sinh, khó thở khi sinh hoặc có nguy cơ béo phì và tiểu đường cao hơn sau này trong cuộc sống. Bạn có thể cần phải mổ lấy thai do em bé quá lớn, hoặc em bé có thể bị tổn thương tim, thận, dây thần kinh và mắt.
Điều trị bệnh tiểu đường thai kỳ bao gồm:
- Lập kế hoạch bữa ăn cẩn thận để đảm bảo bạn nhận đủ chất dinh dưỡng mà không quá nhiều chất béo và calo
- Tập thể dục hàng ngày
- Kiểm soát tăng cân
- Dùng insulin để kiểm soát lượng đường trong máu của bạn nếu cần
Bệnh tiểu đường đơn gen
Hiếm khi, bệnh tiểu đường có thể xảy ra do những thay đổi trong một gen duy nhất có thể ảnh hưởng đến lượng insulin mà cơ thể có thể sản xuất. Khi đó, nó được gọi là bệnh tiểu đường đơn gen.
Đột biến gen thường được truyền từ một hoặc cả hai bố mẹ. Tuy nhiên, đột biến gen cũng có thể xảy ra bất ngờ. Ở Mỹ, bệnh tiểu đường đơn gen xảy ra trong 1% đến 4% tổng số trường hợp mắc bệnh tiểu đường.
Hai loại bệnh tiểu đường đơn gen chính là:
- Bệnh tiểu đường sơ sinh: xảy ra ở trẻ sơ sinh
- Bệnh tiểu đường khởi phát ở người trẻ tuổi: xảy ra ở thanh thiếu niên và người trưởng thành trẻ tuổi
Các bác sĩ có thể nhầm lẫn giữa bệnh tiểu đường đơn gen với bệnh tiểu đường type 2. Nhưng bác sĩ có thể nghi ngờ bệnh tiểu đường đơn gen nếu:
- Bệnh tiểu đường được chẩn đoán trước khi trẻ được 6 tháng tuổi
- Một trẻ em hoặc người trưởng thành trẻ tuổi mắc bệnh tiểu đường, kể cả những người có tiền sử gia đình mắc bệnh tiểu đường, không có đặc điểm của bệnh tiểu đường type 1 hoặc type 2.
- Một người có lượng đường trong máu hơi cao sau khi nhịn ăn một thời gian.
Bệnh tiểu đường thứ phát
Bệnh tiểu đường thứ phát là một loại bệnh tiểu đường xảy ra do một tình trạng bệnh lý khác, có thể bao gồm:
- Rối loạn chức năng nội tiết hoặc các vấn đề liên quan đến hormone như có quá nhiều hormone cortisol (hội chứng Cushing) và có quá nhiều hormone tăng trưởng (bệnh to đầu chi)
- Rối loạn liên quan đến tuyến tụy
- Thừa sắt
- Bệnh xơ nang (CF)
- Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)
- Thuốc như steroid cũng có thể gây ra bệnh tiểu đường thứ phát.
Điều trị có thể bao gồm kiểm soát nguyên nhân tiềm ẩn, thay đổi lối sống và dùng insulin và các loại thuốc khác để kiểm soát lượng đường trong máu của bạn.
Sự khác biệt giữa bệnh tiểu đường type 1 và type 2
Bệnh tiểu đường type 1 và type 2 là những loại bệnh tiểu đường phổ biến nhất. Bệnh tiểu đường type 1 ảnh hưởng đến 1,3 triệu người ở Mỹ và bệnh tiểu đường type 2 xảy ra ở 37 triệu người.
Bệnh tiểu đường type 1 xảy ra khi hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào tuyến tụy của bạn và khiến nó ngừng sản xuất insulin. Cả yếu tố di truyền và môi trường đều đóng một vai trò trong việc gây ra phản ứng miễn dịch này.
Bệnh tiểu đường type 2 là một tình trạng nội tiết tố xảy ra khi cơ thể bạn không phản ứng tốt với insulin, dẫn đến lượng đường trong máu cao. Theo thời gian, tuyến tụy ở những người mắc bệnh tiểu đường type 2 có thể ngừng hoạt động tốt như bình thường cho đến khi nó ngừng sản xuất insulin.
Các triệu chứng của bệnh tiểu đường type 1 thường xảy ra đột ngột trong vòng vài ngày đến một tuần. Các triệu chứng của bệnh tiểu đường type 2 mất một thời gian, khoảng một năm, để phát triển.
Những người mắc bệnh tiểu đường type 1 cần thuốc insulin vì cơ thể không thể tạo ra nó nữa. Những người mắc bệnh tiểu đường type 2 chỉ cần insulin khi tuyến tụy của họ ngừng sản xuất nó.
Câu hỏi thường gặp về các loại bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường type 2 có thể kiểm soát được không?
Có, bệnh tiểu đường type 2 có thể kiểm soát được bằng thuốc và thay đổi lối sống lành mạnh.
Nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường là gì?
Nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường sẽ phụ thuộc vào loại bệnh. Nó có thể liên quan đến gen, lối sống và tiền sử gia đình của bạn. Nhưng tất cả các dạng bệnh tiểu đường đều khiến bạn có lượng đường trong máu cao.
Bệnh tiểu đường type 1 và 2 là gì?
Bệnh tiểu đường type 1 và 2 là loại bệnh tiểu đường phổ biến nhất. Bệnh tiểu đường type 1 xảy ra khi hệ thống miễn dịch của bạn tấn công và làm hỏng tuyến tụy của bạn và khiến nó ngừng sản xuất đủ insulin. Bệnh tiểu đường type 2 xảy ra khi cơ thể bạn ngừng sử dụng insulin tốt.
Xem thêm: Các loại bệnh tiểu đường (Phần 1)
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: Webmd