Bài viết được viết bởi ThS. Trần Thị Tuyết Nhung - Bác sĩ Cơ - Xương - Khớp - Khoa Nội tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Viêm quanh khớp vai là căn bệnh khá phổ biến, thường gặp ở nhiều nhóm đối tượng. Người bệnh sẽ gặp phải những cơn đau dữ dội không chỉ ở vai mà còn lan lên cổ, bàn tay, ngón tay, gây ra nhiều bất tiện cho người bệnh. Vậy nguyên nhân của căn bệnh này là gì, cách điều trị ra sao?
1. Đại cương
Viêm quanh khớp vai là bệnh khá phổ biến trong các bệnh lý cơ xương khớp, là thuật ngữ dùng chung cho các bệnh lý viêm các cấu trúc phần mềm quanh khớp vai: gân, túi thanh dịch, bao khớp; không có tổn thương đầu xương, sụn khớp và màng hoạt dịch khớp.
2. Nguyên nhân
- Thoái hóa gân do tuổi tác: Bệnh thường xảy ra ở người trên 50 tuổi;
- Nghề nghiệp lao động nặng có các chấn thương cơ học lặp đi lặp lại, gây tổn thương các gân cơ quanh khớp vai như gân cơ trên gai, cơ nhị đầu cánh tay (thợ rèn, lái xe...);
- Tập thể thao quá sức, chơi một số môn thể thao đòi hỏi phải nhấc tay lên quá vai như chơi cầu lông, tennis, bóng rổ, bóng chuyền, chèo thuyền...;
- Chấn thương vùng vai do ngã, trượt, tai nạn ô tô, xe máy;
- Một số bệnh lý khác (tim mạch, hô hấp, tiểu đường, ung thư vú, thần kinh, lạm dụng thuốc ngủ).
3. Các thể viêm quanh khớp vai
Viêm quanh khớp vai có bốn thể lâm sàng:
- Đau vai đơn thuần thường do bệnh lý gân;
- Đau vai cấp do lắng đọng vi tinh thể;
- Giả liệt khớp vai do đứt các gân của bó dài gân nhị đầu hoặc đứt các gân mũ cơ quay khiến cơ delta không hoạt động được;
- Viêm quanh khớp vai thể đông cứng: viêm dính bao hoạt dịch, co thắt bao khớp, bao khớp dày, dẫn đến giảm vận động khớp ổ chảo - xương cánh tay.
4. Triệu chứng
- Đau tăng khi vận động khớp vai, đặc biệt là đau khi giơ tay lên quá đầu hoặc các động tác như chải đầu hoặc giơ tay ra sau lưng
- Đau cả khi nghỉ ngơi, đau về đêm, đặc biệt là khi nằm tì đè vào vùng vai
- Hạn chế các động tác vận động khớp vai (đối với thể viêm quanh khớp vai thể đông cứng hạn chế vận động khớp vai rất nhiều)
- Trường hợp đau vai cấp do viêm khớp vi tinh thể: Đau vai xuất hiện đột ngột với các tính chất dữ dội, đau gây mất ngủ, đau lan toàn bộ vai, lan lên cổ, lan xuống tay, đôi khi xuống tận bàn tay. Bệnh nhân giảm vận động khớp vai nhiều thường có tư thế cánh tay sát vào thân, không thực hiện được các động tác vận động thụ động khớp vai, đặc biệt là động tác giạng vai
5. Chẩn đoán
- X-quang khớp vai: Thường là bình thường, một số trường hợp thấy calci hóa tại khớp vai;
- Siêu âm và cộng hưởng từ khớp vai có giá trị: Thấy được các tổn thương viêm gân, rách gân, viêm túi thanh dịch, một số trường hợp thấy calci hóa tại gân;
- Đối với thể viêm khớp vai thể đông cứng phải chụp X-quang có tiêm thuốc cản quang hoặc MRI có tiêm thuốc cản từ để đánh giá khoang khớp.
6. Điều trị
Việc điều trị viêm quanh khớp vai dựa vào: tuổi, mức độ tổn thương, tình trạng sức khỏe bệnh nhân. Điều trị bao gồm:
- Nghỉ ngơi, hạn chế các vận động nặng làm tổn thương thêm các gân;
- Vật lý trị liệu, phục hồi chức năng: tập tại khoa Phục hồi chức năng tại các bệnh viện;
- Thuốc: giảm đau chống viêm không Steroid, giãn cơ, các thuốc chống thoái hóa;
- Tiêm Steroid vào bao gân và bao thanh dịch dưới cơ delta, tốt nhất là tiêm dưới hướng dẫn siêu âm, các trường hợp rách gân không nên tiêm Steroid;
- Phá Calci hóa dưới hướng dẫn siêu âm: Là kỹ thuật mới được áp dụng tại khoa giảm đau Vinmec;
- Tiêm huyết tương tươi giàu tiểu cầu (dưới hướng dẫn siêu âm): có hiệu quả tốt;
- Phẫu thuật nội soi khớp vai trong những trường hợp rách gân nhiều, các trường hợp không đáp ứng điều trị nội khoa.
Viêm quanh khớp vai nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng cho người bệnh. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã và đang triển khai gói khám Gói tầm soát, sàng lọc các bệnh lý khớp vai giúp khách hàng Sàng lọc & phát hiện sớm bệnh lý về khớp vai để từ đó có biện pháp điều trị thích hợp, kịp thời. Các chẩn đoán nhằm đưa ra phác đồ điều trị bao gồm:
- Siêu âm khớp vai
- Một lần chụp X-quang ngực thẳng
- Một lần chụp X-quang khớp vai 2 tư thế
- Xét nghiệm máu (Công thức máu, Đông máu)
Quá trình tầm soát nếu phát hiện bệnh lý khớp vai thì khách hàng sẽ được các bác sĩ tư vấn trực tiếp và thực hiện điều trị chuyên sâu ngay tại Vinmec. Đặc biệt với ứng dụng phương pháp tiêm PRP (huyết tương giàu tiểu cầu) trong điều trị viêm khớp vai sẽ giúp khắc phục bệnh hiệu quả, tỉ lệ thành công cao và giảm tác dụng phụ so với các phương pháp điều trị thông thường (thuốc NSAID, tiêm corticoid)
Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Chẩn đoán và điều trị viêm quanh khớp vai. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị các bệnh Cơ xương khớp. Nhà xuất bản Y học- Hà nội 2016, 154-158
- Boris Adamietz (2008). Rotator cuff syndrome (RCS). Radiotherapy for non Malignant Disorders, 261-279
- Janelle Martel. Rotator cuff tendinopathy: Symptoms, diagnosis and treatment- July 24, 2017
