Buồng trứng đa nang và rối loạn giấc ngủ đang trở thành các vấn đề phổ biến hiện nay. Đa nang buồng trứng là một bệnh lý phụ khoa liên quan tới hệ nội tiết của cơ thể, khiến khả năng sinh sản bị suy giảm và tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý khác. Đồng thời, giấc ngủ của nhiều chị em có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc Trung tâm Sức khoẻ phụ nữ và Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Tình trạng buồng trứng đa nang là gì?
Buồng trứng đa nang (Polycystic Ovary Syndrome - PCOS) là một rối loạn phụ khoa đang ngày càng phổ biến và liên quan đến sự mất cân bằng nội tiết tố. Hội chứng này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của chị em khi mắc phải, mà còn làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý khác.
Khi tình trạng nội tiết tố nữ bị mất cân bằng, quá trình phóng noãn cũng sẽ bị tác động đến. Từ đó, trứng không thể tiếp tục phát triển và dẫn tới teo nhỏ hoặc thoái hoá. Do đó, khi mắc buồng trứng đa nang, quá trình thụ thai có thể trở nên khó khăn với chị em mắc bệnh.
Đặc biệt, một số triệu chứng của tình trạng này có thể xuất hiện ngay từ kỳ kinh nguyệt đầu tiên ở một số phụ nữ. Tuy vậy, đa phần chị em chỉ phát hiện ra bệnh khi gặp khó khăn trong quá trình mang thai. Người bệnh mắc phải căn bệnh này thường xuất hiện các triệu chứng như sau:
- Mất kiểm soát cân nặng: Có đến 80% chị em mắc phải bệnh lý này bị béo phì, thừa cân. Trọng lượng của chị em mắc bệnh cũng không ổn định và thường là tăng cân không kiểm soát. Từ đó, căng thẳng và mệt mỏi thường xuất hiện hơn.
- Kinh nguyệt không ổn định: Dấu hiệu thường gặp nhất của chị em mắc tình trạng này là sự không ổn định kinh nguyệt, được biểu hiện bằng kỳ kinh ít hơn 25 ngày hoặc kinh thưa khoảng 2-3 tháng/lần. Thậm chí, chị em hoàn toàn có thể bị vô kinh hoàn toàn hoặc chỉ có 1-2 kỳ kinh/năm.
- Da có vấn đề: Sự mất cân bằng nội tiết trong bệnh lý buồng trứng đa nang có thể gây ra nhiều vấn đề về da, đặc biệt là khi lượng hormone nam androgen gia tăng.
- Lông mọc và rụng tóc bất thường: Sự gia tăng androgen trong buồng trứng đa nang dễ khiến tóc rụng nhiều. Cùng với đó, một số biểu hiện khác của bệnh gồm lông mọc cứng, đen và rậm lông ở vùng ngực, ria mép, chân, tay, lưng và bụng.
- Rối loạn giấc ngủ: Rối loạn giấc ngủ là tình trạng thường xuất hiện, chị em sẽ khó vào giấc, ngủ không ngon hoặc mắc chứng ngưng thở khi ngủ. Tình trạng này về lâu dài sẽ khiến bệnh nhân dễ bị mệt mỏi hơn. Ngoài ra, tình trạng rối loạn giấc ngủ sẽ trầm trọng hơn theo tuổi tác và gây ra mất ngủ ở phụ nữ trung niên.
- Cảm giác khó chịu: Những cảm giác khó chịu có thể xuất hiện ở vùng thắt lưng, vùng chậu hoặc bụng. Các cơn đau âm ỉ giống đau bụng kinh từ nhẹ đến dữ dội cũng là dấu hiệu của tình trạng buồng trứng đa nang.
- Thay đổi tâm trạng thất thường: Phụ nữ mắc PCOS sẽ có tâm lý khá bất ổn, có thể nóng giận hoặc buồn vô cớ, kèm theo căng thẳng và lo âu.
- Hiếm muộn, vô sinh: Đây vừa là biến chứng, vừa là triệu chứng của đa nang buồng trứng. Sự suy giảm các hormone nữ sẽ làm ức chế sự phát triển của nang noãn, ảnh hưởng tới quá trình rụng trứng và gây ra vấn đề về kinh nguyệt. Vì thế, bệnh lý này chính là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nữ giới. Không chỉ thế, nồng độ insulin và testosterone cao do bệnh gây ra còn làm tăng nguy cơ sảy thai.
2. Sự tác động giữa buồng trứng đa nang và rối loạn giấc ngủ
Rối loạn nội tiết tố và tâm lý tiêu cực như căng thẳng, lo âu, trầm cảm và rối loạn giấc ngủ thường gặp ở người mắc hội chứng đa nang buồng trứng. Do đó, tình trạng mất ngủ, đặc biệt ở phụ nữ trung niên, vừa là triệu chứng vừa có thể là biến chứng của hội chứng này.
Ngược lại, rối loạn giấc ngủ kéo dài cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản thông qua tác động lên hệ điều hòa trục hạ đồi - tuyến yên - tuyến thượng thận, tình trạng đề kháng insulin, viêm hệ thống và stress oxy hóa.
Có thể nói, giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích nang noãn phát triển thông qua quá trình tiết FSH và hỗ trợ chức năng của LH. Thiếu ngủ cũng dẫn đến tăng nồng độ prolactin trong máu, gây cản trở quá trình trưởng thành và rụng trứng, đồng thời làm tăng nguy cơ mắc hội chứng đa nang buồng trứng, lạc nội mạc tử cung và các rối loạn kinh nguyệt.
Bên cạnh đó, dù tác động chưa rõ ràng, các chuyên gia cho rằng mất ngủ có thể ảnh hưởng đến progesterone và gây gián đoạn quá trình chuyển dạng nội mạc tử cung để chuẩn bị cho sự làm tổ của phôi thai, duy trì thai kỳ phát triển khoẻ mạnh.
Nồng độ hormone tuyến giáp (TSH) tăng cao cũng kích thích tiết prolactin, gián tiếp làm tăng nguy cơ không rụng trứng, vô kinh, sẩy thai và vô sinh.
Mất ngủ còn ức chế sự tiết melatonin dẫn đến suy giảm khả năng sinh sản. Do đó, buồng trứng đa nang và rối loạn giấc ngủ có mối liên hệ mật thiết với nhau. Khi xuất hiện tình trạng mất ngủ, khó ngủ hoặc ngủ không ngon giấc kèm các dấu hiệu nghi ngờ PCOS, người bệnh nên đi thăm khám tại các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
3. Kết luận
Có thể thấy, tình trạng buồng trứng đa nang là một bệnh lý rất phức tạp và ảnh hưởng tới nhiều khía cạnh sức khỏe và sinh sản của chị em. Việc hiểu rõ mối liên quan giữa buồng trứng đa nang và rối loạn giấc ngủ có thể giúp phụ nữ chủ động hơn trong việc kiểm soát sức khỏe bản thân và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Do đó, các chị em nên thăm khám định kỳ cũng như tuân thủ các phương pháp điều trị để có thể giảm nguy cơ mắc các biến chứng và thuyên giảm các triệu chứng của PCOS.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
