Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ chuyên khoa II Phùng Thị Lý, Bác sĩ Sản phụ khoa, Trung tâm Sức khỏe phụ nữ - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Khi một người phụ nữ có thai, cơ thể sẽ làm tất cả để chăm sóc và bảo vệ thai nhi, bao gồm cả việc lấy canxi từ xương, răng của chính cơ thể mình để cung cấp cho bào thai. Vì vậy, để đảm bảo sự cung cấp chất dinh dưỡng đầy đủ cho thai mà vẫn giữ được sức khỏe của mình, các mẹ bầu cần tăng cường bổ sung canxi trong suốt thai kỳ.
1. Vai trò của canxi đối với thai nhi và bà bầu
Mọi người đều cần khoáng chất thiết yếu này mỗi ngày. Bên cạnh việc hình thành răng và xương, canxi còn giúp cho máu và cơ bắp hoạt động và giúp các dây thần kinh gửi tín hiệu từ não đến phần còn lại của cơ thể.
Đối với phụ nữ mang thai, canxi rất cần thiết cho sự phát triển của trẻ cũng như giúp đảm bảo sức khỏe cho người mẹ. Để đảm bảo các vai trò đó, nhu cầu canxi của người mẹ trong thai kỳ tăng lên 1,4 – 1,5 lần so với người bình thường.
Những vai trò của canxi đối với thai nhi và bà bầu:
- Đảm bảo cho sự phát triển hệ xương, răng và trí tuệ của trẻ
- Chống loãng xương, xốp xương, yếu xương, tê bì tay chân do thiếu canxi ở người mẹ
- Điều hòa quá trình đông máu
- Duy trì nhịp tim và các hoạt động trong cơ thể một cách ổn định.
- Là nguyên liệu cho quá trình tạo sữa sau sinh
- Ngăn ngừa tăng huyết áp, giảm nguy cơ tiền sản giật trong thời kỳ mang thai.
Nếu bị thiếu canxi, trẻ sinh ra có thể gặp các vấn đề chậm phát triển trí tuệ, còi xương, suy dinh dưỡng, xương yếu, dị dạng, chậm mọc răng... Để có nguồn cung cấp canxi cho thai, cơ thể sẽ huy động canxi từ xương, răng của người mẹ, nên khi thiếu canxi cũng sẽ ảnh hưởng xấu cho sức khỏe mẹ bầu.
2. Bổ sung canxi cho mẹ bầu như thế nào?
Cơ thể không tự sản xuất được canxi nên phải lấy từ thức ăn hoặc các nguồn cung cấp khác. Trong khi có thai, người phụ nữ nên bổ sung ít nhất 1.000mg mỗi ngày và ít nhất 1.300mg hàng ngày nếu mẹ bầu dưới 18 tuổi.
Thông thường, nhu cầu canxi tăng lên theo từng giai đoạn để đáp ứng sự phát triển của thai nhi. Hàm lượng bổ sung canxi theo từng giai đoạn có thể tham khảo:
- 3 tháng đầu thai kỳ: Bổ sung khoảng 600 – 800mg canxi/ngày
- 3 tháng giữa thai kỳ: Bổ sung khoảng 1000mg canxi/ngày
- 3 tháng cuối thai kỳ: Bổ sung khoảng 1500mg canxi/ngày
3. Cách bổ sung canxi cho bà bầu
3.1 Thực phẩm giàu canxi
Những thực phẩm sữa như sữa, phô mai và sữa chua là một trong số các nguồn canxi tốt. Mẹ bầu nên bổ sung những thực phẩm này hàng ngày.
Động vật có vỏ như tôm, của, ốc, nghêu, sò,.. cũng chứa nhiều canxi, vừa là nguyên liệu cho những món ăn ngon.
Các quả kiwi, cam, quýt, chuối,... không chỉ bổ sung canxi hàng ngày mà còn cung cấp nguồn vitamin, chất xơ, khoáng chất cho cơ thể trong thai kỳ.
Rau màu xanh đậm cũng là nguồn thực phẩm giàu canxi như súp lơ xanh, rau dền, mồng tơi, rau bina...
Mẹ bầu có thể lựa chọn nhiều cách để bổ sung đủ canxi hàng ngày như uống 3 ly sữa, uống nước cam hoặc chọn loại ngũ cốc có 1.000mg canxi.
3.2 Bổ sung canxi qua các chế phẩm
Nếu bạn bị dị ứng với sữa, không dung nạp đường lactose hoặc ăn chay thì lấy đủ canxi từ thực phẩm có thể khó khăn. Bạn có thể bổ sung thêm qua các chế phẩm. Điều thuận lợi khi bổ sung canxi bằng các chế phẩm là biết chính xác hàm lượng trong mỗi viên thuốc để tính được liều lượng hàng ngày. Tuy nhiên, việc bổ sung canxi bằng thuốc cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ để có cách bổ sung đúng, đủ và an toàn cho cả mẹ và thai nhi.
Canxi bổ sung có hai dạng là carbonate và citrate. Canxi cacbonat ít tốn kém hơn và hoạt động tốt nếu sử dụng cùng thức ăn. Canxi citrate hoạt động tốt cả với khi có thức ăn hoặc khi bụng đói. Để đảm bảo cơ thể hấp thụ nhiều canxi nhất có thể, chỉ dùng 500 mg canxi mỗi lần. Vì vậy, nên chia thành nhiều lần uống trong ngày để có kết quả tốt.
4. Những lưu ý khi bổ sung canxi cho phụ nữ mang thai
Cho con bú cũng cần nhiều canxi hơn. Vì vậy, người mẹ cần tiếp tục bổ sung canxi khi nuôi con bằng sữa mẹ. Nghiên cứu cho thấy bà mẹ có thể mất 3- 5% khối lượng xương khi cho con bú. Tuy nhiên, nếu bạn ăn các thực phẩm giàu canxi và bổ sung thêm theo lời khuyên bác sĩ, bạn có thể lấy lại khối xương đã mất trong vòng 6 tháng sau khi ngừng cho con bú.
Bổ sung canxi có thể dẫn đến một số tác dụng phụ như đầy hơi, táo bón. Nếu xảy ra trường hợp này, có thể bổ sung canxi bằng thức ăn hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ để đổi loại hoặc dạng thuốc khác.
Quá nhiều canxi có thể gây sỏi thận và ức chế cơ thể hấp thụ những chất cần thiết khác cho cơ thể như kẽm hoặc sắt. Trong thời kỳ mang thai, không nên bổ sung quá 2.500 mg canxi mỗi ngày.
Hầu hết những phụ nữ khỏe mạnh, không có tiền sử bệnh hay dị ứng có thể sử dụng hầu hết các loại chế phẩm bổ sung canxi, nhưng cần bổ sung với liều lượng hợp lý.
Thai phụ bị đái tháo đường không nên dùng các chế phẩm canxi chứa đường.
Thai phụ bị cao huyết áp hoặc có nguy cơ tiền sản giật cần hạn chế bổ sung canxi có chứa muối natri.
Kết hợp bổ sung vitamin D3 là cần thiết khi bổ sung canxi vì vitamin D3 giúp chuyển hóa canxi trong cơ thể, ngăn cản canxi bị đào thải.
Không nên bổ sung đồng thời sắt và canxi vì 2 chất này có tính cạnh tranh. Nếu trong một giai đoạn cần bổ sung cả sắt và canxi thì nên dùng cách xa nhau để tránh mất tác dụng.
Không uống socola, cacao, trà xanh... khi bổ sung canxi vì sẽ gây giảm hấp thu.
Các mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định bổ sung canxi qua các chế phẩm thuốc để đảm bảo cung cấp an toàn, đầy đủ và hiệu quả cho cả mẹ và thai nhi.
Dịch vụ thai sản trọn gói cùng những tư vấn khoa học mẹ bầu của các bác sĩ Vinmec giúp quá trình mang thai của mẹ trở nên nhẹ nhàng và an toàn hơn. Trong suốt quá trình mang thai, mẹ sẽ được thăm khám bởi các bác sĩ sản khoa có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, giúp đưa ra những tư vấn, hướng xử lý cho sức khỏe của cả mẹ và bé.
Mọi thông tin chi tiết về các gói dịch vụ thai sản trọn gói, Quý khách hàng vui lòng liên hệ với các Bệnh viện và phòng khám thuộc hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
