Gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau bao gồm chế độ ăn và thói quen sinh hoạt… Lúc này, chức năng của gan vẫn bình thường do chỉ có một lượng mỡ nhỏ được tích tụ. Vì vậy, người bệnh nên chủ động khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện bệnh, từ đó tránh tiến triển nặng hơn.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của ThS.BS Vũ Tấn Phúc - Khoa Khám bệnh & nội khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.
1. Vai trò của gan đối với cơ thể
Trong cơ thể con người, gan là một trong những cơ quan lớn thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng khác nhau, liên quan đến quá trình chuyển hóa các chất dinh dưỡng và giúp cơ thể loại bỏ độc tố.
Ngoài ra, nơi đây cũng lưu trữ glycogen (tiền chất của đường) và tổng hợp nhiều loại protein. Bên cạnh đó, gan còn bài tiết dịch mật hỗ trợ cho hoạt động của hệ tiêu hóa. Vì vậy, một lá gan khỏe mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe cho chúng ta.
2. Gan nhiễm mỡ là gì? Gan nhiễm mỡ có mấy cấp độ?
Trọng lượng mỡ trong một lá gan khỏe mạnh thường nằm trong khoảng 3 – 5%. Nếu lượng mỡ vượt quá 5% trọng lượng lá gan, bệnh lý này được gọi là gan nhiễm mỡ.
Vậy, gan nhiễm mỡ có mấy cấp độ? Tùy theo tỷ lệ mỡ tích tụ, bệnh sẽ có nhiều cấp độ khác nhau, bao gồm:
- Gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ: Lượng mỡ chiếm từ 5 - 10% trọng lượng gan (còn gọi là gan nhiễm mỡ cấp độ 1).
- Gan nhiễm mỡ mức độ vừa: Lượng mỡ chiếm 10 - 25% trọng lượng gan (còn gọi là gan nhiễm mỡ cấp độ 2).
- Gan nhiễm mỡ mức độ nặng: Lượng mỡ chiếm trên 30% trọng lượng gan (gan nhiễm mỡ cấp 3).
3. Nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ là gì?
Gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, trong đó có các yếu tố từ thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng trong cuộc sống hàng ngày. Một số nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng này bao gồm:
- Chế độ dinh dưỡng không hợp lý, đặc biệt là tiêu thụ nhiều chất béo và dầu mỡ.
- Ít vận động thể lực và thói quen sinh hoạt thiếu khoa học.
- Tiêu thụ chất kích thích như thuốc lá và rượu.
- Cân nặng bất thường như thừa cân, béo phì hoặc tình trạng suy dinh dưỡng.
- Sự xâm nhập của virus viêm gan.
- Các biến chứng từ những bệnh lý như rối loạn lipid máu hoặc đái tháo đường.
- Yếu tố di truyền hoặc rối loạn trong hệ nội tiết.
4. Các dấu hiệu của bệnh gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ
Nhiều người thắc mắc gan nhiễm mỡ có chữa được không, câu trả lời là có nhưng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời gian phát hiện bệnh, nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng… Trong đó, gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ được coi là giai đoạn khởi phát của tình trạng mỡ tích tụ trong gan. Tại thời điểm này, gan chỉ có một lượng nhỏ mỡ được tích tụ do đó các chức năng vẫn còn bình thường.
Vì vậy, quá trình điều trị sẽ trở nên đơn giản hơn nếu bệnh được phát hiện sớm do mới khởi phát. Lúc này, điều quan trọng là xác định các yếu tố nguy cơ và nguyên nhân để ngăn chặn bệnh phát triển nặng hơn.
Một số triệu chứng của gan bị nhiễm mỡ cấp độ 1 bao gồm:
- Rối loạn tiêu hóa, khó tiêu, đầy hơi, ăn không ngon, chán ăn.
- Buồn nôn, nôn mửa, mệt mỏi.
- Đau âm ỉ ở phần bụng hạ sườn phải.
- Qua siêu âm bụng tổng quát, bệnh có thể được phát hiện tình cờ thông qua hình ảnh gan phì đại và xuất hiện các hạt mỡ lắng đọng bên trong.
Ngoài ra, việc phát hiện sớm bệnh gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ thường khá khó khăn do triệu chứng của bệnh không rõ ràng và không đặc hiệu. Do đó, người bệnh cần thực hiện khám sức khỏe toàn diện định kỳ để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
5. Các phương pháp điều trị bệnh
Các phương pháp điều trị gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ bao gồm những cách sau:
5.1. Hạn chế các chất kích thích, thuốc lá, rượu bia
Rượu bia và thuốc lá góp phần làm tăng tích tụ mỡ thừa trong gan và gây trở ngại cho quá trình tổng hợp lipoprotein giúp chuyển mỡ ra khỏi gan. Sự kết hợp giữa hai yếu tố này sẽ làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh về gan bị nhiễm mỡ cũng như suy giảm chức năng gan.
Để điều trị gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ, việc hạn chế bia rượu và thuốc lá rất quan trọng nhằm ngăn chặn tình trạng bệnh diễn tiến nặng hơn.
5.2. Thay đổi lối sống, tăng cường vận động thể lực
Tập thể dục thường xuyên không chỉ giúp cải thiện lưu thông khí huyết mà còn kiểm soát tâm trạng, giảm bớt căng thẳng và mệt mỏi, đồng thời hỗ trợ cơ thể đốt cháy năng lượng dư thừa hiệu quả.
Ngoài ra, việc hạn chế tích tụ các hạt mỡ trong cấu trúc gan còn mang lại cho người bệnh cảm giác hưng phấn, tràn đầy năng lượng và tăng cường hệ thống miễn dịch.
Hơn nữa, ngoài việc giúp kiểm soát mỡ thừa trong cơ thể, luyện tập thể dục hàng ngày còn có tác dụng ổn định tình trạng rối loạn chuyển hóa mỡ máu. Khi lượng mỡ tổng thể giảm, tỷ lệ chất béo tích tụ trong gan cũng sẽ giảm đi. Điều này hỗ trợ hiệu quả trong việc điều trị gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ.
5.3. Thay đổi chế độ ăn uống
Việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng được coi là phương pháp điều trị hiệu quả nhất đối với bệnh gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ, cụ thể:
- Trong thực đơn hàng ngày, người bệnh nên hạn chế các loại thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, đặc biệt là mỡ hoặc nội tạng động vật. Lý do là mỡ động vật khi vào cơ thể sẽ được chuyển đến gan để chuyển hóa và thải ra ngoài. Nếu lượng mỡ này quá lớn, gan sẽ bị quá tải và không thể loại bỏ hết mỡ dư thừa dẫn đến tình trạng tích tụ trong gan gây bệnh. Nếu không được ngăn chặn kịp thời, tình trạng này sẽ ngày càng nghiêm trọng hơn do mỡ tích tụ ngày càng nhiều. Vì vậy, để điều trị hiệu quả, biện pháp tốt nhất là giảm thiểu việc sử dụng mỡ động vật và thay thế bằng dầu thực vật trong chế độ ăn uống hàng ngày.
- Người bệnh nên hạn chế sử dụng thịt đỏ như thịt lợn, thịt bò và thịt trâu… Vì thịt đỏ có chứa lượng lớn đạm, khi cơ thể hấp thụ quá nhiều sẽ làm tăng gánh nặng chuyển hóa lên gan. Hậu quả là khả năng vận chuyển mỡ ra khỏi gan bị ảnh hưởng dẫn đến tình trạng tích tụ và gây bệnh. Do đó, việc hạn chế, thay thế thịt đỏ bằng thịt trắng (như thịt gà, thịt vịt) hoặc đạm thực vật sẽ tốt cho sức khỏe của lá gan.
- Tiêu thụ quá nhiều đồ cay nóng có thể gây suy giảm chức năng gan. Khi đó, gan sẽ không thể thực hiện tốt vai trò bài tiết chất béo và gây bệnh.
Gan nhiễm mỡ ở mức độ nhẹ là giai đoạn khởi phát của tình trạng gan bị tích tụ mỡ, vì vậy gan chưa bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Người bệnh cần tiếp tục duy trì chế độ ăn uống phù hợp và thực hiện các hoạt động thể thao để nâng cao hiệu quả cải thiện triệu chứng bệnh.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện đang cung cấp gói sàng lọc gan mật với đầy đủ các xét nghiệm chẩn đoán bệnh lý gan nhằm đảm bảo kết quả chính xác và mang lại sự yên tâm cho khách hàng.
Gói sàng lọc gan mật sẽ giúp khách hàng:
- Đánh giá khả năng hoạt động của gan thông qua các xét nghiệm men gan.
- Đánh giá chức năng của mật.
- Thực hiện các xét nghiệm như tổng phân tích tế bào máu và sàng lọc viêm gan B, C.
- Sử dụng siêu âm để đánh giá tình trạng gan mật.
Vì vậy, người bệnh nên chủ động thực hiện xét nghiệm chức năng gan ngay cả khi không có triệu chứng hoặc dấu hiệu rối loạn chức năng gan. Đây là một hành động quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bản thân.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
