Viêm gan B "cấp tính" và "mãn tính" khác nhau ở điểm gì?

Viêm gan B cấp tính và viêm gan B mãn tính đều là những dạng của bệnh viêm gan B, một bệnh truyền nhiễm do virus HBV gây ra, nhưng cả hai có sự khác biệt rõ rệt về mặt đặc điểm lâm sàng và hậu quả lâu dài đối với sức khỏe. Việc phân biệt giữa hai loại bệnh này là cực kỳ quan trọng trong việc xác định cách tiếp cận điều trị phù hợp và chiến lược phòng ngừa hiệu quả.

Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.

1. Viêm gan B là gì?  

Viêm gan B, hay còn được biết đến với tên gọi viêm gan siêu vi B, là một loại bệnh nhiễm trùng gan do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, đúng cách, viêm gan B có thể dẫn đến các tổn thương gan nghiêm trọng và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, có khả năng gây tử vong. Viêm gan B được phân thành 2 loại là viêm gan B cấp tính và viêm gan B mãn tính. 

Triệu chứng đầu tiên của viêm gan B thường rất âm thầm và không rõ ràng, khiến người bệnh dễ chủ quan. Khi viêm gan B tiến triển từ giai đoạn cấp tính sang mãn tính, người bệnh có thể gặp phải các biến chứng nguy hiểm như xơ gan và ung thư gan.

2. Viêm gan B cấp tính

Viêm gan B cấp tính là giai đoạn đầu của bệnh viêm gan virus B, bệnh thường bắt đầu đột ngột và thường kéo dài trong thời gian ngắn, thường không quá sáu tháng kể từ khi bị nhiễm virus viêm gan B. Trong giai đoạn này, người bệnh có thể không có biểu hiện gì hoặc chỉ có những triệu chứng nhẹ. Dù vậy, trong một số trường hợp, tình trạng viêm gan B cấp tính có thể kéo dài vài tháng đến vài năm, và thậm chí có thể chuyển sang viêm gan B mãn tính hay suy gan. 

Triệu chứng của viêm gan B cấp tính thường không rõ ràng và có thể bao gồm cảm giác mệt mỏi do chức năng gan và hệ tiêu hóa suy giảm, cùng với các dấu hiệu như chán ăn, sốt, buồn nôn, cảm giác giống như cúm, đau ở vùng gan và đau khớp.

Khi mắc phải viêm gan B cấp tính, có đến 90% bệnh nhân có thể hồi phục hoàn toàn mà không để lại di chứng. Tuy nhiên, khoảng 10% trường hợp có thể chuyển sang giai đoạn viêm gan B mãn tính và có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho gan, thậm chí là tử vong. Khả năng chuyển từ giai đoạn viêm gan B cấp tính sang mãn tính phụ thuộc lớn vào độ tuổi mà người bệnh nhiễm virus:

• Ở trẻ sơ sinh và trẻ em: 80-90% số trẻ nhiễm HBV trong năm đầu tiên của đời mình có thể phát triển thành viêm gan B mãn tính. 30-50% trẻ em nhiễm trước 6 tuổi có thể có tình trạng nhiễm trùng mãn tính.
• Ở người lớn: Chỉ khoảng 10% người lớn khỏe mạnh bị nhiễm HBV chuyển sang viêm gan B mãn tính. Khoảng 20-30% người lớn bị nhiễm HBV mãn tính có thể phát triển xơ gan và/hoặc ung thư gan.

Khi mắc viêm gan B cấp tính, kết quả xét nghiệm của bệnh nhân có thể chỉ ra rằng anti-HBc IgM (+) và anti-HBc IgG (-), hoặc kháng nguyên nội sinh HBeAg (+) cho thấy virus đang nhân lên. Ngoài ra, nồng độ enzym gan ALT (alanin aminotransferase) cũng tăng lên, cho thấy gan bị tổn thương.

3. Viêm gan B mãn tính

Viêm gan B mãn tính là giai đoạn nghiêm trọng hơn của viêm gan B cấp tính. Đây là giai đoạn mà virus tồn tại trong cơ thể hơn 6 tháng, không được loại bỏ và người bệnh không thể sản sinh ra kháng thể cần thiết, dẫn đến tình trạng viêm gan mãn tính. Giai đoạn viêm gan B mãn tính tiềm ẩn có thể kéo dài từ 15 đến 30 năm mà không xuất hiện triệu chứng rõ rệt, làm tăng nguy cơ gây ra các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khoẻ bệnh nhân như xơ gan và ung thư gan. 

Mặc dù viêm gan mãn tính thường rất ít triệu chứng, nhưng người bệnh có thể nhận thấy những thay đổi nhỏ của cơ thể, một số dấu hiệu để phát hiện sớm bệnh như:

• Rối loạn tiêu hóa, bao gồm chán ăn, mệt mỏi, đau bụng, tiêu chảy.
• Các biểu hiện bên ngoài như vàng da và vàng mắt, là những triệu chứng điển hình của bệnh. Tuy nhiên, nếu đã xuất hiện vàng da và vàng mắt, tình trạng bệnh có thể đã trở nên nghiêm trọng, bệnh nhân cần điều trị sớm để không dẫn đến các biến chứng nguy hiểm.

Do các triệu chứng của bệnh thường không rõ ràng, việc phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm thường gặp nhiều khó khăn và nhiều trường hợp chỉ được phát hiện qua kiểm tra sức khỏe tổng quát, khám thai kỳ hoặc khi đi hiến máu. Nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, chúng ta đã bỏ lỡ cơ hội điều trị tốt nhất.

Để phát hiện và xác định chính xác thể bệnh, việc chẩn đoán cần dựa vào các xét nghiệm chuyên sâu. Người bệnh, đặc biệt là những người có tiền sử gia đình mắc viêm gan virus B, nên thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện và có hướng điều trị kịp thời.

4. Những điểm khác biệt giữa viêm gan B cấp tính và mãn tính

Viêm gan B cấp tính trong sáu tháng đầu tiên sau khi tiếp xúc với virus và đây là thời gian trung bình mà cơ thể cần để phục hồi sau khi bị nhiễm bệnh. Bác sĩ có thể khuyên người bệnh nên nghỉ ngơi, bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, và uống nhiều nước để hỗ trợ quá trình phục hồi tự nhiên của cơ thể trước nhiễm trùng. Tuy nhiên, trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, có thể cần phải sử dụng thuốc kháng virus hoặc điều trị tại bệnh viện để phòng ngừa các biến chứng tiềm ẩn.

Nếu sau sáu tháng, người bệnh vẫn dương tính với siêu vi khuẩn viêm gan B (HBsAg+), tình trạng này chuyển thành viêm gan B mãn tính, có thể kéo dài suốt đời.  

Phương pháp phòng ngừa hiệu quả nhất chống lại viêm gan B là tiêm vắc-xin, giúp kích hoạt hệ miễn dịch của cơ thể để chống lại virus ngay cả khi đã bị phơi nhiễm.  

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp dịch vụ tiêm chủng vắc-xin viêm gan B với nhiều loại vắc-xin khác nhau để lựa chọn.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cũng cung cấp dịch vụ tiêm chủng với nhiều loại vắc-xin khác nhau, đáp ứng nhu cầu phòng bệnh cho đa dạng đối tượng khách hàng.  

• Khách hàng sẽ trải qua quá trình kiểm tra toàn diện về sức khỏe và thể trạng bởi các bác sĩ chuyên khoa, nhận tư vấn về các loại vắc-xin phòng ngừa, lịch tiêm chủng, cũng như các biện pháp chăm sóc sau khi tiêm.  
• Việc tiêm chủng tuân thủ theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới để đảm bảo an toàn và hiệu quả nhất cho khách hàng.  
• Các y bác sĩ và điều dưỡng tại đây rất giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, am hiểu tâm lý khách hàng và áp dụng các phương pháp giảm đau hiệu quả trong quá trình tiêm.
• Sau khi tiêm chủng, khách hàng sẽ được giám sát sức khỏe tại chỗ trong 30 phút để đảm bảo không có phản ứng bất thường và đánh giá lại sức khoẻ trước khi ra về.  
• Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp – ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
• Phòng tiêm chủng thoáng mát, có khu chơi, giúp trẻ có cảm giác thoải mái như đang dạo chơi và có tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.
• Vắc-xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt nhất để đảm bảo chất lượng.
• Bố mẹ sẽ nhận tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng của bé sẽ được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng Quốc gia. 

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.