Thiểu năng hoàng thể thai kỳ: Những điều cần biết

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS, BS. Nguyễn Thị Như Trang - Trung tâm Hỗ trợ sinh sản - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City. Bác sĩ có thế mạnh và kinh nghiệm trong việc thực hiện các kỹ thuật chuyên sâu trong Lab thụ tinh ống nghiệm như ICSI, sinh thiết cho chẩn đoán di truyền tiền làm tổ, đông rã phôi, noãn...

Thiểu năng hoàng thể thai kỳ là tình trạng hoàng thể không tiết đủ lượng progesterone cần thiết. Do đó, tình trạng này dễ gây sảy thai. Cần theo dõi sát sao và có biện pháp can thiệp điều trị sớm để giảm nguy cơ xảy ra những hệ lụy không mong muốn.

Chu kỳ kinh nguyệt được chia thành 2 phần chính gồm: Giai đoạn phát triển nang buồng trứng (giai đoạn noãn nang) và giai đoạn hoàng thể (giai đoạn sau rụng trứng). Sau khi trứng rụng, nang trứng giải phóng trứng và trở thành hoàng thể. Hoàng thể tiết ra hormone estrogen và progesterone. Trong đó progesterone kích hoạt niêm mạc tử cung chuyển dạng để tiếp nhận phôi làm tổ và phát triển.

Giai đoạn hoàng thể trung bình kéo dài 12 - 14 ngày. Tuy nhiên, nó cũng có thể rút ngắn khoảng 8 ngày hoặc kéo dài tới 16 ngày, là khoảng thời gian sau khi rụng trứng và trước ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo. Trong thời gian này, buồng trứng sản xuất hormone progesterone chuyển dạng niêm mạc tử cung từ giai đoạn tăng sinh sang giai đoạn chế tiết. Nếu có thai, thai nhi sẽ làm tổ và phát triển đồng thời tế bào nuôi tiết ra hormone hCG duy trì hoạt động chế tiết của hoàng thể. Nếu không mang thai, hoàng thể sẽ thoái triển, nồng độ progesterone giảm xuống, niêm mạc tử cung bong ra và kinh nguyệt xuất hiện.

Một số phụ nữ có giai đoạn hoàng thể ngắn có thể bị sảy thai liên tục (sảy thai 2 lần hoặc nhiều lần liên tiếp).

Thiểu năng hoàng thể thai kỳ là tình trạng hoàng thể tiết không đủ lượng progesterone mà cơ thể cần, dẫn tới sảy thai. Tình trạng này liên quan tới nhiều vấn đề sức khỏe bao gồm chán ăn, tập luyện cường độ quá cao, béo phì, lạc nội mạc tử cung, rối loạn tuyến giáp, mắc hội chứng buồng trứng đa nang,...

Để điều trị tình trạng này, bác sĩ sẽ ưu tiên điều trị các vấn đề được cho là nguyên nhân gây thiểu năng hoàng thể thai kỳ. Đồng thời bổ sung progesterone hoặc tiêm hCG liều lượng thấp trong suốt giai đoạn hoàng thể thai kỳ.

Khi được xác định thiểu năng hoàng thể thai kỳ, người bệnh cần tuân thủ mọi chỉ định của bác sĩ trong quá trình điều trị để giảm nguy cơ sảy thai, thai lưu.

Để chuẩn bị một thai kỳ khỏe mạnh, giảm thiểu tình trạng thiểu năng hoàng thể thai kỳ, cả vợ và chồng nên kiểm tra sức khỏe sinh sản từ 3-5 tháng trước khi mang thai.

Người vợ nên:

• Tiêm chủng trước khi mang thai (đặc biệt là ngừa rubella vì rubella trong thai kỳ cực kỳ nguy hiểm)
• Xét nghiệm gen để sàng lọc các bệnh lý di truyền trước khi mang thai
• Kiểm tra tình trạng viêm nhiễm phụ khoa tránh gây ảnh hưởng tới sức khỏe của mẹ và thai nhi
• Đặc biệt là phụ nữ trên 35 tuổi nếu muốn mang thai (nhất là chưa mang thai lần nào) sẽ phải kiểm tra sức khỏe rất chi tiết do mang thai ở tuổi này thường gặp các vấn đề: Suy buồng trứng, sinh non, nguy cơ dị tật thai nhi, tiền sản giật cao hơn.

Người chồng nên:

• Kiểm tra sức khỏe sinh sản, phát hiện các bệnh lý teo tinh hoàn, yếu sinh lý, tinh trùng yếu...
• Các bệnh lây qua đường tình dục nhất là những bệnh không thể chữa khỏi vô cùng nguy hiểm