Công dụng thuốc Agidoxin

Agidoxin (Pyridoxin) hấp thu một cách dễ dàng qua đường tiêu hóa. Sự hấp thu pyridoxin có thể giảm ở những người mắc các hội chứng kém hấp thu hoặc cắt dạ dày. Nồng độ pyridoxin bình thường trong huyết tưởng dao động từ 30ng/ml đến 80ng/ml.

Sau khi uống Agidoxin, phần lớn thuốc dự trữ ở gan, phần còn lại ở cơ và não. Các dạng chính của vitamin B6 lưu hành trong máu là pyridoxal và pyridoxal phosphat, có khả năng liên kết cao với protein. Lưu ý rằng pyridoxal qua nhau thai và vào sữa mẹ, nồng độ pyridoxal / huyết tương bào thai cao gấp 5 lần trong huyết tương mẹ.

Ở hồng cầu, pyridoxin chuyển hóa thành pyridoxal phosphat, còn pyridoxamin chuyển hóa thành pyridoxamin phosphat. Tại gan, pyridoxin được phosphoryl hóa thành pyridoxin phosphat, chuyển amin thành pyridoxal và pyridoxamin để được phosphoryl hóa nhanh chóng.

Thời gian bán hủy của pyridoxin khoảng 15-20 ngày. Thuốc được bài tiết vào nước tiểu dưới dạng acid 4-pyridoxic, một chất chuyển hóa của pyridoxal. Tốc độ thoái biến tăng lên ở bệnh nhân xơ gan.

Vitamin B6 tồn tại dưới ba dạng là pyridoxal, pyridoxin và pyridoxamin, khi vào cơ thể chúng sẽ biến đổi thành muối pyridoxal phosphat, một phần thành muối pyridoxamin phosphat. Hai chất chuyển hóa này hoạt động như coenzym trong quá trình chuyển hoá protid, glucid cũng như lipid. Pyridoxin tham gia tổng hợp GABA (acid gama-aminobutyric) trong hệ thần kinh trung ương. Pyridoxin cũng tham gia vào quá trình tổng hợp hemoglobin.

Tình trạng thiếu hụt vitamin B6 tuy hiếm nhưng có thể gặp trong các trường hợp: rối loạn hấp thu, rối loạn chuyển hóa bẩm sinh vitamin B6, hoặc tăng nhu cầu vitamin B6 do thuốc đối kháng pyridoxin (isoniazid, hydralazin, cycloserin, penicilamin,...) Sự thiếu hụt pyridoxin có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu nguyên bào sắt, viêm dây thần kinh ngoại biên, khô nứt môi, hay viêm da tăng bã nhờn.

Thuốc Agidoxin có công dụng điều trị triệu chứng vitamin B6 đã được xác định. Ngoài ra, pyridoxal còn cần thiết khi nhu cầu vitamin B6 của cơ thể tăng lên, gặp ở các trường hợp: bỏng, nghiện rượu, suy tim sung huyết, cắt dạ dày, lọc máu, cường giáp, sốt kéo dài, nhiễm khuẩn, viêm ruột, tiêu chảy, bệnh lý gan mật. Pyridoxin còn điều trị hỗ trợ triệu chứng co giật, hôn mê do ngộ độc isoniazid hoặc do ngộ độc nấm thuộc chi Gyromitra.

Không dùng Agidoxin đối với các trường hợp quá mẫn với pyridoxin hay bất kỳ thành phần nào của thuốc

Agidoxin dùng bằng đường uống, bệnh nhân uống thuốc Agidoxin cùng với một ít nước.

Thuốc Agidoxin chứa hàm lượng 250mg pyridoxin dùng cho người lớn với liều 1-4 viên/ngày, theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.

Liều dùng Agidoxin cho một số trường hợp cụ thể:

• Điều trị thiếu hụt do thuốc: liều vitamin B6 đường uống thường dùng là 100-200 mg/ngày, dùng trong 3 tuần. Sau đó có thể dùng dự phòng với liều 25-100 mg/ngày.
• Điều trị thiếu máu nguyên bào sắt do di truyền: liều pyridoxin đường uống thường dùng là 200-600 mg/ngày. Nếu đáp ứng, có thể giảm liều thuốc xuống còn 30-50 mg/ngày. Có thể phải điều trị vitamin này suốt đời ở những bệnh nhân này để ngăn ngừa thiếu máu.
• Bệnh nhân dùng isoniazid, để phòng thiếu máu viêm dây thần kinh do thiếu pyridoxin: nên uống 10-50 mg vitamin B6 hàng ngày.
• Bệnh nhân dùng cycloserin, để phòng co giật: uống 100-300 mg/ngày chia làm nhiều lần.
• Điều trị co giật, hôn mê do ngộ độc isoniazid cấp: dùng pyridoxin với liều bằng với lượng isoniazid đã uống.

Pyridoxin thường không độc, sử dụng pyridoxin kéo dài với liều 10mg/ngày được cho là an toàn, tuy nhiên nếu dùng pyridoxin trên 200 mg/ngày và dùng hàng ngày trong một thời gian dài có thể gây bệnh lý về thần kinh.

• Tác dụng phụ của Agidoxin trên hệ thần kinh: Lơ mơ, buồn ngủ là những triệu chứng thần kinh trung ương có thể gặp khi dùng Pyridoxin. Ngoài ra, Agidoxin còn tác động lên thần kinh - cơ, gây nên viêm dây thần kinh ngoại vi nặng với các triệu chứng như dáng đi không vững, tê cóng bàn chân, bàn tay, vụng về bàn tay.
• Tác dụng phụ của Agidoxin đối với nội tiết và chuyển hóa: Bệnh nhân dùng thuốc có thể nhiễm acid, hay giảm acid folic.
• Tác dụng phụ của Agidoxin trên hệ tiêu hóa: Buồn nôn và nôn có thể gặp trên những người dùng Agidoxin. Ngoài ra, thuốc có thể làm tăng men gan (AST).
• Ngoài ra, việc dùng Agidoxin có thể gây nên phản ứng dị ứng.

• Dùng pyridoxin thời gian kéo dài với liều từ 200 mg/ngày có khả năng biểu hiện độc tính trên hệ thần kinh, nguy cơ xuất hiện hội chứng phụ thuộc pyridoxin và hội chứng cai thuốc.
• Tá dược của thuốc Agidoxin chứa lactose, không phù hợp cho bệnh nhân có vấn đề di truyền như thiếu enzyme lactase, bất dung nạp lactose, hay kém hấp thu lactose.
• Đối với phụ nữ có thai, pyridoxin qua nhau thai, do đó không nên sử dụng Agidoxin trong thời kỳ mang thai vì nguy cơ cho thai nhi. Phụ nữ đang sử dụng biện pháp tránh thai cần tham vấn ý kiến của bác sĩ trước khi dùng thuốc này. Mặt khác, pyridoxin có thể vào sữa mẹ, chính vì thế tránh cho con bú khi đang dùng Agidoxin để đảm bảo an toàn cho trẻ.

Agidoxin làm giảm tác dụng điều trị bệnh Parkinson của thuốc Levodopa.

Một số thuốc làm tăng nhu cầu pyridoxin trong cơ thể, có thể kể đến như isoniazid, hydralazin, penicilamin, thuốc uống tránh thai.