Điều trị chứng ngủ rũ

Ngủ rũ còn gọi là ngủ lịm, ngủ nhiều. Người mắc chứng bệnh ngủ rũ có thể ngủ từ 12 đến 18 tiếng một ngày. Bệnh ngủ rũ là một loại bệnh rối loạn giấc ngủ rất phức tạp, nó ngược lại với tình trạng mất ngủ. Người mắc bệnh này nếu không được điều trị sẽ ảnh hưởng đến sinh hoạt, chất lượng cuộc sống.

1.1. Định nghĩa

Chứng bệnh ngủ rũ hay còn gọi là chứng buồn ngủ ban ngày là một rối loạn giấc ngủ mãn tính đặc trưng bởi buồn ngủ ban ngày quá nhiều và các cuộc tấn công bất ngờ của giấc ngủ.

1.2. Triệu chứng

Nếu người bị chứng bệnh ngủ rũ, họ luôn luôn cảm thấy buồn ngủ ngay cả khi họ đã có một giấc ngủ ngon, khó khăn để giữ tỉnh táo trong các lớp học hoặc khi làm việc, ảo giác có thể đến trước khi đi ngủ, ảo giác trong giấc ngủ, bị bóng đè thường xuyên khi ngủ.

Vậy nên họ có thể bị thiếu năng lượng, tâm trạng chán nản, khó tập trung hoặc kiệt sức. Những người bị chứng bệnh ngủ rũ thường cảm thấy khó khăn để ở tỉnh táo trong thời gian dài của thời gian, bất kể trường hợp nào. Chứng bệnh ngủ rũ có thể gây ra sự gián đoạn nghiêm trọng trong thói quen hàng ngày.

Trái ngược với những gì một số người tin rằng, chứng bệnh ngủ rũ không liên quan đến trầm cảm, rối loạn co giật, ngất, thiếu ngủ hoặc của các điều kiện đơn giản khác có thể gây ra những rối loạn giấc ngủ.

Chứng bệnh ngủ rũ không phổ biến, ước tính nó chỉ ảnh hưởng đến khoảng 1 trong 2.000 người. Các triệu chứng của chứng bệnh ngủ rũ thường bắt đầu trong độ tuổi từ 10-25.

1.3. Chẩn đoán

Chứng bệnh ngủ rũ được chẩn đoán thông quan hỏi bệnh sử và khám thực thể. Các xét nghiệm để loại trừ các nguyên nhân khác của các triệu chứng có thể được thực hiện bao gồm cả nghiên cứu hình ảnh não và điện não đồ (EEG) để ghi lại hoạt động sóng não.

Bệnh ngủ rũ là một bệnh mạn tính rất khó điều trị. Bệnh này liên quan đến di truyền, ngoài ra yếu tố tâm lý cũng làm nặng thêm tình trạng bệnh. Sau một thời gian điều trị người bệnh ổn định bệnh nhưng nếu phải trải qua một cú sốc, stress về thể chất, tâm lý như mất người thân, stress về công việc thì tình trạng bệnh sẽ tái phát hoặc chính những người có yếu tố bệnh tiềm ẩn sẽ phát bệnh. Có những phụ nữ thời trẻ không có bệnh này nhưng khi có “cú sốc” về tinh thần thì bệnh bắt đầu khởi phát.

Để điều trị bệnh ngủ rũ có thể sử dụng thuốc và liệu pháp tập tính. Ngoài ra, bệnh nhân cần được giáo dục về bản chất lành tính của các triệu chứng này và tránh các hoạt động có thể gây nguy hiểm (như lái xe hoặc vận hành các loại máy móc nặng trong khi buồn ngủ). Đồng thời nên tạo ra các thời gian nghỉ trong ngày có thể làm giảm bớt các cơn buồn ngủ.

Khi được chẩn đoán mắc bệnh ngủ rũ, người bệnh sẽ được điều trị buồn ngủ ban ngày bằng thuốc kích thích như methylphenidate, pemoline, dextroamphetamine và modafinil.

Bên cạnh đó, người bệnh nên phối hợp tập luyện các bài tập và có lịch tập để giấc ngủ được tốt hơn. Người bệnh ngủ rũ cũng có những giấc ngủ ngắn thường xuyên khoảng 30 phút. Vì có những giấc ngủ ngắn, người bệnh sẽ có 3-4 giờ tỉnh táo khi có uống thuốc kèm theo.

Hơn nữa, với người béo phì, hiện nay các nhà khoa học đã tìm ra một loại thuốc mới với tên gọi modafinil provigil có tác dụng điều trị chứng bệnh ngủ rũ và các rối loạn giấc ngủ khác nhưng lại có khả năng giúp những người béo phì làm giảm hành vi bốc đồng do nghiện thức ăn. Thuốc modafinil có tác dụng tăng cường sự tỉnh táo bằng cách thay đổi mức độ dẫn truyền thần kinh trong não, để kiểm soát giấc ngủ và sự tỉnh táo giống như serotonin. Đây được coi là yếu tố quan trọng có thể mang lại lợi ích đối với những người béo phì do thèm ăn.

Khi được điều trị đúng cách, bệnh sẽ ổn định và giảm từ từ thời gian ngủ rũ, tuy chưa có trường hợp nào khỏi bệnh ngủ rũ hoàn toàn nhưng người ngủ rũ ổn định ở mức ngưng thuốc và khống chế được chứng bệnh ngủ rũ.

Có đến 70-80% số bệnh nhân được điều trị khống chế được bệnh ngủ rũ. Sau 2-3 năm điều trị, người mắc không cần phải dùng thuốc. Sau một đợt stress bệnh nhân cũng có thể bị tái phát. Khi đó, bác sĩ sẽ lên một kế hoạch điều trị mới.

Bệnh ngủ rũ liên quan đến di truyền, stress, do đó cách phòng ngừa là phải có cuộc sống tinh thần thoải mái. Còn về vấn đề di truyền thì phải nghiên cứu thêm để có những can thiệp ở mức độ tế bào gốc hứa hẹn trong tương lai.

Khi người bệnh gặp các vấn đề về giấc ngủ đặc biệt là chứng bệnh ngủ rũ có thể đến khám và điều trị tại Phòng khám Tâm lý - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City. Đây là cơ sở uy tín cả nước trong trong điều trị các bệnh lý có liên quan đến tâm lý, sức khỏe tâm thần.

Với trang thiết bị y tế hiện đại cùng với đội ngũ các chuyên gia có khả năng triển khai các trắc nghiệm tâm lý, liệu pháp tâm lý chuyên sâu phục vụ công tác khám chữa bệnh.

Với tâm huyết và lòng yêu nghề, đội ngũ y, bác sĩ công tác tại phòng khám sẽ mang đến cho khách hàng những dịch vụ tốt.

• ThS. Bác sĩ Nguyễn Văn Phi
• ThS. Bác sĩ Phạm Thành Luân
• ThS. Bác sĩ Nguyễn Trọng Hiến
• Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Minh Quyết
• Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thành Long
• Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Hòa

Phòng khám Tâm lý hiện đang hợp tác với các giáo sư, chuyên gia của trường Đại học Y Hà Nội, các bệnh viện tuyến đầu trong cả nước và trên quốc tế để chẩn đoán và điều trị nhằm đem đến hiệu quả khám chữa bệnh tốt nhất cho bệnh nhân.

Khách hàng có thể trực tiếp đến Vinmec Times City để thăm khám hoặc liên hệ hotline 0243 9743 556 để được hỗ trợ.