Khai thác tiền sử bệnh tim khi khám sức khỏe tổng quát

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Hồ Viết Lệ Diễm - Bác sĩ Nội tổng quát - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Từng mắc bệnh tim là một tiền sử quan trọng cần khai thác khi khám sức khỏe tổng quát. Hệ tim mạch luôn đóng vai trò trung tâm trong điều hòa sự sống toàn cơ thể. Đối với người bệnh từ tuổi trung niên hay có các nguy cơ tim mạch, việc thăm hỏi có thể phát hiện bệnh lý ngay từ giai đoạn tiềm ẩn.

Những thông tin xung quanh lý do đến khám bệnh của bệnh nhân gọi là bệnh sử và những thông tin liên quan về mặt y tế đến người bệnh, người thân trong gia đình, người sống gần xung quanh và môi trường gọi là tiền sử. Theo đó, việc khai thác bệnh sử và tiền sử là một giai đoạn quan trọng trong quy trình khám và điều trị bệnh. Điều này cung cấp những gợi ý thiết thực trong quá trình định hướng và suy luận của bác sĩ giúp cứu chữa cho người bệnh.

Hệ tim mạch đóng vai trò lưu thông máu đi toàn cơ thể. Chính vì thế, những vấn đề trên hệ tim mạch sẽ có sự liên quan trực tiếp đến sức khỏe toàn trạng. Vậy nên, đối với người từng có tiền sử bệnh tim, bác sĩ cần khai thác kỹ cũng như thực hiện kiểm tra tim mạch, làm là cơ sở để chẩn đoán chính xác và cung cấp dịch vụ chăm sóc thích hợp cho từng bệnh nhân khi đi khám sức khỏe tổng quát. Hơn thế nữa, nếu không nằm trong các tình huống khẩn cấp, việc dành khoảng thời gian ban đầu để thăm hỏi tiền sử kỹ lưỡng còn là cơ hội giúp bệnh nhân cởi mở, thẳng thắn bộc lộ những vấn đề khó chịu của mình.

Việc khai thác tiền sử bệnh tim khi khám sức khỏe tổng quát sẽ được nhấn mạnh ở các đối tượng từ khoảng tuổi 40 đối với nam và 50 đối với nữ. Đây là mốc thời gian các yếu tố nguy cơ tim mạch dần dần bộc lộ như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu... Trong đó, bác sĩ sẽ tập trung thăm hỏi các triệu chứng cơ năng phổ biến của bệnh tim mạch như đau ngực hoặc các triệu chứng khác. Lúc này, người bệnh sẽ được yêu cầu bạn mô tả cơn đau với các đặc điểm về vị trí, hướng lan, tình huống khởi phát hay các dấu hiệu khác đi kèm như buồn nôn, nôn, khó thở, chóng mặt, ngất xỉu, nhịp tim nhanh, nhịp tim không đều...

Song song đó, những hồ sơ thăm khám trước đây cũng cần được xem xét, các xét nghiệm đã làm như mức độ cholesterol, đo huyết áp, cân nặng, thói quen tập thể dục, hút thuốc, công việc và các stress tâm lý khác trong cuộc sống. Đồng thời, tiền sử y tế gia đình cũng cần được ghi chú. Trong trường hợp người bệnh có một hoặc nhiều người thân trong gia đình bị bệnh động mạch vành sớm và các bệnh tim di truyền, những bệnh lý này cần chú trọng để lên kế hoạch tầm soát.

Bệnh tim mạch không phải luôn có triệu chứng, nếu những người mắc bệnh tim mạch tìm đến các cơ sở y tế, bệnh đã ở giai đoạn nặng. Lúc này, tiên lượng điều trị bệnh có thể trở nên kém khả quan hơn. Ngược lại, nếu mọi người đều được đi khám sức khỏe tổng quát, bác sĩ sớm tìm được triệu chứng bằng thăm khám hay làm xét nghiệm, bệnh nhân sẽ sớm nhận được sự quan tâm, chăm sóc và điều trị cần thiết. Đây chính là ý nghĩa của việc khám sức khỏe định kỳ, sẽ dựa trên nền tảng sự khai thác kỹ lưỡng về tiền sử lâm sàng của tiền sử bệnh tim, của chính bản thân bệnh nhân và cả người thân của họ.

Sau khi khai thác tiền sử một cách chi tiết và rõ ràng, bước khám thực thể và chỉ định xét nghiệm, điều trị sẽ được định hướng và theo dõi tốt hơn. Nếu người bệnh có tiền sử bệnh tim di truyền trong gia đình trực hệ, các thành viên khác cũng cần được lên kế hoạch tầm soát, không chủ quan để phòng tránh các biến cố đáng tiếc có thể lặp lại.

Thông tin hành chính và cách liên lạc:

• Họ và tên, tuổi, giới tính
• Nghề nghiệp – Điều kiện kinh tế
• Tình trạng học vấn
• Tình trạng hôn nhân
• Địa chỉ hiện tại

Tình trạng cơ năng:

Các dấu hiệu, triệu chứng hiện tại do người bệnh cảm nhận và mô tả chi tiết, như cơn đau thắt ngực, hồi hộp hay dấu hiệu của huyết áp cao.

Thông tin về các thuốc, dị ứng, lối sống và thói quen như hút thuốc, rượu

Tiền sử cá nhân:

Các lần mắc bệnh trước đó: Nhồi máu cơ tim, rung nhĩ, bệnh mạch máu ngoại biên, tăng huyết áp, tăng lipid máu, thấp khớp và các điều kiện y tế khác có liên quan đến tim mạch như cường giáp, đái tháo đường.

Các lần phẫu thuật hoặc nhập viện, bao gồm cả sản khoa.

Các thuốc đã hay đang sử dụng:

• Thuốc tim mạch: Chẹn beta, chẹn kênh canxi, ức chế men chuyển, lợi tiểu, statin, chống tiểu cầu, chống đông máu, nitrat...
• Thuốc tránh thai - tăng nguy cơ mắc bệnh huyết khối
• Thuốc không kê đơn như NSAIDS hay aspirin
• Thảo dược

Chế độ tiêm chủng

Tiền sử gia đình:

• Người thân mắc bệnh tim mạch khi còn trẻ: nhồi máu cơ tim, tăng huyết áp, đột quỵ, huyết khối
• Có người thân tử vong sớm: xác định tuổi và nguyên nhân tử vong
• Có bất kỳ trường hợp tử vong không giải thích được ở người thân trẻ, nghi ngờ bệnh tim di truyền như hội chứng QT dài, bệnh cơ tim

Khi đời sống vật chất và trình độ hiểu biết không ngừng được nâng cao, việc kiểm tra sức khỏe thường xuyên là vô cùng cần thiết để mọi người có cơ hội sống lâu hơn và sống khỏe hơn.

Bằng cách chủ động đi khám sức khỏe tổng quát ngay từ khi chưa có bất kỳ một dấu hiệu bất thường nào, thông qua việc thăm hỏi, khám bệnh và thực hiện các xét nghiệm tầm soát, bác sĩ có thể giúp xác định các dấu hiệu cảnh báo sớm. Đặc biệt là các bệnh tim mạch, khi được phát hiện ở giai đoạn đầu, việc điều trị có thể hiệu quả hơn, thành công hơn và chủ động phòng ngừa các biến cố cho người bệnh.

.

XEM THÊM

• Gói khám sức khỏe tổng quát Trẻ em
• Gói khám sức khỏe tổng quát Tiêu chuẩn
• Gói khám sức khỏe tổng quát Toàn diện