Chăm sóc sức khỏe sau khi điều trị ung thư

Sau đợt điều trị ung thư, bạn có thể tái hòa nhập với cuộc sống thường ngày. Ngoài việc giữ gìn sức khỏe trong giai đoạn hồi sức, bạn cần có một số biện pháp chăm sóc cơ thể sau điều trị ung thư để củng cố sức khỏe dài lâu và tận hưởng cuộc sống phía trước.

Những khuyến cáo về sức khỏe cho người đã vượt qua được bệnh ung thư không có điểm gì khác biệt so với người bình thường, như tập luyện thể thao, ăn uống hợp lý, duy trì một cân nặng tốt cho sức khỏe, ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng, tránh xa thuốc lá và khói thuốc cũng như giảm tiêu thụ đồ uống có cồn.

Tuy nhiên, những biện pháp đơn giản này còn giúp đem lại một số lợi ích phụ cho người đã chữa ung thư bằng cách cải thiện chất lượng cuộc sống cũng như làm quá trình chuyển hóa từ một bệnh nhân ung thư sang một người khỏe mạnh trở nên trơn tru hơn.

Do đó, để thay đổi cơ thể sau điều trị ung thư, người bệnh cần:

Thường xuyên tập luyện thể thao sẽ làm gia tăng niềm vui sống của bạn sau thời kỳ trị liệu bệnh ung thư và đẩy nhanh tiến trình hồi phục sức khỏe.

Những người đã vượt qua bệnh ung thư mà thường xuyên tập luyện thể thao có thể cảm nhận được:

• Gia tăng sức mạnh và độ bền bỉ.
• Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh trầm cảm thuyên giảm.
• Giảm thiểu chứng lo âu.
• Giảm mệt mỏi.
• Cải thiện tâm trạng.
• Gia tăng sự tự tin.
• Giảm nhẹ cơn đau.
• Cải thiện giấc ngủ.
• Giảm thiểu rủi ro bệnh ung thư tái phát.

Việc có một chế độ tập luyện thể thao vào cuộc sống thường nhật sẽ không làm bạn mất quá nhiều công sức. Tập trung vào những bước nhỏ sẽ khiến bạn trở nên linh hoạt hơn trong cuộc sống. Bạn nên thường xuyên sử dụng cầu thang bộ cũng như đỗ xe xa điểm đến và thực hiện việc đi bộ trên quãng đường còn lại. Hãy trao đổi với bác sĩ trước khi bạn bắt đầu bất kỳ việc tập luyện thể thao nào.

Với sự đồng thuận từ bác sĩ, hãy bắt đầu việc tập luyện thể thao một cách chậm rãi và từ từ đẩy nhanh tiến độ. Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến nghị rằng, những người trưởng thành vượt qua được bệnh ung thư nên dành ít nhất 150 phút mỗi tuần cho việc tập luyện thể thao, trong khi đó thì việc rèn luyện thể lực nên được thực hiện ít nhất 2 ngày mỗi tuần. Bạn có thể sẽ cảm thấy rằng việc tập luyện thể thao sẽ giúp tinh thần trở nên phấn chấn hơn bao giờ hết.

Việc thỉnh thoảng bạn cảm thấy chán nản với việc tập luyện sẽ không phải là một vấn đề lớn. Đừng tự trách bản thân không đạt được mục tiêu vì có thể chính sự mệt mỏi mà những tác dụng muộn gây ra là thứ cản trở bạn. Khi nhận thấy bản thân có thể tiếp tục quá trình luyện tập, bạn hãy tập chạy bộ một vòng quanh khu nhà. Đừng tập luyện quá sức chịu đựng của cơ thể và nhớ rằng sự nghỉ ngơi cũng rất quan trọng trong tiến trình hồi phục sau chữa ung thư.

Tập luyện thể thao mang lại rất nhiều lợi ích, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tích cực rèn luyện thể chất sẽ giúp làm giảm nguy cơ bệnh ung thư tái phát và tỷ lệ tử vong do loại bệnh này. Nhiều người đã vượt qua bệnh ung thư tỏ ra quan ngại về việc căn bệnh này tái phát và muốn làm mọi thứ để phòng trừ điều đó.

Trong khi bằng chứng về khả năng làm giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vẫn còn mang tính sơ bộ, những bằng chứng về những lợi ích mà việc tập luyện thể thao đem lại cho hệ tim mạch, phổi và các hệ thống khác của cơ thể là cực kỳ chắc chắn. Chính vì thế, một trong những cách chăm sóc cơ thể sau điều trị ung thư đó là tập luyện thể thao.

Sở hữu một chế độ ăn giàu trái cây và rau củ cũng như ngũ cốc nguyên cám là việc được giới y khoa khuyến nghị. Khi nói đến việc chọn lựa thực phẩm, Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến khích những người đã vượt qua được bệnh ung thư làm những điều sau:

• Ăn nhiều trái cây và rau củ mỗi ngày.
• Tiêu thụ chất béo tốt cho sức khỏe trong các loại cá và hạt óc chó như omega-3,...
• Lựa chọn những loại protein chứa ít chất béo bão hòa như cá, thịt nạc, trứng, đậu, hạt và các loại cây họ đậu cho bữa ăn.
• Sử dụng các loại thực phẩm chứa nhiều nguồn carbohydrate tốt cho sức khỏe như ngũ cốc nguyên cám, cây họ đậu, trái cây và rau củ.

Sự phối hợp các loại thức ăn trên sẽ cung cấp đầy đủ cho bạn lượng vitamin cũng như dưỡng chất thiết yếu góp phần tạo nên một thân thể khỏe mạnh.

Giới y khoa hiện vẫn chưa xác định liệu việc sở hữu chế độ ăn giàu dưỡng chất có khiến bệnh ung thư khó tái phát hay không. Các nghiên cứu chuyên sâu về những chế độ ăn ít béo hoặc chứa các loại trái cây và rau củ đặc thù đều cho ra những kết quả rất khó nắm bắt. Chung quy lại, việc có một chế độ ăn đa dạng với nhiều trái cây và rau củ vẫn sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Việc bổ sung quá nhiều vitamin và khoáng chất vào chế độ ăn là rất nguy hiểm. Một số những người vượt qua được bệnh ung thư cho rằng, tiêu thụ càng nhiều vitamin càng tốt cho sức khỏe. Đây là một cách nhìn nhận sai lầm, tiêu thụ cùng một loại dưỡng chất quá nhiều sẽ gây hại cho cơ thể.

Nếu bạn quan ngại về việc sử dụng tất cả những loại vitamin mà bạn cần, hãy hỏi ý kiến bác sĩ để biết được liệu việc sử dụng loại vitamin tổng hợp hàng ngày có phù hợp với bạn hay không.

Cân nặng của bạn có thể bị tăng hoặc giảm trong thời kỳ trị liệu ung thư. Hãy cố duy trì cân nặng cơ thể ở một mức độ lành mạnh là cách chăm sóc cơ thể sau điều trị ung thư. Tham vấn bác sĩ để có được thông tin về cân nặng lý tưởng và cách tốt để đạt được nó.

Đối với những người đã vượt qua được bệnh ung thư và đang hướng đến việc tăng cân, hãy làm cho bữa ăn thật bắt mắt, dễ ăn. Hãy nói chuyện với bác sĩ dinh dưỡng để phác họa một tiến trình tăng cân an toàn.

Cùng làm việc với bác sĩ để hiểu rõ về cách kiểm soát chứng buồn nôn, sự đau đớn hoặc các tác dụng phụ khác của đợt điều trị ung thư mà có thể là tác nhân ngăn cơ thể bạn hấp thu chất dinh dưỡng thiết yếu.

Đối với nhóm người có nhu cầu giảm cân, hãy thực hiện những biện pháp giảm cân một cách chậm rãi, không nên giảm quá 1 cân mỗi tuần. Kiểm soát lượng calo mà bạn nạp vào cơ thể và cân bằng nó với việc tập luyện thể dục. Nghe thật dễ nản lòng nếu bạn đang muốn cơ thể giảm đi thật nhiều trọng lượng một cách nhanh chóng, dù vậy hãy cố làm việc này một cách từ tốn và bám sát với tiến trình giảm cân.

Các vấn đề về giấc ngủ càng dễ được bắt gặp hơn ở những người mắc ung thư và thậm chí là những người đã vượt qua được căn bệnh này. Nguyên nhân có thể là do những thay đổi về thể chất, tác dụng phụ của giai đoạn trị liệu, căng thẳng hoặc các yếu tố khác.

Ngủ đủ giấc là một phần thiết yếu trong tiến trình bình phục sau giai đoạn trị liệu ung thư. Điều này giúp giải tỏa mệt mỏi và nạp lại năng lượng cho trí óc cũng như cơ thể, giúp bạn hoạt động một cách tối ưu nhất khi tỉnh giấc. Ngủ đủ và ngon giấc sẽ thúc đẩy năng lực nhận thức, cải thiện chức năng hóc-môn và làm giảm huyết áp.

Để có được một giấc ngủ ngon, hãy thực hiện các cách sau:

• Tránh sử dụng thực phẩm hoặc đồ uống có chứa caffeine ít nhất 8 giờ trước khi ngủ.
• Ngủ đúng giờ .
• Tránh việc tiếp xúc mắt với màn hình vi tính hoặc tivi từ 1 đến 2 giờ trước khi ngủ.
• Tránh việc tập luyện thể thao từ 2 đến 3 giờ trước khi ngủ.
• Giữ phòng ngủ yên tĩnh và loại bỏ mọi loại ánh sáng.

Nếu bạn cảm thấy bản thân ngái ngủ suốt ngày dài, hãy trao đổi với bác sĩ. Có thể bạn đã mắc phải hội chứng rối loạn giấc ngủ hoặc một vấn đề nào đó gây ra bởi tác dụng phụ của liệu pháp điều trị ung thư.

Bạn có thể cảm thấy rằng những tác động thể chất, tâm lý và xã hội đang gây ảnh hưởng xấu đến tâm trí. Dù vẫn chưa có bằng chứng về việc kiểm soát căng thẳng giúp phòng và trị bệnh ung thư, việc vạch ra những chiến lược hiệu quả nhằm đối phó với căng thẳng có thể giúp bạn nâng cao chất lượng sống, như giải tỏa phiền muộn, lo âu và những triệu chứng liên quan đến ung thư cũng như quá trình điều trị căn bệnh này.

Một số chiến lược kiểm soát sự căng thẳng hiệu quả gồm có:

• Các kĩ thuật thư giãn hoặc thiền định như rèn luyện chánh niệm.
• Tham vấn tâm lý.
• Những hội nhóm hỗ trợ người mắc ung thư.
• Thuốc trị trầm cảm hoặc lo âu.
• Tập luyện thể thao.
• Thường xuyên trò chuyện và tương tác với gia đình, bạn bè.

Hãy dừng ngay thói quen xấu này. Hút thuốc hoặc sử dụng thuốc lá sẽ làm gia tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư. Dừng ngay việc sử dụng loại sản phẩm này sẽ giúp làm giảm nguy cơ ung thư tái phát và rủi ro phát triển một loại ung thư khác.

Nếu bạn đã từng thử việc bỏ hút thuốc trong quá khứ nhưng kết quả không mấy khả quan, hãy tìm kiếm sự trợ giúp. Trao đổi với bác sĩ để nhận được những lời khuyên hữu ích nhất.

Sử dụng đồ uống có cồn một cách điều độ hoặc thậm chí là không nên sử dụng.

Nếu bạn chọn việc sử dụng rượu bia, hãy tiêu thụ chúng ở mức độ vừa phải. Với những người trưởng thành khỏe mạnh, liều lượng này nằm ở mức 1 lon đồ uống có cồn mỗi ngày cho phụ nữ ở mọi độ tuổi và đàn ông ngoài 65. Nam giới từ tuổi 65 trở xuống nên tiêu thụ 2 lon mỗi ngày.

Cồn có thể đem lại lợi ích cho một số người. Ở những người này, việc tiêu thụ với liều lượng 1 lon đồ uống có cồn mỗi ngày có thể giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Nhưng điều này cũng đồng thời làm tăng nguy cơ khiến họ mắc một số loại ung thư nhất định như ung thư khoang miệng và ung thư vòm họng.

Dù giới y khoa hiện nay vẫn chưa xác định rõ được rằng liệu việc tiêu thụ đồ uống có cồn có khiến ung thư dễ tái phát hơn hay không, những bằng chứng về khả năng làm tăng rủi ro mắc một loại bệnh ung thư khác là rất rõ ràng.

Hãy cân nhắc kĩ về những rủi ro và lợi ích mà việc tiêu thụ đồ uống có cồn đem lại cũng như trao đổi với bác sĩ của bạn.

Dù rằng bạn có thể quan ngại về việc thực hiện những điều trên sẽ hoàn toàn làm thay đổi cuộc sống thường nhật của bản thân, hãy làm những gì mà bạn có thể và thực hiện sự thay đổi này một cách chậm rãi. Dần dà thực hiện các bước tiến với một chế độ ăn lành mạnh hoặc chế độ tập luyện thể thao sẽ khiến bạn dễ dàng thích ứng và thay đổi vĩnh viễn lối sống suốt phần đời còn lại

Sau khi điều trị ung thư xong, bạn sẽ nhận được kế hoạch điều trị ung thư tiếp theo từ bác, kế hoạch sẽ được lưu giữ trong hồ sơ bệnh án.

Tất cả những bệnh nhân sống sót sau ung thư phải được chăm sóc theo dõi, bằng cách kiểm tra sức khỏe thường xuyên sau khi đã hoàn thành việc điều trị.

Những lần kiểm tra này có thể bao gồm xét nghiệm máu cũng như các xét nghiệm và thủ thuật khác để tìm những thay đổi về sức khỏe hoặc bất kỳ vấn đề nào có thể xảy ra do quá trình điều trị ung thư. Những lần thăm khám này cũng là thời gian để kiểm tra các vấn đề về thể chất và cảm xúc có thể xảy ra vài tháng hoặc nhiều năm sau khi điều trị kết thúc.

Kế hoạch chăm sóc tiếp theo cùng với bản tóm tắt về quá trình điều trị ung thư là một phần của kế hoạch chăm sóc cơ thể sau điều trị ung thư. Kế hoạch này sẽ có tất cả các chi tiết mà bạn và bác sĩ thảo luận để đảm bảo rằng bản thân được chăm sóc thường xuyên sau khi kết thúc điều trị.

Hiện nay, sàng lọc ung thư sớm được coi là biện pháp hoàn hảo trong việc phát hiện và điều trị kịp thời các loại ung thư. Giảm chi phí điều trị và nhất là giảm tỷ lệ tử vong ở người bệnh. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec luôn triển khai và giới thiệu tới khách hàng Gói Sàng lọc ung thư sớm tại Vinmec - An tâm sống khỏe giúp xét nghiệm gen, chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm các chất chỉ điểm sinh học phát hiện khối u sớm.

Lựa chọn Gói sàng lọc ung thư sớm tại Vinmec - An tâm tại Vinmec, khách hàng sẽ được:

• Chỉ một lần xét nghiệm gen có thể đánh giá về nguy cơ mắc của 16 loại ung thư phổ biến ở cả nam và nữ (ung thư phổi, ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư tuyến tụy, ung thư cổ tử cung, ung thư dạ dày, ung thư tiền liệt tuyến,....)
• Phát hiện sớm các dấu hiệu manh nha của ung thư thông qua chẩn đoán hình ảnh, nội soi và siêu âm.
• Thao tác khám đơn giản, cẩn thận và chính xác.
• Đội ngũ chuyên gia được đào tạo bài bản nghề, đặc biệt là về ung thư, đủ khả năng làm chủ các ca khám chữa ung thư.

Với hệ thống cơ sở vật chất, thiết bị y tế tiên tiến, hiện đại và đội ngũ bác sĩ có chuyên môn sâu, kinh nghiệm dày dặn sẽ giúp quá trình thăm khám và điều trị của người bệnh tại Vinmec trở nên nhanh chóng với hiệu quả cao, tiết kiệm chi phí và thời gian.

Nguồn tham khảo: cancer.gov, mayoclinic.org