Nang ống giáp lưỡi: Những điều cần biết

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Văn Quảng - Bác sĩ Tai Mũi Họng - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.

Nang ống giáp lưỡi là một dị tật bẩm sinh do sự bất thường phôi thai trong quá trình hình thành tuyến giáp. Dị tật này chiếm khoảng 7% dân số và có thể gặp ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ em.

Nang ống giáp lưỡi hay còn được gọi là nang giáp lưỡi hoặc kén giáp lưỡi là một dị tật bẩm sinh do sự bất thường ở phôi thai trong quá trình hình thành ra tuyến giáp. Nang giáp lưỡi hình thành do một phần ống giáp lưỡi còn sót lại và biểu hiện thành một khối u nằm giữa cổ.

Nang ống giáp lưỡi là một khuyết tật bẩm sinh. Nguyên nhân do những bất thường trong quá trình mang thai, khi thai nhi đang phát triển tuyến giáp. Nếu không được điều trị, nang có thể bị nhiễm trùng và rò rỉ mủ.

Nang giáp lưỡi phần lớn nằm ở giữa xương móng và sụn giáp chiếm khoảng 60%. Ngoài ra người ta còn thấy nang còn có thể xuất hiện ở trên xương móng chiếm 24%, trên xương ức 13%, và ở đáy lưỡi là 2%.

Nang ống giáp lưỡi có triệu chứng chính là khối u ở chính giữa cổ. Khối u di động theo nhịp nuốt, khi sờ sẽ thấy căng nhưng bệnh nhân không đau. Dị tật nang lưỡi này khá phổ biến, chiếm khoảng 7% dân số và có thể gặp ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ em.

Đặc điểm của bệnh nang giáp lưỡi là diễn biến chậm, ít có triệu chứng biểu hiện. Ngoài sự hiện diện một nang nhỏ nằm ở chính giữa cổ, di động theo nhịp nuốt, thường có hình gần tròn hoặc bầu dục, kích thước khối u thay đổi từ 1-4cm, bề mặt nhẵn, không đau, ranh giới rõ, mật độ căng và đàn hồi. Do đó, có nhiều bệnh nhân đến 7-8 tuổi mới phát hiện bệnh.

Nhiều trường hợp nang đã bị bội nhiễm và vỡ qua da gây rò vùng giữa cổ như:

• Lỗ rò thường ở vùng giữa cổ sát với xương móng
• Miệng lỗ rò nhỏ
• Dịch rò là chất nhầy trong hoặc trắng đục

Lúc này bệnh nhân thường đến khám với biểu hiện của một khối u nhiễm trùng sưng đau ở cổ, có thể kèm theo triệu chứng khó nuốt, sốt.

Nang giáp lưỡi có thể nhầm lẫn với hạch vùng cổ nhưng có thể phân biệt được. Nang thì thường nằm ở vùng dưới cằm, dính vào xương móng, di động theo nhịp nuốt, sờ căng. Còn hạch cổ sẽ xuất hiện ở 2 bên cổ, thường có sau 1 đợt viêm nhiễm cấp tình nào đó như: Viêm đường hô hấp trên, viêm họng, sổ mũi..., sờ đau khi viêm cấp tính. Ngoài ra, bệnh cũng có thể nhầm lẫn với 1 số bệnh lý khác như: Bướu mỡ, bướu mạch máu, bướu sợi thần kinh, bướu bọc thượng bì,...

Để chẩn đoán nang ống giáp lưỡi, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng và kết hợp với cận lâm sàng. Bệnh nhân có thể được chỉ định làm một số xét nghiệm sau:

• Siêu âm cổ
• CT scan
• Chọc dò khối u
• Sinh hóa máu
• Xạ hình tuyến giáp
• Chụp X-quang đường rò có cản quang
• Chụp MRI vùng cổ.

Có nhiều phương pháp điều trị nang ống giáp lưỡi, tùy thuộc vào tình trạng bệnh của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Một số phương pháp điều trị bao gồm:

• Điều trị bảo tồn: Sử dụng thuốc kháng sinh dạng uống hoặc dạng tiêm, thuốc kháng viêm
• Phẫu thuật Sistrunk
• Mổ dưới gây mê nội khí quản
• Rạch da ngang cổ ngay trên u nang.

Nang ống giáp lưỡi nếu không được điều trị sẽ gây ra một số biến chứng bao gồm:

• Nhiễm trùng nang giáp gây sưng, nóng, đỏ, đau và có thể có áp-xe mủ
• Rò rỉ mủ qua da hay qua họng
• Bệnh có thể tái phát sau phẫu thuật
• Biến dạng vùng cổ
• Suy tuyến giáp
• Ung thư giáp lưỡi.

Tóm lại, nang ống giáp lưỡi là một dị tật bẩm sinh do sự bất thường của phôi thai trong quá trình hình thành nên tuyến giáp. Dị tật này chiếm khoảng 7% dân số và có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Nang giáp lưỡi có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị. Do đó, khi có những biểu hiện bất thường vùng cổ cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.