Viêm màng não do giang mai

Viêm màng não do giang mai là một biến chứng tiềm tàng của nhiễm giang mai. Đây là một dạng nhiễm trùng ở các lớp mô bao quanh não và tủy sống. Viêm màng não có thể đe dọa tính mạng, nhưng có thể điều trị được.

Viêm màng não do giang mai là gì?

Giang mai là một bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI) và có thể dẫn đến viêm màng não do giang mai cũng như các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác nếu không được điều trị.

Vi khuẩn, nấm và virus đều có thể gây ra các dạng viêm màng não khác nhau. Viêm màng não do giang mai là một dạng viêm màng não vô khuẩn do vi khuẩn Treponema pallidum gây ra.

Các triệu chứng viêm màng não do giang mai thường xuất hiện trong giai đoạn đầu của nhiễm giang mai, từ vài tháng đến vài năm sau khi nhiễm.

Viêm màng não do giang mai có thể không có triệu chứng ban đầu hoặc có các triệu chứng giống với các dạng viêm màng não khác. Những triệu chứng này có thể bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với bệnh khác, chẳng hạn như cúm.

Nếu không được điều trị, viêm màng não do giang mai có thể tiến triển và tái phát nhiều năm, thậm chí hàng thập kỷ sau đó, với các triệu chứng nghiêm trọng hơn như đột quỵ, liệt, hoặc bệnh tim.

Viêm màng não do giang mai là một dạng của giang mai thần kinh, giai đoạn mà giang mai ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Nó có thể đe dọa tính mạng, đặc biệt ở giai đoạn muộn, nhưng tin tốt là bệnh này có thể phòng ngừa.

Chẩn đoán sớm bệnh giang mai và điều trị kèm theo chăm sóc theo dõi có thể giảm nguy cơ phát triển viêm màng não do giang mai. Nếu bệnh phát triển, vẫn có các phương pháp điều trị hiệu quả.

Các triệu chứng của viêm màng não do giang mai 

Viêm màng não do giang mai có thể không có triệu chứng ban đầu, hoặc các triệu chứng sớm có thể bị bỏ qua vì chúng giống với các bệnh khác. Đôi khi, các triệu chứng này tự biến mất.

Các triệu chứng bao gồm:

• Sốt
• Đau đầu
• Thay đổi trạng thái tinh thần, chẳng hạn như lú lẫn
• Buồn nôn hoặc nôn
• Thay đổi thị lực
• Đau và cứng cổ, vai
• Mệt mỏi không rõ nguyên nhân
• Co giật
• Nhạy cảm với ánh sáng và tiếng ồn
• Đau cơ

Nếu không được điều trị, viêm màng não do giang mai có thể tiến triển và gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn sau nhiều năm. Người bệnh có thể nhiễm giang mai trong nhiều năm trước khi các triệu chứng viêm màng não giai đoạn muộn xuất hiện.

Các triệu chứng viêm màng não giai đoạn muộn thường xảy ra trong giai đoạn viêm mạch màng não của giang mai thần kinh, khoảng 6–7 năm sau khi nhiễm. Triệu chứng sớm nhất thường là đột quỵ ở người trẻ tuổi.

Các triệu chứng khác ở giai đoạn muộn có thể bao gồm:

• Nhiều cơn đột quỵ
• Bệnh tim
• Phình động mạch
• Co giật
• Tử vong
   

Nguyên nhân gây ra viêm màng não do giang mai

Viêm màng não do giang mai gây ra bởi vi khuẩn Treponema pallidum, cũng là tác nhân gây bệnh giang mai. Đây là một dạng của giang mai thần kinh, xảy ra khi giang mai ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương.

Viêm màng não do giang mai thường bắt đầu sớm trong giai đoạn sơ cấp hoặc thứ cấp của giang mai, từ vài tuần đến vài năm sau khi nhiễm bệnh. 

Các triệu chứng viêm màng não đôi khi là những triệu chứng đầu tiên của bệnh giang mai mà người bệnh nhận thấy. Một số triệu chứng ban đầu của giang mai, chẳng hạn như các vết loét không đau và phát ban nhẹ, có thể không rõ ràng hoặc bị bỏ qua.

Viêm màng não do giang mai là giai đoạn có triệu chứng đầu tiên của giang mai thần kinh, khi giang mai ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Một giai đoạn không triệu chứng của giang mai thần kinh có thể xảy ra trước đó.

Có thể mất nhiều năm, thậm chí hàng thập kỷ, để các triệu chứng thần kinh nghiêm trọng nhất của viêm màng não do giang mai xuất hiện. Triệu chứng đầu tiên thường là đột quỵ.

Tuy nhiên, không phải tất cả những người mắc giang mai đều phát triển viêm màng não. Giang mai được biết là ảnh hưởng đến hệ thần kinh ở tối đa 40% những người mắc giang mai thứ cấp và chỉ gây viêm màng não do giang mai ở 1–2% trường hợp.

Giang mai thần kinh là gì?

Khi nhiễm trùng giang mai ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, nó được gọi là giang mai thần kinh. Có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng giang mai chỉ ảnh hưởng đến hệ thần kinh ở giai đoạn muộn, nhưng điều này không đúng.

Giang mai thần kinh có thể xảy ra ở bất kỳ giai đoạn nào của bệnh, nhưng thường gặp nhất trong hai giai đoạn đầu.

Có năm loại giang mai thần kinh:

• Giang mai thần kinh không triệu chứng: Thường xảy ra trong vòng 2 năm sau khi nhiễm và không có triệu chứng.
• Giang mai thần kinh màng não: Xảy ra 3 tuần đến 3 năm sau nhiễm, gây đau đầu, cứng cổ, buồn nôn, thay đổi thị lực hoặc thính giác.
• Giang mai thần kinh mạch màng não: Xảy ra 6–7 năm sau nhiễm, có thể gây đột quỵ và các tình trạng liên quan đến mạch máu.
• Bại liệt toàn thể: Xảy ra 3–30 năm sau nhiễm, gây thay đổi tính cách và tâm trạng.
• Tabes Dorsalis: Xảy ra 5–50 năm sau nhiễm, gây mất thị lực, giảm cân bằng, dáng đi bất thường, và phản xạ kém.
   

Chẩn đoán viêm màng não do giang mai

Việc chẩn đoán bệnh viêm màng não do giang mai bao gồm kiểm tra thể chất và xét nghiệm trong phòng thí nghiệm:

• Xét nghiệm VDRL và RPR.
• Xét nghiệm máu tìm kháng thể chống T. pallidum.
• Chụp hình não.
• Chọc dò dịch não tủy (CSF) để xét nghiệm.

Điều trị viêm màng não do giang mai

Bạn cần dùng kháng sinh trong vài tuần nếu được chẩn đoán viêm màng não do giang mai.

• Penicillin tiêm tĩnh mạch thường được sử dụng trong 10–14 ngày, sau đó bác sĩ có thể đề nghị tiêm penicillin hàng tuần trong 3 tuần.
• Nếu dị ứng penicillin, có thể sử dụng kháng sinh thay thế.

Việc điều trị nhiễm trùng có thể không kết thúc quá trình điều trị, bạn cũng cần giải quyết các triệu chứng đe dọa tính mạng do nhiễm trùng gây ra như:

• Phù não
• Co giật
• Mất nước
• Sốc

Phẫu thuật có thể cần thiết để dẫn lưu dịch từ não hoặc các xoang.

Phòng ngừa viêm màng não do giang mai

Những cách để phòng ngừa viêm màng não do giang mai bao gồm:

• Sử dụng bảo vệ khi quan hệ tình dục.
• Xét nghiệm STI định kỳ.
• Nếu phát hiện sớm, giang mai có thể được điều trị bằng một mũi tiêm penicillin, ngăn ngừa phát triển viêm màng não do giang mai.
• Phụ nữ mang thai cần được sàng lọc giang mai để tránh nguy cơ sảy thai hoặc truyền nhiễm cho con.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Nguồn tham khảo: healthline