Ảnh hưởng của bệnh lupus đến tình trạng da

Người mắc bệnh lupus có thể gặp phải các vấn đề về da vào một thời điểm nào đó, nhưng phương pháp điều trị sẽ mang lại sự cải thiện. Ngoài thuốc bôi ngoài da kê đơn như kem steroid, tiêm steroid và bảo vệ da khỏi tia cực tính là cách tốt nhất để ngăn ngừa các phản ứng trên da.

Thay đổi da do lupus

Người bệnh lupus có thể bị tác động đến đến da mà không nhất thiết phải mắc lupus ban đỏ hệ thống toàn thân (SLE). Một số loại phát ban có thể do lupus da gây ra:

• Phát ban hình bướm: phát ban này có thể lan ra vùng mũi và má theo hình dạng của một con bướm. Phát ban hình bướm có thể chỉ là một chút hồng nhẹ, cũng có thể là một phát ban rất nghiêm trọng và có vảy. Tia UV của mặt trời dễ kích hoạt và làm cho tình trạng này trở nặng hơn.
• Vết loét và phát ban: Một số có hình dạng giống như đồng xu, cũng có khi phát triển các mảng đỏ, có vảy hoặc một phát ban đỏ hình vòng, đặc biệt là ở những nơi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hoặc ánh sáng UV khác. Các vết loét sẽ trở nên tồi tệ hơn nếu không được điều trị. Chúng thường không ngứa hay đau, nhưng có thể gây ra sẹo. Nếu vết loét xảy ra trên da đầu, bạn có thể bị rụng tóc vĩnh viễn ở những vùng đó.
• Phát ban da do lupus từ tiếp xúc ánh nắng mặt trời: Những phát ban này xuất hiện do tiếp xúc với tia UV từ ánh nắng mặt trời. Chúng có màu đỏ, vảy hoặc hình vòng. Bạn có thể nhận thấy chúng xuất hiện ở những vùng da tiếp xúc với ánh nắng như cánh tay, vai hoặc cổ. Những phát ban này không gây sẹo nhưng có thể làm vùng da đó sẫm màu hoặc nhạt màu hơn.

Lupus cũng có thể gây ra các vấn đề về da ở các khu vực như miệng, da đầu, chân dưới và ngón tay. Dưới đây là một số thay đổi da cần lưu ý:

• Tổn thương màng nhầy: Đây là các vết loét trong miệng hoặc mũi.
• Rụng tóc: Trong một số trường hợp, hệ miễn dịch có thể phá hủy nang tóc khiến tóc rụng tạm thời. Tóc mới đôi khi có thể mọc lại. Một đợt lupus nặng cũng có thể làm tóc giòn và dễ gãy, thường xảy ra xung quanh rìa da đầu.
• Đốm màu tím trên chân dưới: Đây là kết quả của tình trạng viêm và tổn thương các mạch máu trên da. Chúng có thể xuất hiện dưới dạng đốm nhỏ hoặc nốt lớn. Chúng cũng có thể xuất hiện như những đường hoặc đốm gồ ghề màu đỏ hoặc tím ở nếp gấp móng tay hoặc đầu ngón tay.
• Thay đổi màu sắc ở ngón tay và ngón chân: Các mạch máu ở ngón tay và ngón chân có thể tắc nghẽn, làm chậm dòng máu. Đầu ngón tay hoặc ngón chân của bạn có thể chuyển sang màu đỏ, trắng hoặc xanh khi ở trong thời tiết lạnh hoặc phòng lạnh. Chúng cũng có thể tê, đau hoặc mất cảm giác.
• Triệu chứng Livido: mạng lưới màu đỏ hoặc tím với trung tâm hình nón nhạt màu, đồng nhất, đối xứng, thường thấy ở chi dưới, nhưng cũng có thể ở bụng hoặc chi trên

Cách điều trị và ngăn ngừa phát ban da do lupus

Phát ban da do lupus là một trong những biểu hiện thường gặp ở người mắc bệnh này. Việc điều trị không chỉ giúp làm sạch da mà còn giảm ngứa và ngăn ngừa sẹo, đảm bảo chất lượng cuộc sống tốt hơn. Để đạt được hiệu quả, bạn cần phối hợp chặt chẽ với bác sĩ da liễu nhằm xác định phương pháp phù hợp nhất.

Phát ban lupus có thể được điều trị bằng các loại thuốc khác nhau, từ thuốc không kê đơn đến các phương pháp điều trị chuyên sâu hơn.

Thuốc không kê đơn:

• Kem corticosteroid nhẹ như hydrocortisone có thể giúp giảm viêm trên da.
• Các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen, naproxen, và aspirin cũng có thể giảm viêm toàn thân.

Corticosteroid:

• Các loại kem hoặc gel corticosteroid thường được sử dụng để điều trị phát ban nhỏ.
• Đối với các vùng phát ban lớn hoặc sâu, bác sĩ có thể chỉ định tiêm corticosteroid để thuốc thẩm thấu hiệu quả hơn.
• Thuốc uống corticosteroid thường được dùng trong các trường hợp phát ban lan rộng nhưng đi kèm với nhiều tác dụng phụ hơn.

Thuốc chống sốt rét:

• Hydroxychloroquine (Plaquenil): Thuốc này giúp kiểm soát phát ban bằng cách làm dịu hệ miễn dịch. Tuy nhiên, cần theo dõi mắt định kỳ để phòng tránh tác dụng phụ nghiêm trọng.
• Chloroquine (Aralen): Đây là lựa chọn thay thế khi không thể dùng Plaquenil.

Thuốc mỡ Tacrolimus:

• Loại thuốc này giúp giảm viêm cục bộ hiệu quả, đặc biệt với những vết loét hoặc phát ban nhỏ.

Phòng ngừa phát ban da do lupus

Phòng bệnh luôn là bước quan trọng để hạn chế các đợt bùng phát và biến chứng. Dưới đây là những cách giúp bạn ngăn ngừa phát ban da hiệu quả:

Bảo vệ da khỏi tia UV:

• Hạn chế ra ngoài khi ánh nắng mạnh nhất, từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.
• Mặc quần áo dài tay, đội mũ rộng vành, đeo kính râm, và sử dụng kem chống nắng phổ rộng có SPF 30 trở lên. Thoa lại sau mỗi 2–4 giờ khi hoạt động ngoài trời.
• Tránh sử dụng giường tắm nắng và thay thế bóng đèn huỳnh quang, halogen bằng bóng LED hoặc sợi đốt.

Bổ sung vitamin D: Hạn chế tiếp xúc ánh nắng có thể dẫn đến thiếu hụt vitamin D. Bạn nên kiểm tra mức độ vitamin D qua xét nghiệm máu và bổ sung nếu cần thiết, theo hướng dẫn của bác sĩ.

Tránh khói thuốc lá: Hút thuốc không chỉ làm tăng hoạt động của bệnh lupus mà còn làm giảm hiệu quả của một số loại thuốc như Plaquenil. Nếu đang hút thuốc, hãy tham gia các chương trình hỗ trợ cai thuốc để bảo vệ sức khỏe.

Tránh chạm hoặc cạy da: Việc cạy hoặc gãi vết phát ban có thể làm tình trạng da trở nên nghiêm trọng hơn và dẫn đến sẹo. Hãy giữ cho vùng da bị ảnh hưởng luôn sạch sẽ và tránh tiếp xúc không cần thiết.

Giữ ấm khi trời lạnh: Nếu bạn bị lupus kèm hội chứng Raynaud, hãy giữ ấm ngón tay và ngón chân bằng găng tay và giày ấm để tránh tổn thương mô do máu lưu thông kém.

Tóm Lược

Lupus có thể gây các rối loạn da như phát ban, lở loét, và thay đổi màu sắc da. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm corticosteroid, thuốc chống sốt rét, và thuốc mỡ tacrolimus. Để phòng ngừa hiệu quả, cần bảo vệ da khỏi tia UV, không hút thuốc, và phối hợp chặt chẽ với bác sĩ để kiểm soát tốt triệu chứng.

Câu hỏi thường gặp về Lupus và da

Da bị lupus trông như thế nào?

Phát ban lupus thường có hình cánh bướm, lan qua mũi và má. Ngoài ra, có thể xuất hiện các mảng đỏ, có vảy, hoặc dạng đĩa.

Lupus có thay đổi khuôn mặt không?

Lupus có thể gây sưng mí mắt, phát ban dạng vòng, hoặc để lại sẹo trên da. Với người có làn da tối màu, phát ban có thể để lại các đốm đậm hoặc nhạt màu hơn.

Lupus ảnh hưởng đến ngoại hình như thế nào?

Ngoài phát ban, lupus còn có thể gây rụng tóc, móng tay bị nứt và đổi màu, làm thay đổi đáng kể diện mạo của người bệnh.

Lupus có làm thay đổi màu da không?

Lupus có thể làm da bị tối hoặc sáng màu hơn, đặc biệt trong trường hợp phát ban dưới da.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Nguồn tham khảo: webmd