Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Cử nhân Trần Huệ Trân - Chuyên Viên IVF - Trung tâm Hỗ trợ sinh sản - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Tinh dịch và tinh trùng là hai từ thường được nhắc đến khi nói về sức khỏe sinh sản của nam giới. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về hai từ này, và đôi khi có sự nhầm lẫn trong việc sử dụng các từ này.
1. Tinh dịch và tinh trùng có giống nhau?
Tinh dịch và tinh trùng giống như hình vuông và hình chữ nhật. Tinh trùng là một phần của tinh dịch và chắc chắn tinh dịch không phải là một phần của tinh trùng.
Tinh dịch là chất dịch màu trắng chảy ra từ dương vật, quá trình đó còn được gọi là xuất tinh khi quan hệ tình dục đạt đến cực khoái. Tinh trùng là tế bào sinh sản của nam giới và chỉ là một thành phần của tinh dịch, đây là một thành phần rất quan trọng nếu bạn đang muốn có con.
2. Tại sao các thuật ngữ tinh trùng và tinh dịch được sử dụng thay thế cho nhau?
Việc sử dụng các thuật ngữ tinh trùng và tinh dịch thay thế cho nhau là một sai lầm của không ít người. Bởi họ cho rằng tinh trùng và tinh dịch là một.
Nhưng như đã giải thích ở trên, hai thuật ngữ này hoàn toàn khác nhau và không thể sử dụng thay thế cho nhau được.
3. Có gì khác trong tinh dịch không?
Tinh dịch bao gồm hai thành phần là tinh trùng và tinh tương. Tinh dịch là sản phẩm của các tuyến sinh dục, trong đó, chiếm phần lớn là từ tuyến tiền liệt và túi tinh. Trong tinh dịch có đầy đủ các thành phần, bao gồm đường, protein, và thậm chí một số vitamin và khoáng chất.
4. Vai trò của tinh dịch là gì?
Bạn biết rằng, các tế bào tinh trùng có hình dạng giống như những con nòng nọc và thường được gọi là "những vận động viên bơi lội". Mặc dù tinh trùng có chiếc đuôi ngọ nguậy và vẻ ngoài giống con nòng nọc nhưng nếu không có sự trợ giúp của tinh dịch mang chúng đi, thì tinh trùng sẽ sẽ bơi thành vòng tròn.
Tinh dịch về bản chất giống như dòng nước giúp tinh trùng đến gặp trứng để thụ thai.
5. Tinh dịch được hình thành từ đâu?
Việc tạo ra tinh dịch thực sự là một quá trình sản xuất lớn và khá ấn tượng. Tinh dịch được hình thành ở một số nơi khác nhau, bao gồm:
- Tinh hoàn: là hai cơ quan nhỏ nằm bên trong bìu và tạo ra tinh trùng và testosterone.
- Mào tinh: ống dài này nằm gần mỗi tinh hoàn và di chuyển tinh trùng từ tinh hoàn của bạn đến ống dẫn tinh.
- Ống dẫn tinh: ống này nối giữa mào tinh và niệu đạo, là lỗ dẫn nước tiểu và tinh dịch ra ngoài cơ thể. Ống dẫn tinh lưu trữ tinh trùng và đưa nó ra khỏi bìu.
- Túi tinh: các tuyến giống như túi này nằm phía sau bàng quang và sản xuất tinh dịch tạo thành một phần của tinh dịch.
- Tuyến tiền liệt: tuyến tiền liệt là một tuyến bao quanh cổ bàng quang, niệu đạo và nó tiết ra chất lỏng có tính kiềm tạo thành một phần của tinh dịch. Nó cũng giúp đẩy tinh dịch ra khỏi dương vật.
Một khi tinh dịch được tạo ra, sẽ đi qua niệu đạo và ra khỏi dương vật trong quá trình xuất tinh.
6. Mỗi lần xuất tinh có bao nhiêu tinh dịch?
Một muỗng cà phê là số lượng trung bình mỗi lần xuất tinh ở nam giới. Nhưng có một vài yếu tố ảnh hưởng đến số lượng tinh dịch, bao gồm:
- Hút thuốc
- Chế độ ăn uống
- Vận động
- Sức khỏe tổng thể
- Tuổi tác là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến số lượng tinh dịch. Thực tế là một người đàn ông thường sản xuất nhiều tinh dịch nhất vào đầu những năm 30 tuổi.
Nếu một người đàn ông không quan hệ tình dục trong vài ngày, họ có khả năng xuất tinh nhiều hơn.
7. Trong những giọt tinh dịch đầu tiên có chứa tinh trùng không?
Trước khi một người đàn ông xuất tinh, sẽ có vài giọt tinh dịch được tiết ra mà họ thậm chí không biết. Trong những giọt tinh dịch đầu tiên này có thể có chứa tinh trùng.
Đây là lý do tại sao phương pháp xuất tinh ngoài âm đạo không được coi là một hình thức kiểm soát sinh sản đáng tin cậy.
Trong nhiều nghiên cứu cho thấy, các mẫu tinh dịch tiết ra trước khi xuất tinh được chứng minh có chứa tinh trùng di động, hoạt động.
8. Bạn có thể nhìn thấy tinh trùng bằng mắt thường không?
Bạn không thể nhìn thấy tinh trùng bằng mắt thường. Bạn chỉ có thể nhìn thấy tinh trùng khi quan sát qua kính hiển vi. Bởi tinh trùng có kích thước rất nhỏ. Trung bình tinh trùng chỉ dài 4,3 micromet (μm) và chiều rộng khoảng 2,9μm.
9. Mỗi lần xuất tinh thường có bao nhiêu tinh trùng?
Có từ 15 triệu tinh trùng đến hơn 200 triệu tinh trùng trên một mililit (ml) tinh dịch được coi là số lượng tinh trùng bình thường.
Có rất nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng, từ các vấn đề ở bất kỳ đâu dọc theo hệ thống sinh sản, điều kiện y tế đến lối sống, thậm chí là môi trường sống của bạn.
10. Tinh trùng sống được bao lâu?
Việc tinh trùng có thể sống được bao lâu phụ thuộc vào nơi nó tiếp xúc khi ra khỏi dương vật.
Tinh trùng đi vào âm đạo ấm áp và an toàn có thể sống đến 5 ngày nhờ tác dụng bảo vệ của chất nhầy cổ tử cung. Chất dịch trong đường sinh sản của phụ nữ có tất cả các chất dinh dưỡng mà tinh trùng cần để tồn tại trong thời gian đó.
Khi vào bên trong đường sinh sản của phụ nữ, các tế bào tinh trùng phải bơi qua cổ tử cung và vào tử cung để đến ống dẫn trứng và gặp trứng của người phụ nữ. Đó là một hành trình rất dài và có rất ít tế bào sống sót khi đến đích.
Đối với tinh trùng được tiết ra ngoài âm đạo của phụ nữ, cơ hội để tinh trùng có thể sống lâu ở đó là khá thấp, thường chỉ vài phút, đặc biệt nếu chúng tiếp xúc với bề mặt khô lạnh, như sàn phòng tắm, sàn nhà.
Trong bồn tắm nước nóng, các tế bào tinh trùng không sống được bao lâu. Tinh trùng không thể tồn tại lâu hơn một vài giây sau khi tiếp xúc với hóa chất và nước nóng.
Mang thai từ một người xuất tinh vào bồn tắm nước nóng sẽ rất hiếm và thậm chí không thể xảy ra điều đó. Trong bồn nước ấm không quá nóng, các tế bào tinh trùng có thể tồn tại trong vài phút. Tuy nhiên, rất ít khả năng tinh trùng có thể tìm đường đi qua nước trong bồn tắm và vào âm đạo của phụ nữ. Mang thai xảy ra theo cách này cũng sẽ rất khó khăn, nếu không muốn nói là không thể.
Tuy nhiên, nếu một cặp vợ chồng giao hợp dưới nước, khả năng mang thai sẽ cao hơn vì tinh trùng sẽ đi thẳng vào đường sinh sản của nữ giới. Nhiệt độ bên ngoài và môi trường vật lý sẽ không có bất kỳ tác động nào đến sự sống sót của tinh trùng.
Các nhà khoa học cho rằng, các tế bào tinh trùng có thể tồn tại vô thời hạn một khi chúng được đông lạnh, miễn là nhiệt độ vẫn ổn định. Ở nhiệt độ thấp như vậy (-196 ° C), các tế bào tinh trùng ở trong dạng hoạt động lơ lửng, có nghĩa là tất cả các chức năng thiết yếu của chúng đã hoàn toàn ngừng hoạt động.
Nam giới đông lạnh tinh trùng vì nhiều lý do. Nhiều người làm như vậy vì họ đang điều trị hiếm muộn, bị ung thư hoặc một tình trạng bệnh lý khác có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của họ.
Đông lạnh tinh trùng sẽ cho phép một người đàn ông có con ngay cả khi anh ta mất khả năng sinh sản do ung thư hoặc điều trị ung thư.
11. Cơ thể mất bao lâu để tạo ra tinh trùng mới?
Cơ thể nam giới luôn tạo ra những tinh trùng mới. Toàn bộ quá trình từ tế bào mầm đến tinh trùng trưởng thành mất khoảng 74 ngày.
12. Có bao giờ cơ thể ngừng sản xuất tinh trùng không?
Không. Cơ thể người đàn ông tiếp tục tạo ra tinh trùng miễn là họ còn sống. Tuy nhiên chất lượng và khả năng vận động của tinh trùng sẽ suy giảm theo thời gian, đặc biệt là sau 50 tuổi.
13. Tinh trùng được sản xuất như thế nào?
Một hệ thống sinh sản của người đàn ông được thiết kế đặc biệt để sản xuất , lưu trữ và vận chuyển tinh trùng. Không giống như cơ quan sinh dục nữ, cơ quan sinh sản của nam giới nằm ở cả bên trong và bên ngoài của khoang chậu. Chúng bao gồm:
- Tinh hoàn
- Hệ thống ống dẫn tinh: mào tinh hoàn và ống dẫn tinh.
- Các tuyến phụ: túi tinh và tuyến tiền liệt.
- Dương vật
Quá trình sản xuất tinh trùng xảy ra trong tinh hoàn. Khi đến tuổi dậy thì, một người đàn ông sẽ sản xuất hàng triệu tế bào tinh trùng mỗi ngày.
Có một hệ thống các ống nhỏ trong tinh hoàn. Những ống này, được gọi là ống bán lá kim nơi chứa các tế bào mầm mà các hormone - bao gồm testosterone hormone sinh dục nam sẽ biến những tế bào này thành tinh trùng. Tế bào mầm phân chia và thay đổi cho đến khi chúng có hình dáng giống nòng nọc với đầu và đuôi ngắn.
Khi một người đàn ông được kích thích hoạt động tình dục, tinh trùng sẽ được trộn với tinh dịch, một chất lỏng màu trắng do túi tinh và tuyến tiền liệt tiết ra để tạo thành tinh dịch hoàn chỉnh. Kết quả của sự kích thích, tinh dịch có chứa tới 500 triệu tinh trùng sẽ được đẩy ra khỏi dương vật, hiện tượng này được gọi là xuất tinh.
Tinh trùng được sản xuất trong tinh hoàn và phát triển thành thục trong khi đi từ các ống sinh tinh qua mào tinh vào ống dẫn tinh. Các tế bào tinh trùng không thể tồn tại lâu một khi chúng tiếp xúc với không khí bên ngoài cơ thể, nhưng chúng có thể tồn tại bên trong người phụ nữ trong 5 ngày.
Qua những thông tin trên chắc hẳn bạn đã hiểu hơn về thành phần tinh dịch cũng như tinh trùng hình thành như thế nào? Để có chất lượng tinh trùng tốt mang đến tỉ lệ thụ thai thành công, nam giới nên chủ động duy trì một chế độ ăn đủ chất cùng lối sống lành mạnh. Trong trường hợp có các vấn đề về sức khỏe sinh sản, bạn nên tới bệnh viện để được gặp bác sĩ và trao đổi thêm.
Hiện Trung tâm Hỗ trợ sinh sản - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là nơi tiếp nhận và xử lý các vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản thường gặp và nam và nữ giới như: tinh trùng yếu, rối loạn cương dương, xuất tinh chậm, thụ tinh ống nghiệm, khó thụ thai....
Với tiêu chuẩn là bệnh viện quốc tế, quy trình thăm khám và điều trị tại đây luôn được thực hiện bởi đội ngũ chuyên gia trong lĩnh vực sản phụ khoa trong nước và quốc tế, được đào tạo tại những trung tâm uy tín trên thế giới như tại Mỹ, Singapore, Nhật, Úc và các trung tâm Hỗ trợ sinh sản nổi tiếng. Đi cùng với đó là điều kiện cơ sở vật chất hiện đại, trang thiết bị đầy đủ nhằm hỗ trợ quá trình điều trị bệnh được hiệu quả.
Vì thế, khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm khi tới thăm khám tại bệnh viện Vinmec.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: healthline.com - medicalnewstoday.com