Thực hiện đều đặn các bài tập thể dục cho người bị trượt đốt sống có thể làm giảm đau và cải thiện độ linh hoạt cho cột sống. Trước khi bắt đầu chương trình tập luyện này, người bệnh nên hỏi ý kiến từ bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu để đảm bảo các bài tập được thực hiện một cách an toàn và mang lại hiệu quả cao nhất trong điều trị.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Dấu hiệu trượt đốt sống lưng
Trượt đốt sống lưng là tình trạng một đốt sống trượt về phía trước hoặc phía sau so với đốt sống bên dưới. Điều này thường gây đau lưng và khó khăn trong việc đi lại với cơn đau có thể lan xuống một hoặc cả hai chân.
Căn cứ vào kết quả phim X-quang cột sống lưng nghiêng, trượt đốt sống được phân thành bốn cấp độ:
- Độ I: Trượt ¼ chiều rộng của thân đốt sống.
- Độ II: Trượt ½ chiều rộng.
- Độ III: Trượt ⅔ chiều rộng.
- Độ IV: Trượt toàn bộ chiều rộng.
Trượt độ II trở lên thường cần can thiệp phẫu thuật.
Ban đầu, người bệnh có thể không có triệu chứng hoặc chỉ cảm thấy đau lưng thoáng qua. Khi tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn, người bệnh sẽ cảm thấy đau đớn khi di chuyển, đứng lâu hoặc khi cúi, ngửa cột sống. Cơn đau có thể lan xuống mông, đùi, cẳng chân và bàn chân, đôi khi kèm theo tê. Cơn đau thường tăng lên khi ho hoặc hắt hơi và giảm khi nghỉ ngơi.
Người bệnh cũng có thể gặp khó khăn khi chuyển từ tư thế ngồi sang đứng và thậm chí cảm nhận được sự trượt của đốt sống khi cúi hoặc ngửa người.
Trong giai đoạn nặng hơn, người bệnh có thể thay đổi tư thế và dáng đi, thường đi khom lưng và có thể kèm với vẹo cột sống. Cơn đau thường trở thành mãn tính và xuất hiện cơn đau theo từng đợt.
Khi được khám trong tư thế đứng, người bệnh có thể có dấu hiệu cong vẹo cột sống hoặc cố gắng ưỡn người quá mức để giảm bớt cơn đau. Các triệu chứng này đặc biệt quan trọng trong chẩn đoán trượt đốt sống. Ngoài ra, còn có triệu chứng đau cách hồi: người bệnh cần dừng lại khi di chuyển vì đau và chỉ có thể tiếp tục đi lại sau khi cơn đau giảm. Triệu chứng này không xuất hiện khi đạp xe và giúp bác sĩ chẩn đoán phân biệt với thoát vị đĩa đệm.
2. Tác dụng của các bài tập thể dục cho người bị trượt đốt sống
Khi thực hiện các bài tập theo sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu, người bệnh có thể đạt được nhiều lợi ích như:
- Củng cố sức mạnh cho các nhóm cơ: Tập luyện giúp tăng sức mạnh cho các nhóm cơ ở lưng, hông và mông. Cơ bắp khỏe mạnh hỗ trợ hiệu quả cho việc phục hồi chức năng cột sống và ngăn ngừa tổn thương trong tương lai.
- Điều chỉnh xương cột sống về vị trí ban đầu: Các bài tập có thể giúp điều chỉnh lại các xương đốt sống bị trượt, đưa chúng trở về đúng vị trí.
- Tăng cường lưu thông máu: Việc tập luyện thường xuyên cũng tăng cường lưu thông máu đến khu vực cột sống bị ảnh hưởng, thúc đẩy quá trình phục hồi và giảm viêm.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Kiểm soát cân nặng là rất quan trọng đối với người bị trượt đốt sống vì trọng lượng cơ thể thừa có thể gây áp lực lên cột sống, tăng nguy cơ tổn thương.
3. Những bài tập thể dục cho người bị trượt đốt sống
Người bệnh cần thực hiện các bài tập một cách từ tốn và không nên cố gắng quá sức. Giữ hơi thở đều đặn trong suốt quá trình luyện tập và đảm bảo các triệu chứng không trở nên nghiêm trọng hơn. Lặp lại các bài tập này 2-3 lần mỗi ngày.
3.1 Bài tập xoay chậu ra sau
- Nằm ngửa và co hai gối.
- Đặt hai tay dưới hông, ép hông sát xuống sàn sao cho hông tiếp xúc với tay, giữ yên trong vài giây, sau đó thư giãn.
3.2 Bài tập kéo gối về phía ngực cho từng chân:
- Nằm ngửa với hai chân duỗi thẳng.
- Sử dụng một hoặc hai tay để kéo một chân về phía ngực cho đến khi cảm thấy căng nhẹ ở vùng lưng dưới cùng bên, giữ lại trong vài giây rồi thả lỏng.
3.3 Bài tập kéo gối về phía ngực cho cả hai chân
- Nằm ngửa và duỗi thẳng hai chân.
- Dùng hai tay kéo cả hai chân về phía ngực. Có thể đặt hai tay dưới khớp chân để hỗ trợ. Giữ tư thế này khi cảm thấy căng ở vùng thắt lưng, sau đó từ từ thả lỏng chân.
3.4 Bài tập trượt tường (Wall Slide)
- Đứng thẳng lưng áp sát vào tường, chân rộng bằng vai.
- Đặt hai tay lên hông và áp lưng chặt vào tường. Từ từ trượt xuống cho đến khi gối co lại, giữ vị trí này một lúc rồi từ từ trở lại tư thế đứng ban đầu.
3.5 Bài tập duỗi thắt lưng
- Đứng thẳng, hai tay đặt sau thắt lưng.
- Ngả lưng từ từ về phía sau đến khi cảm thấy căng, giữ vị trí này một lúc, rồi trở lại tư thế đứng ban đầu.
3.6 Kéo giãn nhóm cơ hai bên thân mình
- Ngồi trên sàn, hai chân duỗi thẳng.
- Bắt chéo một chân qua chân kia, từ từ xoay thân về phía chân bắt chéo và đặt tay phía sau lưng. Để cảm thấy căng hơn ở bên thân mình đối diện, có thể nhìn về phía vai đang xoay, giữ nguyên vị trí này, sau đó trở về tư thế ngồi ban đầu.
3.7 Kéo giãn nhóm cơ dựng sống và cơ lưng dưới
- Quỳ trên bốn điểm với tay vuông góc với vai và gối vuông góc với hông.
- Từ từ trượt hai tay ra trước, hạ mông xuống chạm gót chân, giữ lưng duỗi thẳng, giữ nguyên tư thế, rồi trở về tư thế quỳ ban đầu.
3.8 Kéo giãn cơ đùi sau (Hamstring)
- Nằm ngửa, hai đầu gối duỗi thẳng.
- Sử dụng một khăn dài hoặc dây cao su để kéo từng chân về phía ngực, giữ đầu gối thẳng cho đến khi cảm thấy căng ở phía sau đùi.
3.9 Kéo giãn nhóm cơ gập hông
- Bắt đầu trong tư thế nằm ngửa sát cạnh bàn.
- Kéo một chân sát vào ngực, trong khi chân kia thòng ra khỏi giường, hạ xuống với đầu gối hơi co, cho đến khi cảm thấy căng ở mặt trước đùi, giữ vị trí này, sau đó quay về tư thế nằm ban đầu.
Bài tập thể dục cho người bị trượt đốt sống là một phần quan trọng trong quá trình điều trị và phục hồi. Những bài tập này giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện sự linh hoạt và giảm đau, hỗ trợ điều chỉnh lại cột sống và duy trì sức khỏe tổng thể. Bằng cách thực hiện các bài tập một cách đều đặn và dưới sự hướng dẫn của chuyên gia y tế, người bệnh có thể cải thiện tình trạng trượt đốt sống một cách hiệu quả, giảm thiểu nguy cơ tái phát và nâng cao chất lượng cuộc sống. Hãy luôn lắng nghe cơ thể và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện nào để đảm bảo an toàn và đạt được kết quả tốt nhất.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
