Đánh giá bước đầu xạ trị điều biến thể tích cung tròn (Vmat) toàn não bảo tồn hồi hải mã: báo cáo kinh nghiệm qua ba trường hợp bệnh

Tạp chí Ung thư học Việt Nam – Số 5/2017, Tr169-174.

Tác giả: Đoàn Trung Hiệp, Trần Bá Bách, Nguyễn Đình Long.

Tóm tắt:

Kĩ thuật xạ trị điều biến thể tích cung tròn (VMAT-Volumetric Modulated Arc Therapy) có thể cung cấp liều xạ trị toàn bộ não (Whole brain radiotherapy - WBRT) với việc bảo tồn hồi hải mã (Hippocampus avoidance - HA) đồng thời tích hợp liều xạ trị (Simultaneous integrated boost - SIB) vào nhân di căn để đạt được liều xạ tương đương xạ phẫu (Stereotactic radiotherapy - SRT) cho các khối U não.

Mục tiêu: đánh giá bước đầu kinh nghiệm sử dụng VMAT cho các di căn não tránh hồi hải mã tại Trung tâm xạ trị - Bệnh viện ĐKQT Vinmec Times City.

Đối tượng, phương pháp: Bệnh nhân đã được chẩn đoán xác định ung thư, có di căn não đa ổ, thể trạng tốt, tiên lượng sống thêm ≥ 3 tháng. Bệnh nhân được chẩn đoán di căn não do ung thư, có chỉ định xạ trị giảm nhẹ. Các cơ quan quan trọng của vùng đầu cổ bao gồm vùng hồi hải mã (hippocami), thần kinh thị giác (OpticNerve), giao thoa thị giác (Chiasm), mắt (eye) và thân não (BrainStem) cũng được xác định. Kế hoạch xạ trị được thực hiện trên hệ thống lập kế hoạch Eclipse – version 13.0 (Varian, USA). Liều xạ vào toàn bộ não (WBRT) và tăng liều tích hợp vào nhân di căn (SIB) được tích hợp vào một kế hoạch duy nhất.

Kết quả: 03 bệnh nhân với 09 khối di căn được điều trị từ tháng 07 năm 2016 đến tháng 06 năm 2017 sử dụng kỹ thuật xạ trị VMAT tại Trung tâm xạ trị – Bệnh viện ĐKQT Vinmec. Thời gian theo dõi là 11.0 tháng. Trong số 03 bệnh nhân, 02 ung thư phổi (n=2) và 01 ung thư trực tràng. Liều xạ toàn bộ não (WBRT) cho 03 bệnh nhân trung bình là 29 Gy với liều trung bình tích hợp (SIB) cho khối di căn là 57 Gy (phân liều 3Gy/fraction). Giá trị trung bình cho các nhân di căn như sau: GTV = 15.9 cc, PTV= 67.2cc, conformity index = 1.3, homogeneity index = 0.12. Liều xạ mà hồi hải mã nhận được (Hippocami) trung bình là 9.9 Gy. Thời gian điều trị với kỹ thuật xạ trị VMAT trung bình từ 2.4 phút cho 2 cung tròn. Toàn bộ 09 tổn thương có thể kiểm soát được tại thời điểm phân tích. Điều trị dung nạp tốt; mức độ độc tính chỉ có rụng tóc, không có độc tính nặng.

Kết luận: VMAT cho di căn não là khả thi, an toàn và giúp cải thiện thời gian sống sót và độc tính tương tự với kỹ thuật truyền thống SRT kết hợp WBRT. Ưu điểm của VMAT là WBRT và SRT có thể được phân phối đồng thời vào từ một máy.