Gây mê nội khí quản phẫu thuật lấy thai trên người mẹ có bệnh về máu

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Gây mê hồi sức, giảm đau - Khoa Ngoại Tổng hợp & Gây mê - Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Gây mê nội khí quản phẫu thuật lấy thai trên người mẹ có bệnh về máu là kỹ thuật gây mê toàn thân có đặt nội khí quản. Mục đích là kiểm soát hô hấp trong suốt cuộc phẫu thuật và thực hiện hồi sức sau phẫu thuật.

• Thiếu máu bẩm sinh do có bệnh Thalassemia
• Bệnh thiếu máu tán huyết tự miễn
• Bệnh lý đông máu liên quan đến giảm tiểu cầu hoặc rối loạn tiểu cầu do thuốc
• Bệnh lý đông máu bẩm sinh: Von Willebrand
• Thiếu hụt các yếu tố đông máu
• Bệnh lý đông máu mắc phải: Hội chứng đông máu nội mạch lan tỏa (DIC)
• Bệnh hồng cầu hình liềm
• Rối loạn tăng đông máu do thiếu Antithrombin III, Protein C, Protein S...

Lưu ý không thực hiện gây mê nội khí quản phẫu thuật lấy thai trên người mẹ có bệnh về máu khi người bệnh không đồng ý, cơ sở y tế không đủ phương tiện gây mê - hồi sức hoặc kỹ thuật viên thực hiện không thành thạo kỹ thuật chuyên môn.

2.1.Người thực hiện kỹ thuật

• Bác sĩ
• Điều dưỡng chuyên khoa gây mê hồi sức.

2.2.Chuẩn bị phương tiện gây mê nội khí quản phẫu

• Hệ thống máy gây mê kèm thở
• Nguồn oxy bóp tay
• Hệ thống máy theo dõi chức năng sống (theo dõi điện tâm đồ, đo huyết áp động mạch, khí máu động mạch SpO2, EtCO2, đo nhịp thở, đo thân nhiệt)

• Máy phá rung tim
• Máy hút
• Đèn soi thanh quản
• Ống nội khí quản
• Ống hút
• Mặt nạ
• Bóng bóp
• Canul miệng hầu
• Kìm Magill
• Mandrin mềm.
• Thuốc: Lidocain 10% dạng xịt, Salbutamol dạng xịt.
• Phương tiện dự phòng trường hợp đặt nội khí quản khó: ống Cook, mask thanh quản, ống soi phế quản mềm, bộ mở khí quản, kìm mở miệng...

2.3. Chuẩn bị người bệnh trước phẫu thuật lấy thai

• Thăm khám tiền mê để phát hiện và ngăn ngừa nguy cơ
• Giải thích cho bệnh nhân
• Đánh giá việc đặt nội khí quản khó
• Cho bệnh nhân sử dụng thuốc an thần vào buổi tối hôm trước mổ (nếu cần thiết).

3.1 Bước tiến hành chung

• Bệnh nhân ở tư thế nằm ngửa, thở oxy 100% 3-6 lít/phút, bắt đầu trước khởi mê ít nhất 5 phút.
• Lắp máy theo dõi
• Thiết lập đường truyền có hiệu quả.
• Thực hiện tiền mê (nếu cần)

3.2 Quy trình khởi mê

• Thuốc ngủ: thuốc mê tĩnh mạch (propofol, etomidate, ketamin...), thuốc mê bay hơi (sevoflurane, Isoflurane..).
• Thuốc giảm đau: fentanyl, sufentanil, hoăc remifentanil, morphin
• Thuốc giãn cơ (nếu cần): succinylcholin, rocuronium, vecuronium

3.3 Kỹ thuật đặt nội khí quản

• Điều kiện đặt ống nội khí quản đường miệng là người bệnh ngủ sâu, đạt đủ độ giãn cơ.
• Kỹ thuật viên mở miệng bệnh nhân, tay đặt dưới cổ để cổ ngửa thẳng, đưa đèn soi thanh quản vào bên phải miệng rồi gạt lưỡi sang trái, đẩy đèn sâu vào, phối hợp với tay phải đè sụn giáp nhẫn để tìm nắp thanh môn và lỗ thanh môn.
• Tiến hành thực hiện khởi mê nhanh và làm thủ thuật Sellick trong trường hợp dạ dày đầy (ấn sụn nhẫn 20-30 kg ngay khi bệnh nhân mất tri giác đến khi đặt ống nội khí quản xong).
• Tiếp tục luồn ống nội khí quản nhẹ nhàng đi qua lỗ thanh môn, ngừng lại khi bóng của ống nội khí quản đi qua dây thanh âm từ 2-3 cm rồi rút đèn soi thanh quản nhẹ nhàng, bơm bóng nội khí quản.
• Kiểm tra vị trí đúng của ống nội khí quản (dựa vào nghe phổi cả hai phế trường và dựa trên kết quả EtCO2)
• Cố định ống nội khí quản bằng băng dính.
• Đặt canul vào miệng để tránh trường hợp bệnh nhân cắn ống (nếu cần)
• Trường hợp đặt nội khí quản khó thì cần áp dụng quy trình đặt ống nội khí quản khó.

3.4 Kỹ thuật duy trì mê

• Duy trì mê bằng thuốc mê tĩnh mạch hoặc thuốc mê bay hơi, các thuốc giảm đau và thuốc giãn cơ (nếu cần).
• Kiểm soát hô hấp của bệnh nhân bằng máy hoặc bóp tay.
• Theo dõi độ sâu của gây mê (theo dõi BIS/ Entropy ,nhịp tim, huyết áp, mồ hôi, chảy nước mắt...).
• Theo dõi dấu hiệu sinh tồn.
• Thận trọng với ống nội khí quản sai vị trí, gập, tắc.

• Sản phụ tỉnh, có thể thực hiện theo lệnh, thuốc giãn cơ được hóa giải hoàn toàn.
• Nâng đầu bệnh nhân trên 5 giây, chỉ số TOF >0.9 (nếu có).
• Bệnh nhân sau mổ có tự thở đều
• Tần số thở trong giới hạn bình thường
• Mạch và huyết áp ổn định
• Thân nhiệt trên 35 độ C.
• Không có bất kỳ biến chứng của gây mê và phẫu thuật

• Trào ngược dịch dạ dày vào đường thở (có dịch tiêu hóa trong miệng và trong đường thở): hút sạch dịch, nằm đầu thấp và nghiêng sang 1 bên, đặt nhanh ống nội khí quản và hút sạch dịch, theo dõi và đề phòng nhiễm trùng phổi
• Rối loạn huyết động: tăng giảm tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim
• Tai biến do không đặt được nội khí quản, đặt nhầm vào dạ dày, do co thắt thanh-khí-phế quản, chấn thương khi đặt ống...
• Biến chứng về hô hấp: tụt, gập hoặc ống nội khí quản bị đẩy sâu vào một phổi, hở hệ thống hô hấp, hết nguồn oxy...
• Biến chứng sau rút ống: suy hô hấp sau, đau họng khàn tiếng, co thắt thanh-khí-phế quản, viêm đường hô hấp trên, hẹp thanh-khí quản...

Đặc biệt lưu ý người mẹ mắc bệnh về máu:

• Sản phụ phẫu thuật lấy thai có xuất huyết hoặc có rối loạn đông máu: cần truyền máu hoặc các chế phẩm của máu.
• Chú ý dấu hiệu lách to, phì đại tâm thất, suy tim.
• Chú ý các thông số MCV, Hb thấp và TQ ,TCK kéo dài.
• Đề phòng tắc mạch do huyết khối và nguy cơ dị ứng.
• Đề phòng tai biến khi truyền máu
• Đề phòng rối loạn đông máu trầm trọng có thể gây tử vong cho sản phụ.

Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec với sự toàn diện cả về trình độ chuyên môn, cơ sở vật chất và chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp đã thực hiện rất thành công kỹ thuật gây mê nội khí quản phẫu thuật trong mổ lấy thai.

Gây mê nội khí quản trong mổ lấy thai tại Vinmec có nhiều ưu điểm:

• Tỷ lệ thành công cao ≥ 95%, tỷ lệ biến chứng ≤ 5%, đảm bảo an toàn phẫu thuật mổ lấy thai; góp phần thành công trong phẫu thuật mổ lấy thai có bệnh lý.
• Phòng mổ hiện đại : Phòng mổ áp lực âm đảm bảo vô khuẩn cao, hệ thống máy gây mê, máy monitoring theo dõi bệnh nhân trong mổ hiện đại
• Sở hữu các bác sĩ gây mê có nhiều kinh nghiệm trong gây mê Sản khoa.