So với nam giới, nguyên nhân bị viêm đường tiết niệu ở nữ giới đa dạng hơn hơn do cấu tạo giải phẫu đường tiết niệu khác biệt, cùng với một số thói quen sinh hoạt và quan hệ tình dục. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt và khả năng sinh sản của chị em.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Viêm đường tiết niệu là bệnh gì?
Viêm đường tiết niệu, hay còn gọi là viêm đường tiểu, là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại bất kỳ vị trí nào trên hệ thống tiết niệu. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh lý này là do sự xâm nhập và tấn công của vi khuẩn. Bệnh không phân biệt giới tính hay lứa tuổi, tuy nhiên, phụ nữ lại có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nam giới đến 5 lần.
Tỷ lệ mắc viêm đường tiết niệu ở nữ giới:
- Trẻ em gái: Khoảng 11% trẻ em gái dưới 18 tuổi mắc bệnh. Tỷ lệ này khá thấp do ở độ tuổi này, nữ giới chưa quan hệ tình dục nhiều, ít nguy cơ nhiễm khuẩn và chăm sóc bản thân tốt hơn.
- Phụ nữ trẻ: Gần 20% phụ nữ trong độ tuổi từ 18 - 24 bị ảnh hưởng.
- Phụ nữ trưởng thành: Tỷ lệ mắc bệnh tăng cao hơn ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và người tiền mãn kinh, mãn kinh.
2. Nguyên nhân bị viêm đường tiết niệu ở nữ
Nguyên nhân bị viêm đường tiết niệu ở nữ rất đa dạng, bao gồm:
2.1 Vi khuẩn E.Coli
Phụ nữ dễ mắc viêm đường tiết niệu do vi khuẩn E. Coli, bởi cấu tạo đường tiết niệu ngắn và thẳng, lỗ niệu đạo gần âm đạo và hậu môn. Vi khuẩn E. coli cư trú trong ruột, có thể di chuyển vào đường niệu gây viêm nhiễm, đặc biệt là ở phụ nữ, dẫn đến bệnh viêm đường tiểu. Tình trạng viêm nhiễm có thể xảy ra ơ quan thuộc hệ tiết niệu như niệu đạo, bàng quang và thận.
2.2 Thói quen nhịn tiểu, uống ít nước
Phụ nữ có nguy cơ cao bị viêm đường tiết niệu hơn nam giới do thói quen nhịn tiểu và uống ít nước. Việc nhịn tiểu khiến nước tiểu ứ đọng, tạo môi trường lý tưởng cho vi khuẩn E. Coli sinh sôi phát triển.
2.3 Vệ sinh cá nhân sai cách
Vệ sinh cá nhân sai cách cũng là một trong những nguyên nhân bị viêm đường tiết niệu ở nữ.
- Nhiều chị em có thói quen lau chùi từ sau ra trước sau khi đi đại tiện hoặc tiểu tiện, vì thuận tay hoặc do thói quen. Tuy nhiên, cách lau chùi này tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe phụ nữ, do có thể khiến vi khuẩn từ hậu môn dễ dàng xâm nhập vào đường niệu đạo và âm đạo, dẫn đến viêm đường tiết niệu.
- Việc thụt rửa quá mạnh và kỹ lưỡng có thể gây xước, tổn thương cho đường niệu, tạo điều kiện cho vi khuẩn E. Coli xâm nhập.
- Phụ nữ dễ bị viêm đường tiểu hơn nam giới do một số yếu tố, trong đó có chu kỳ kinh nguyệt. Khi đến tháng, nhiều chị em không có thói quen thay băng vệ sinh thường xuyên (theo khuyến cáo 3-4 tiếng/lần) hoặc vệ sinh không đúng cách, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển mạnh.
- Thay đổi cấu trúc xương chậu khi sinh nở khiến phụ nữ dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu nếu không vệ sinh cẩn thận.
- Vệ sinh không đúng cách trước và sau khi quan hệ tình dục có thể là nguyên nhân khiến các chị em có nguy cơ cao mắc bệnh và tăng khả năng tái phát.
Bên cạnh những nguyên nhân bị viêm đường tiết niệu ở nữ giới phổ biến, một số yếu tố khác cũng tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến phụ nữ như nước bẩn, đồ dùng cá nhân không đảm bảo vệ sinh, quan hệ tình dục không an toàn (quan hệ với nhiều người, quan hệ thường xuyên với người bệnh truyền nhiễm) hay rối loạn thần kinh chức năng kiểm soát bàng quang...
Quan hệ tình dục thiếu an toàn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Việc này không chỉ làm tăng nguy cơ mắc viêm đường tiết niệu mà còn có thể dẫn đến lây nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) nguy hiểm và khó điều trị như sùi mào gà, lậu, giang mai, HIV/AIDS.
Phụ nữ mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ cao bị viêm đường tiết niệu hơn người bình thường. Đối với phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh, sự thiếu hụt Estrogen dẫn đến bốc hỏa, nóng trong người, gây viêm đường tiết niệu không do nhiễm khuẩn.
3. Biểu hiện viêm đường tiết niệu ở nữ giới
- Luôn có cảm giác buồn đi tiểu.
- Cảm giác đau, tức bụng dưới, đặc biệt là khi đi tiểu.
- Tiểu buốt, tiểu rắt.
- Nước tiểu đục, có mùi khai nồng, thậm chí có thể lẫn máu.
- Đau dữ dội ở vùng thắt lưng.
- Đi tiểu thường xuyên vào ban đêm.
- Có thể bị sốt nhẹ hoặc sốt cao kéo dài thành từng cơn trong 2-4 ngày.
4. Biến chứng có thể gặp của bệnh viêm đường tiết niệu ở nữ giới
Nhiễm trùng đường tiết niệu tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm. Vi khuẩn gây bệnh có thể di chuyển ngược dòng hệ tiết niệu, tấn công và phá hủy mô thận, dẫn đến hoại tử nhú thận, tắc nghẽn hoặc suy giảm chức năng thận. Nguy hiểm hơn, tình trạng viêm nhiễm kéo dài có thể dẫn đến suy thận vĩnh viễn, buộc phải cắt bỏ thận.
Việc không tuân thủ đúng liều lượng kháng sinh khi điều trị nhiễm trùng vi khuẩn hệ niệu có thể khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào máu, gây ra tình trạng nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng và có thể dẫn đến tử vong.
Đối với phụ nữ mang thai, nguy cơ xuất hiện biến chứng còn cao hơn. Nếu nguyên nhân viêm đường tiết niệu ở nữ không được phát hiện sớm thì bệnh có thể gây nhiễm trùng ối và bào thai. Điều này làm tăng nguy cơ vỡ ối sớm, sinh non…
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
