Thuốc lá điện tử có khả năng mang lại lợi ích cho người hút thuốc trưởng thành không mang thai nếu dùng thay thế hoàn toàn cho thuốc lá truyền thống và các sản phẩm thuốc lá có khói khác. Thuốc lá điện tử không an toàn cho thanh thiếu niên, thanh niên, phụ nữ có thai hoặc người lớn hiện không sử dụng các sản phẩm thuốc lá.
1. Thuốc lá điện tử là gì?
- Thuốc lá điện tử rất đa dạng về hình dạng và kích thước, nhưng kết cấu chung bao gồm một pin, một bộ đốt và buồng chứa dịch lỏng.
- Thuốc lá điện tử tạo khói mà người dùng hít vào phổi bằng cách đốt nóng dịch lỏng – vốn thường chứa nicotin, chất gây nghiện “khét tiếng” trong thuốc lá truyền thống, xì gà và các sản phẩm thuốc lá khác – chất tạo hương và các hóa chất tạo khói khác. Những người không hút thuốc nhưng lại đứng gần những người dùng thuốc lá điện tử cũng không may hít phải loại khói này khi người hút phả chúng vào không khí.
- Thuốc lá điện tử có rất nhiều tên gọi: “e-cigs,” “e-hookahs,” “mods,” “bút vape,” “vapes” ...
- Một số thuốc lá điện tử được sản xuất dưới dạng thuốc điếu truyền thống, xì gà hay ống điếu, có loại giống cây bút, ổ USB và những vật dụng thường ngày khác.
- Thuốc lá điện tử có thể được dùng để hút cần sa và các chất gây nghiện khác.
Hơi thuốc từ thuốc lá điện tử
Hơi thuốc từ thuốc lá điện tử hít từ thiết bị và phả ra có thể chứa các chất gây hại và có nguy cơ gây hại, bao gồm:
- Nicotin
- Các hạt siêu mịn có thể bị hít sâu vào phổi
- Chất tạo hương như diacetyl, vốn có thể gây các bệnh lý phổi nghiêm trọng
- Các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi
- Nhiều hoá chất gây ung thư
- Kim loại nặng như niken, thiếc và chì
Rất khó để người tiêu dùng biết được họ đang hít vào thứ gì, đã có trường hợp một số nhãn hiệu thuốc lá điện tử được quảng cáo là không chứa nicotin lại bị phát hiện có chứa chất gây nghiện “lừng danh” này.
2. Sử dụng thuốc lá điện tử có những tác động nào đến sức khoẻ?
Thuốc lá điện tử thật ra vẫn là một sản phẩm mới trên thị trường, và các nhà khoa học đang nghiên cứu về tác động về lâu dài đến sức khoẻ của sản phẩm này. Cho đến nay, đây là những tác động mà chúng ta đã biết:
Hầu hết thuốc lá điện tử có chứa nicotin, vốn đã “vang danh” về những tác hại như:
- Nicotin rất dễ gây nghiện.
- Nicotin nguy hại cho các bào thai đang phát triển.
- Nicotin có thể gây hại cho não bộ của các bạn trẻ ở độ tuổi thanh thiếu niên, vốn thường tiếp tục phát triển đến năm thứ 20 - 25 cuộc đời.
- Nicotin là mối nguy cho sức khỏe của thai phụ và những em bé họ đang ấp ủ.
Ngoài ra, hơi từ thuốc lá điện tử còn chứa các chất gây hại khác như các chất gây ung thư và các vi chất tí hon cắm sâu vào phổi. Tuy vậy, thuốc lá điện tử nhìn chung chứa ít hoá chất gây hại hơn khói đốt từ thuốc lá truyền thống.
3. Thuốc lá điện tử có thể gây thương tích ngoài ý muốn
- Pin thuốc lá điện tử bị lỗi đã gây ra cháy nổ, một số trong đó đã dẫn đến thương tích nghiêm trọng; Hầu hết các vụ nổ xảy ra khi pin thuốc lá điện tử đang sạc. Các dữ liệu về nguy cơ này đang được FDA thu thập và đánh giá.
- Thêm vào đó, phơi nhiễm nicotin cấp tính có tác hại rất lớn, đã có trường hợp trẻ em và người lớn bị ngộ độc khi nuốt, hít hay bị văng dịch lỏng trong thuốc lá điện tử vào mắt hoặc dính trên da.
Nguy cơ của thuốc lá điện tử cho thiếu niên, người trẻ thành niên và phụ nữ mang thai?
Hầu hết thuốc lá điện tử đều chứa nicotin, vốn khét tiếng vì khả năng gây nghiện và đầu độc các thai nhi đang phát triển. Phơi nhiễm nicotin cũng có thể gây tác động xấu đến não bộ đang phát triển của thanh thiếu niên, quá trình này thường kéo dài đến 20-25 tuổi. Hơi từ thuốc lá điện tử chứa các chất gây hại cho phổi. Còn một điểm đáng lo ngại khác, là các bạn trẻ có xu hướng vừa dùng thuốc lá điện tử vừa dùng các sản phẩm khác, kể cả thuốc lá truyền thống.
4. Thuốc lá điện tử có an toàn hơn thuốc lá truyền thống không?
Có- nhưng đó không có nghĩa thuốc lá điện tử hoàn toàn an toàn. Khói từ thuốc lá điện tử chứa số hoá chất độc hại ít hơn hỗn hợp “chết chóc” của 7000 hóa chất của khói thuốc lá thông thường. Dù là vậy, khói thuốc lá điện tử vẫn chứa rất nhiều thành phần gây hại và tiềm ẩn nguy cơ gây hại, gồm nicotin, kim loại nặng như thiếc, hợp chất hữu cơ bay hơi và tác nhân gây ung thư.
Một câu hỏi lớn là liệu thuốc lá điện tử có thể giúp người trưởng thành cai thuốc không?
Thuốc lá điện tử cho đến nay vẫn chưa được FDA chấp nhận là một biện pháp cai thuốc lá. Nhóm Đặc Nhiệm Về Dịch Vụ Phòng Bệnh Của Hoa Kỳ (U.S. Preventive Services Task Force) đã đưa ra khuyến cáo rằng không có bằng chứng cho thấy thuốc lá điện tử có hiệu quả giúp cai nghiện thuốc ở người trưởng thành, kể cả phụ nữ mang thai.
- Cho đến nay, kết quả của các nghiên cứu vẫn rất bất đồng. Từ hai thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát từ tổ chức Cochrane cho thấy thuốc lá điện tử chứa nicotin có thể giúp người hút thuốc ngừng hút thuốc trong thời gian dài hơn so với sử dụng thuốc lá điện tử chứa giả dược. Tuy nhiên, những nghiên cứu đến thời điểm này vẫn có những giới hạn nhất định như số lượng mẫu ít, mẫu nhỏ và biên sai số rộng xung quanh các ước tính.
- Một nghiên cứu gần đây của CDC cho thấy rất nhiều người trưởng thành đang sử dụng thuốc lá điện tử để cai thuốc, tuy nhiên, hầu hết trong số họ không ngừng hút thuốc lá truyền thống mà thay vào đó là sử dụng song song. Sử dụng song song cả hai sản phẩm không phải là cách nên làm để bảo vệ sức khỏe, dù bạn đang dùng thuốc lá điện tử, thuốc lá không khói hoặc các sản phẩm khác cùng với thuốc lá truyền thống. Hút thuốc lá, dù chỉ vài điếu một ngày rất nguy hiểm, để bảo vệ sức khoẻ, cần nhất là hãy cai thuốc hoàn toàn nhanh nhất có thể.
Những ai đang sử dụng thuốc lá điện tử?
Thuốc lá điện tử được sử dụng rất phổ biến trong giới trẻ.
- Ở Hoa Kỳ, giới trẻ đang sử dụng thuốc lá điện tử nhiều hơn người trưởng thành.
- Năm 2018 đánh dấu mốc hơn 3,6 triệu học sinh trung học và trung học phổ thông ghi nhận sử dụng thuốc lá điện tử trong 30 ngày trước, bao gồm 4,9% học sinh trung học và 20,8% học sinh trung học phổ thông.
- Năm 2017, 2.8% số người trưởng thành ở Hoa Kỳ đang sử dụng thuốc lá điện tử.
- Năm 2015, tổng quan trong số người trưởng thành đang sử dụng thuốc lá điện tử, thì có 58,8% người dùng thường xuyên, 29,8% người từng sử dụng, còn 11,4% người không hay dùng thuốc lá điện tử.
Nếu bạn chưa bao giờ hút thuốc hoặc dùng các sản phẩm tương tự hay thuốc lá điện tử, đừng thử dù chỉ một lần. Thuốc lá điện tử không an toàn cho thanh thiếu niên, thanh niên, phụ nữ có thai hoặc người lớn hiện không sử dụng các sản phẩm từ thuốc lá. các nhà khoa học vẫn có nhiều vấn đề để nghiên cứu về việc liệu thuốc lá điện tử có hiệu quả trong hỗ trợ cai thuốc hay không.
Khách hàng có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline tại đây để được hỗ trợ.
Bài viết tham khảo nguồn: cdc.gov
XEM THÊM:
