Một bước quan trọng không kém và thường bị bỏ qua trong quá trình chăm sóc vết thương đó là ngăn ngừa và điều trị sẹo hình thành. Việc bôi thuốc chống sẹo thường được áp dụng khi vết thương lên da non.
1. Sẹo hình thành như thế nào?
Da là cơ quan lớn nhất trong cơ thể và là một phần quan trọng của hệ thống miễn dịch như một hàng rào bảo vệ chống lại mầm bệnh như vi khuẩn. Khi da bị tổn thương, cơ thể chúng ta tạo ra protein collagen để đóng vết thương và bảo vệ chúng ta khỏi bị nhiễm trùng.
Mặc dù gây khó chịu về mặt thẩm mỹ nhưng sẹo là cách tự nhiên của cơ thể để chữa lành và thay thế lớp da bị mất hoặc bị tổn thương. Sẹo không phải lúc nào cũng xảy ra và phụ thuộc vào một số yếu tố:
- Kích thước, mức độ nghiêm trọng và vị trí của vết thương ban đầu
- Bạn có chăm sóc kịp thời vết thương bao gồm khâu vết thương hay để vết thương tự liền lại
- Sự hiện diện của nhiễm trùng
- Tuổi tác, gen, dân tộc và sức khỏe tổng thể hoặc sự hiện diện của các vấn đề y tế khác như bệnh tiểu đường và huyết áp cao.
Sự khác biệt chính giữa vết sẹo và mô mà nó thay thế là sự liên kết. Trong khi cả hai đều có collagen, nhưng collagen của mô sẹo ít được tổ chức theo một hướng duy nhất trong khi mô ban đầu có sự hình thành kiểu đan rổ phức tạp hơn. Collagen của mô sẹo cũng dày hơn và thay đổi màu.
2. Ngăn ngừa sẹo như thế nào?
Đầu tiên và quan trọng nhất, làm sạch vết thương khi chấn thương xảy ra. Nước sạch là đủ để vệ sinh vết thương. Theo đó, nên tránh dùng các chất khử trùng gây tổn thương mô, độc hại cho da như hydro peroxide hoặc cồn. Một số người bôi hydro peroxide hay còn gọi là oxy già lên vết thương của họ, điều này thực sự không nên.
Thứ hai, hãy nhanh chóng tìm kiếm sự chăm sóc y tế. Việc dùng chỉ khâu để đóng vết thương lớn hơn có thể giảm thiểu nguy cơ hình thành sẹo. Điều trị bằng kháng sinh đường uống sẽ được chỉ định nếu bác sĩ cho rằng vết thương bị nhiễm trùng hoặc dễ bị nhiễm trùng.
3. Vết thương lên da non bôi thuốc gì?
Vết thương lên da non là thời điểm phù hợp để bạn sử dụng các biện pháp ngăn ngừa sẹo hình thành.
Đầu tiên, cần tránh các sản phẩm có chứa vitamin E bôi ngoài da. Từ lâu vitamin E đã được coi là một chất bổ sung phổ biến cho các loại kem bôi để điều trị sẹo, tuy nhiên nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng, vitamin E bôi ngoài da không hiệu quả và có thể gây viêm da tiếp xúc - kích ứng và ngứa tại vết sẹo, thậm chí có thể làm cho vết sẹo trở nên tồi tệ hơn.
Bạn có thể bôi Vaseline với kem chống nắng lên vùng da non. Mô sẹo dễ bị thay đổi hình dạng do tia UV hơn so với mô da bình thường, vì vậy kem chống nắng là điều bắt buộc nếu bạn lo lắng về hình thức của sẹo. Thành phần dưỡng chất có trong Vaseline sẽ giúp bảo vệ da và giữ nước cho mô sẹo.
Không thể loại bỏ sẹo hoàn toàn nếu không có các kỹ thuật phẫu thuật tiên tiến hơn. Nhưng có rất nhiều sản phẩm thuốc chống sẹo bôi ngoài da trên thị trường có thể giúp giảm thiểu sự xuất hiện của sẹo. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn thiếu các nghiên cứu chất lượng cao để đánh giá độc lập các loại kem bôi này, nhưng thông thường các sản phẩm có một số hoạt chất sau đây đã nhận được rất nhiều phản ứng tích cực:
- Allantoin
- Allicin
- Panthenol
Ngoài ra, khi vết thương lên da non, bạn có thể dùng tấm silicon dioxide giúp làm mềm và phẳng sẹo. Những tấm silicon này bắt chước hàng rào bảo vệ da tự nhiên để giữ độ ẩm trên bề mặt da. Ngược lại, quá trình hydrat hóa này sẽ làm giảm ngứa liên quan đến sẹo.
Các lựa chọn điều trị mạnh hơn trong điều trị sẹo bao gồm: mài da, tiêm corticosteroid, điều trị bằng laser, liệu pháp áp lạnh, chất làm đầy da hoặc phẫu thuật chỉnh sửa sẹo. Hãy cân nhắc tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu về những lựa chọn thay thế này.
Tóm lại, sự hình thành sẹo là một quá trình tự nhiên để thay thế các mô bị hư hỏng. Những vết sẹo có thể tiếp tục mờ dần theo năm tháng. Khi vết thương lên da non, bạn có thể bôi kem Vaseline và kem chống nắng hoặc miếng silicon để giữ cho mô sẹo ngậm nước và được bảo vệ khỏi tia UV. Tránh bôi các sản phẩm có vitamin E lên da non – không có bằng chứng nào cho thấy nó có tác dụng và có thể gây viêm da tiếp xúc tại chỗ. Tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu của bạn để có các lựa chọn điều trị tiên tiến hơn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.