Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Đoàn Ngọc Quỳnh - Bác sĩ Nhi - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Viêm gan là bệnh lý thường gặp nhất ở con người, có nhiều nguyên nhân dẫn tới viêm gan, trong đó viêm gan do virus được cho là nguyên nhân phổ biến nhất.
1. Có những loại viêm gan do virus nào?
Có một số loại virus có khả năng gây viêm gan, trong đó ba loại virus thường gặp nhất là virus viêm gan A, virus viêm gan B và virus viêm gan C, lần lượt gây các căn bệnh là viêm gan virus A, viêm gan virus B và viêm gan virus C. Tất cả các loại viêm gan virus này đều có thể lây truyền (bệnh truyền nhiễm).
2. Các loại virus viêm gan lây truyền như thế nào?
Mỗi loại virus viêm gan có đường lây truyền riêng, cụ thể:
2.1 Virus viêm gan A
Con đường lây truyền chính của virus viêm gan A là qua đường tiêu hóa (đường phân - miệng). Virus viêm gan A xâm nhập vào cơ thể qua thức ăn, nước uống bị ô nhiễm, và những khu vực đông đúc, chật chội, điều kiện vệ sinh kém rất dễ bùng phát dịch viêm gan virus A.
Những đồ ăn thức uống có nguy cơ cao nhất làm lây truyền virus viêm gan A bao gồm:
- Rau xanh, trái cây.
- Động vật có vỏ.
- Nước và nước đá.
Ngoài đường tiêu hóa, virus viêm gan A còn có thể lây truyền qua đường máu, tuy nhiên con đường này rất hiếm gặp, bởi tải lượng virus trong máu rất thấp.
2.2 Virus viêm gan B
Virus viêm gan B lây nhiễm khi họ tiếp xúc với máu hoặc dịch cơ thể có chứa virus, con đường lan truyền cụ thể hay gặp bao gồm quan hệ tình dục không an toàn, sử dụng chung bơm kim tiêm, lây từ mẹ sang con,... Sử dụng chung các vật dụng dễ dính máu (như bàn chải đánh răng, dao cạo râu,...) cũng mang lại nguy cơ nhiễm virus.
2.3 Virus viêm gan C
Virus viêm gan C lây nhiễm khi tiếp xúc với máu chứa virus. Các hành vi gây lây truyền virus viêm gan C thường gặp là sử dụng chung bơm kim tiêm, xăm mình hoặc đeo khuyên với dụng cụ không đảm bảo vô khuẩn, truyền máu không an toàn,...
Quan hệ tình dục không an toàn cũng là một con đường lây truyền virus viêm gan C, mặc dù nó không thường gặp lắm (trừ trường hợp quan hệ tình dục không an toàn với nhiều người, quan hệ với người vừa mang virus viêm gan C vừa mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục khác). Dùng chung các vật dụng dễ dính máu (như bàn chải đánh răng, dao cạo râu,...) cũng có khả năng gây lây nhiễm. Truyền từ mẹ sang con có thể xảy ra, nhưng hiếm gặp.
Virus viêm gan C không lây truyền qua các hành động như:
- Ho, hắt hơi.
- Ôm, hôn hoặc những tiếp xúc cá nhân thông thường.
- Cho con bú (trừ trường hợp núm vú của người mẹ vì lí do nào đó chảy máu).
- Dùng chung dụng cụ ăn uống, ăn chung đồ ăn thức uống.
- Bị côn trùng cắn, đốt.
3. Làm thế nào để phòng ngừa lây nhiễm cho người khác?
Nếu bản thân mắc viêm gan virus, hãy chú ý phòng ngừa lây nhiễm sang người khác.
3.1 Nếu đang bị viêm gan virus A
Một trong những phương thức ngừa lây truyền hiệu quả nhất là rửa tay đúng cách, thường xuyên, nhờ đó sẽ hạn chế virus phát tán ra xung quanh, nhất là vào đồ ăn, thức uống.
3.2 Nếu đang mang virus viêm gan B hoặc virus viêm gan C
Hãy hạn chế tối đa khả năng để người khác tiếp xúc với máu, dịch tiết của bản thân, bằng những cách như:
- Không để lộ các vết cắt, vết thương hở.
- Bông băng, các vật dụng có dính máu, dịch phải được loại bỏ đúng cách.
- Không dùng chung dao cạo râu, bàn chải đánh răng,... với người khác.
- Nếu không may máu, dịch dính lên các đồ vật, hãy làm sạch chúng đúng cách bằng nước và chất tẩy rửa.
- Quan hệ tình dục an toàn.
- Không nên cho con bú nếu núm vú đang chảy máu.
4. Khả năng tồn tại ở môi trường ngoại cảnh của các loại virus như thế nào?
Virus viêm gan A có khả năng tồn tại rất cao, có thể sống ở môi trường bên ngoài cơ thể trong nhiều tháng, có thể tồn tại ở nhiệt độ đóng băng, nhưng dễ bị nhiệt độ cao tiêu diệt (do đó đảm bảo vệ sinh ăn uống sẽ phòng ngừa được sự lây nhiễm virus viêm gan A).
Virus viêm gan B có thể tồn tại ở môi trường ngoại cảnh khoảng 1 tuần, còn virus viêm gan C có thể tồn tại trên các bề mặt ở nhiệt độ phòng lên tới 3 tuần.
5. Hiện tại có thể phòng viêm gan virus bằng vắc - xin không?
Phòng ngừa các loại virus bằng vắc - xin là phương pháp mang lại hiệu quả tốt cho đến nay. Virus viêm gan C chưa có vắc - xin, nhưng hiện nay có rất nhiều loại vắc - xin khác nhau được sử dụng để phòng ngừa virus viêm gan A và virus viêm gan B.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số 02439743556 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: webmd.com
