Những điều cần biết nếu bạn mắc ung thư tuyến tiền liệt (prostate cancer) - Phần 2

Bài viết được viết bởi Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Minh Thuyên - Bác sĩ Giải phẫu bệnh, Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Có nhiều cách để điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Các phương pháp điều trị chính là theo dõi, giám sát tích cực, phẫu thuật, xạ trị, liệu pháp hormone và hóa trị. Đôi khi bệnh nhân được điều trị hơn một phương pháp.

Cách điều trị tốt nhất cho bạn sẽ phụ thuộc vào:

• Tuổi của bạn
• Bất kỳ vấn đề sức khỏe nào khác của bạn
• Giai đoạn và độ mô học của ung thư
• Cảm nhận của bạn (và bác sĩ của bạn) về nhu cầu điều trị ung thư
• Cơ hội điều trị sẽ chữa khỏi ung thư
• Cảm nhận của bạn về các tác dụng phụ có thể đi kèm với điều trị

1.1 Theo dõi

Bởi vì ung thư tuyến tiền liệt thường phát triển rất chậm, một số nam giới, đặc biệt là những người lớn tuổi và có các vấn đề sức khỏe khác, có thể không bao giờ cần điều trị gì cả.

Bác sĩ có thể lên kế hoạch theo dõi ung thư mà không cần điều trị. Trường hợp này có thể được thực hiện nếu ung thư nhỏ, không gây ra bất kỳ vấn đề nào và dường như đang phát triển rất chậm.

1.2 Giám sát tích cực

Một số nam giới trẻ khỏe mạnh mắc ung thư nhỏ, phát triển chậm có thể xem xét giám sát tích cực, nghĩa là theo dõi ung thư chặt chẽ hơn và được điều trị sau đó nếu các triệu chứng xuất hiện.

1.3 Phẫu thuật

Có nhiều loại phẫu thuật ung thư tuyến tiền liệt. Một số cách để cố gắng chữa ung thư; một số khác để kiểm soát ung thư hoặc giúp các triệu chứng cải thiện hơn. Trao đổi với bác sĩ về loại phẫu thuật theo kế hoạch và những gì bạn có thể mong đợi.

Tác dụng phụ của phẫu thuật

Bất kỳ loại phẫu thuật nào cũng có thể có nguy cơ và tác dụng phụ. Hãy chắc chắn hỏi bác sĩ những gì bạn có thể mong đợi. Nếu bạn có bất cứ vấn đề gì, hãy cho bác sĩ biết để họ có thể giúp bạn.

1.4 Xạ trị

Xạ trị sử dụng các tia năng lượng cao (như tia X) để tiêu diệt các tế bào ung thư. Có nhiều cách sử dụng tia xạ để điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Nó có thể nhắm vào tuyến tiền liệt từ một máy bên ngoài cơ thể. Hoặc trong một số trường hợp, các hạt phóng xạ nhỏ, có thể được điều trị ngay vào trong tuyến tiền liệt của bạn.

Tác dụng phụ của xạ trị

Nếu bác sĩ chỉ định xạ trị, hãy trao đổi về những tác dụng phụ có thể xảy ra. Tác dụng phụ phụ thuộc vào loại tia xạ được sử dụng. Các tác dụng phụ phổ biến nhất của xạ trị đến tuyến tiền liệt là tiêu chảy, rò rỉ phân, hoặc máu trong phân; đi tiểu nhiều, rò rỉ nước tiểu, nóng rát khi tiểu hoặc máu trong nước tiểu; vấn đề cương cứng; cảm giác rất mệt mỏi.

Hầu hết các tác dụng phụ cải thiện hơn sau khi kết thúc xạ trị. Một số có thể kéo dài lâu hơn. Nói chuyện với bác sĩ về những gì bạn có thể mong đợi.

1.5 Điều trị nội tiết (hormone)

• Điều trị này làm giảm mức độ hormone nam (androgen) hoặc ngăn chúng hoạt động. Điều trị nội tiết thường làm cho ung thư tuyến tiền liệt co lại hoặc phát triển chậm hơn. Nhưng liệu pháp hormone không chữa được ung thư tuyến tiền liệt. Nếu bạn chuẩn bị điều trị hormone, hãy hỏi bác sĩ những gì bạn có thể mong đợi.

Tác dụng phụ của điều trị nội tiết

Thay đổi nồng độ hormone có thể gây ra tác dụng phụ như giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương cứng, bốc hỏa, loãng xương và tăng cân. Trao đổi với bác sĩ về những gì bạn có thể mong đợi từ việc điều trị hormone.

1.6 Hóa trị

Là việc sử dụng thuốc để chống ung thư. Các loại thuốc có thể dùng bằng đường tĩnh mạch hoặc dạng uống. Những loại thuốc này vào máu và đi khắp cơ thể. Hóa chất được sử dụng theo chu kỳ, sau mỗi chu kỳ điều trị là khoảng thời gian nghỉ ngơi.

Hóa chất thường được điều trị ung thư đã lan ra ngoài tuyến tiền liệt, không được chỉ định cho ung thư tuyến tiền liệt sớm.

Tác dụng phụ của hóa trị

Hóa chất có thể khiến bạn cảm thấy rất mệt mỏi, đau bụng và rụng tóc. Nhưng những vấn đề này biến mất sau khi kết thúc điều trị.

Có nhiều cách để điều trị hầu hết các tác dụng phụ của hóa trị. Nếu bạn có tác dụng phụ, hãy cho bác sĩ biết để họ có thể giúp đỡ bạn.

1.7 Thuốc điều trị ung thư di căn đến xương

Nếu ung thư tuyến tiền liệt lan sang các bộ phận khác của cơ thể, nó thường lan đến xương trước. Những vùng di căn ung thư có thể gây đau và xương yếu có thể bị gãy.

Các loại thuốc có thể giúp xương chắc khỏe và giảm nguy cơ gãy xương là bisphosphonates và denosumab. Đôi khi, xạ trị, dược phẩm phóng xạ hoặc thuốc giảm đau được dùng để kiểm soát cơn đau.

Tác dụng phụ của thuốc điều trị di căn xương

Một tác dụng phụ nghiêm trọng của bisphosphonates và denosumab là phá hủy hàm, còn được gọi là hoại tử xương hàm (osteonecrosis of the jaw-ONJ). Hầu hết bệnh nhân sẽ cần phải được sự chấp thuận từ nha sĩ trước khi sử dụng một trong những loại thuốc này.

Khi mắc ung thư, bạn có thể nghe về những cách điều trị ung thư khác hoặc điều trị các triệu chứng. Đây có thể không phải luôn là phương pháp điều trị y tế tiêu chuẩn. Chúng có thể là vitamin, thảo dược, chế độ ăn uống đặc biệt và những thứ khác. Bạn có thể thắc mắc về những phương pháp điều trị này.

Một số trong các phương pháp này có tính chất hỗ trợ, một số không, thậm chí có hại. Hãy trao đổi với bác sĩ về bất cứ điều gì bạn đang nghĩ về việc sử dụng chúng, cho dù đó là một loại vitamin, chế độ ăn uống, hoặc bất cứ điều gì khác.

Các câu hỏi có thể hỏi bác sĩ

• Bác sỹ nghĩ phương pháp điều trị nào là tốt nhất cho tôi?
• Mục tiêu của điều trị này là gì? Bác sĩ có nghĩ rằng nó có thể chữa ung thư?
• Điều trị có bao gồm phẫu thuật? Nếu vậy, ai sẽ làm phẫu thuật?
• Phẫu thuật sẽ như thế nào?
• Tôi cũng sẽ cần các phương pháp điều trị khác chứ?
• Mục tiêu của các phương pháp điều trị này là gì?
• Tôi có thể có tác dụng phụ nào từ những phương pháp điều trị này?
• Tôi có thể làm gì về tác dụng phụ mà tôi có thể có?
• Bác sỹ có biết điều gì về vitamin đặc biệt hoặc chế độ ăn kiêng mà bạn bè nói với tôi? Làm sao tôi biết chúng có an toàn không?
• Tôi cần bắt đầu điều trị sớm nhất như thế nào?
• Tôi nên làm gì để sẵn sàng điều trị?
• Có bất cứ điều gì tôi có thể làm để giúp việc điều trị có hiệu quả hơn?
• Bước tiếp theo là gì?

Bạn sẽ vui mừng khi điều trị kết thúc. Nhưng thật khó mà không lo lắng về việc ung thư sẽ quay trở lại (tái phát). Ngay cả khi ung thư không quay trở lại, mọi người vẫn lo lắng về nó. Trong nhiều năm sau khi điều trị kết thúc, bạn vẫn sẽ cần gặp bác sĩ ung thư để tái khám. Ban đầu, bạn sẽ tái khám mỗi vài tháng, sau đó sẽ giảm dần khoảng cách và số lần, được kiểm tra, xét nghiệm máu và có thể các xét nghiệm khác để xem liệu ung thư có tái phát không.

Mắc ung thư và đối mặt với điều trị có thể khó khăn, nhưng đó cũng có thể là thời gian để nhìn cuộc sống theo những cách nhìn mới. Bạn có thể nghĩ về cách cải thiện sức khỏe, trao đổi với nhóm chăm sóc ung thư để tìm hiểu những gì bạn có thể làm để cảm thấy tốt hơn.

Bạn không thể thay đổi sự thật rằng bạn mắc ung thư. Những gì bạn có thể thay đổi là cách bạn sống phần đời còn lại - đưa ra những lựa chọn và cảm nhận những gì tốt nhất có thể.

Bài viết tham khảo nguồn: Hiệp hội Ung thư Hoa kỳ