Say rượu cấp tính có liên quan đến một số biến chứng bao gồm tai nạn, tử vong do giao thông, bạo lực gia đình, giết người và tự tử. Tuy nhiên, các biến chứng của nghiện rượu có thể xảy ra như bệnh lý mãn tính, liên quan đến suy dinh dưỡng, chấn thương và nhiều loại rối loạn hệ thần kinh trung ương khác.
1. Các biến chứng của nghiện rượu trên hệ thần kinh
Nhiều người đã gặp phải những kích ứng khi uống quá nhiều bia rượu, dẫn đến cảm giác buồn nôn, chóng mặt và thậm chí là nôn ói dữ dội. Bên cạnh những tác động ngắn hạn của việc uống rượu, người sử dụng cũng có thể gặp phải những tác động lâu dài nếu uống một lượng lớn rượu.
Một trong những biến chứng của nghiện rượu đó là làm cho hệ thần kinh bị tổn thương. Trong khi hầu hết mọi người hồi phục sau cơn say rượu mà không gặp bất kỳ vấn đề gì kéo dài, có một số cá nhân có thể thường xuyên tiêu thụ một lượng lớn rượu và phát triển các bệnh thần kinh do uống rượu. Hơn nữa, biến chứng của nghiện rượu trên hệ thần kinh còn bao gồm các trường hợp rối loạn tâm thần do nghiện rượu, ảnh hưởng đến cuộc sống của cá nhân, gia đình và an toàn, trật tự cho toàn xã hội.
Về cơ chế, các bệnh thần kinh liên quan đến rượu là tình trạng có thể do uống quá nhiều rượu và trong khoảng thời gian dài. Những bệnh lý này có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Khi rượu được uống vào cơ thể, gan sẽ phân hủy nó. Tuy nhiên, khi uống rượu với tốc độ nhanh hơn gan có thể phá vỡ nó, người dùng sẽ say. Rượu là một chất gây trầm cảm, có nghĩa là về cơ bản nó khiến cơ thể và cả não bộ hoạt động chậm lại. Sau đây là cách rượu ảnh hưởng đến não bộ:
- Tốc độ truyền thông tin của tế bào não chậm lại
- Dopamine và serotonin được giải phóng, tạo ra hiệu ứng hưng phấn
- Hiệu ứng GABA được tăng lên, điều này làm chậm quá trình truyền dẫn phản ứng của não
- Các phản ứng cảm xúc cũng bị chậm lại dẫn đến thiếu ức chế.
- Tiểu não bị ảnh hưởng, có thể gây mất phối hợp và buồn ngủ hoặc bất tỉnh
- Chặn vasopressin, gây tăng đi tiểu và mất nước
- Ngoài việc gây hại cho hệ thần kinh, uống rượu thường xuyên cũng có thể ảnh hưởng đến lượng thiamine, folate và vitamin B6, B12 trong cơ thể. Những loại vitamin này đều cần thiết cho hệ thống thần kinh hoạt động bình thường, khuếch đại các vấn đề về hệ thần kinh khi nồng độ của chúng bị ảnh hưởng.
2. Các biến chứng thần kinh của nghiện rượu
Có một số bệnh thần kinh liên quan đến uống rượu, bao gồm: Hội chứng Wernicke-Korsakoff, bệnh thần kinh do rượu, hội chứng cai rượu, thoái hóa tiểu não do rượu, bệnh cơ do rượu và hội chứng nghiện rượu ở thai nhi.
Hội chứng Wernicke-Korsakoff
Hội chứng Wernicke-Korsakoff là một biến chứng thần kinh của nghiện rượu nghiêm trọng do lạm dụng rượu mãn tính dẫn đến tổn thương não và thiếu hụt thiamine. Hội chứng Wernicke-Korsakoff thực chất là hai hội chứng riêng biệt, bao gồm bệnh não Wernicke và rối loạn tâm thần do nghiện rượu Korsakoff.
Bệnh não Wernicke là một tình trạng ảnh hưởng đến não và gây ra các triệu chứng như lú lẫn, thiếu phối hợp các cơ mắt, mất phối hợp cơ (mất điều hòa), giảm mức độ ý thức hoặc hôn mê, các vấn đề về trí nhớ và dáng đi bất thường.
Rối loạn tâm thần do nghiện rượu Korsakoff là một hậu quả lâu dài có thể phát triển sau khi bệnh não Wernicke diễn ra. Tình trạng này có thể gây mất trí nhớ nghiêm trọng, hay quên, phối hợp kém và đi lại khó khăn.
Bệnh thần kinh do rượu
Bệnh thần kinh do rượu là một loại tổn thương thần kinh ngoại vi có thể do lạm dụng rượu trong thời gian dài. Kết quả là những người uống một lượng lớn rượu thường xuyên có thể phát triển loại tổn thương thần kinh này. Tình trạng có thể trở nên tồi tệ hơn do thiếu hụt vitamin B6, B12, thiamine, folate, niacin và vitamin E. Bệnh thần kinh do rượu thường không thể phục hồi và gây ra các triệu chứng như:
- Thiếu cảm giác ở bàn tay hoặc bàn chân
- Cảm giác tê và ngứa ran thường bắt đầu ở ngón chân và ngón tay, nhưng cũng có thể xảy ra ở những nơi khác trên cơ thể
- Giảm phản xạ ở tay và chân
- Co thắt cơ, chuột rút và suy nhược
- Khó nuốt
- Chóng mặt
- Nôn, buồn nôn
- Rối loạn chuyển động
- Rối loạn chức năng tình dục
- Nói ngọng.
Bệnh thần kinh do rượu thường được chẩn đoán bằng khám sức khỏe, nghiên cứu dẫn truyền thần kinh và đo điện cơ. Với điều trị, các triệu chứng bệnh thần kinh do rượu có thể được kiểm soát nhưng không có khả năng giải quyết hoàn toàn.
Hội chứng cai rượu
Hội chứng cai rượu là một loạt các triệu chứng có thể xảy ra ở những người phụ thuộc vào rượu và đột ngột ngừng uống. Hội chứng này có thể từ nhẹ đến đe dọa tính mạng, tùy thuộc vào mức độ nghiện của cá nhân.
Các triệu chứng liên quan đến hội chứng cai rượu có thể bắt đầu sớm nhất là 5 giờ sau khi uống rượu và tiếp tục trong nhiều tuần. Các triệu chứng phổ biến nhất của hội chứng cai rượu bao gồm:
- Buồn nôn, ói mửa
- Đổ mồ hôi
- Run chi
- Lo lắng
- Nhịp tim nhanh
- Đau đầu
Hội chứng cai rượu có thể được điều trị bằng thuốc để làm giảm các triệu chứng. Khi điều trị thích hợp, tình trạng này sẽ được giải quyết trong khoảng 24-72 giờ sau khi người bệnh ngừng uống rượu.
Thoái hóa tiểu não do rượu
Một bệnh thần kinh khác liên quan đến nghiện rượu là thoái hóa tiểu não do rượu. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng lạm dụng rượu mãn tính có thể gây ra các vấn đề tại khu vực trên não điều khiển về cân bằng, phối hợp và chuyển động của cơ thể (hay còn gọi là tiểu não) ở một số người. Cơ chế của điều này là do rượu có thể làm cho các tế bào thần kinh trong tiểu não bị suy giảm. Vì tiểu não chịu trách nhiệm điều phối và cân bằng, các triệu chứng có thể bao gồm:
- Nói lắp
- Đi bộ không ổn định
- Cử động giật gân của các chi
- Run rẩy cơ thể
- Rung giật nhãn cầu, chuyển động mắt nhanh
Bệnh cơ do rượu
Một tình trạng khác liên quan đến nghiện rượu lâu dài là bệnh cơ do rượu. Đây là một loại tổn thương cơ tiến triển do lạm dụng rượu trong thời gian dài. Tình trạng này có thể gây yếu và hao mòn cơ bắp, gây khó khăn khi đi lại, leo cầu thang hoặc cầm nắm đồ vật. Các triệu chứng khác có thể bao gồm:
- Suy nhược cơ bắp
- Cứng cơ
- Co thắt cơ hoặc chuột rút
Hội chứng nghiện rượu ở thai nhi
Biến chứng của nghiện rượu trên hệ thần kinh cuối cùng là hội chứng nghiện rượu ở thai nhi, một dị tật bẩm sinh có thể xảy ra ở những em bé có mẹ uống rượu trong thai kỳ. Đây cũng là nguyên nhân hàng đầu gây chậm phát triển trí tuệ ở trẻ nhỏ.
Hội chứng nghiện rượu ở thai nhi là tình trạng nghiêm trọng có thể gây ra các vấn đề về thể chất và phát triển ở trẻ em với các triệu chứng thể chất có thể bao gồm:
- Kích thước đầu nhỏ
- Cân nặng khi sinh thấp
- Tăng trưởng kém
- Khuyết tật tim
- Bất thường về mắt, bao gồm các vấn đề về thị lực và mù lòa
- Các vấn đề về thần kinh, chẳng hạn như động kinh và thiểu năng trí tuệ
- Các vấn đề về hành vi, chẳng hạn như rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và tăng động
- Vấn đề về lời nói và ngôn ngữ
- Hành vi rút lui về mặt xã hội
Không có phương pháp điều trị chung cho tất cả các trường hợp hội chứng nghiện rượu ở thai nhi. Tuy nhiên, chẩn đoán và can thiệp sớm có thể giúp cải thiện tiên lượng trong tương lai cho những đứa trẻ này khi chúng lớn lên.
Tóm lại, hầu hết mọi người đều có thể phục hồi sau khi uống rượu mà không có bất cứ điều gì nghiêm trọng. Tuy nhiên, những người thường xuyên tiêu thụ một lượng lớn rượu sẽ có nhiều nguy cơ phát triển bệnh thần kinh liên quan đến rượu. Trong khi có một số biến chứng của nghiện rượu trên thần kinh liên quan đến người uống rượu, nghiện rượu cũng ảnh hưởng những người khác trong trường hợp hội chứng nghiện rượu ở thai nhi hay các rối loạn tâm thần nghiện rượu, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
