Thuốc xổ giun khi được sử dụng đúng cách không chỉ giúp loại bỏ các chất cặn bã có hại mà còn tăng cường lợi khuẩn, từ đó cải thiện hiệu quả hoạt động của hệ tiêu hóa. Vậy mọi người nên uống thuốc xổ giun vào thời điểm nào để đạt hiệu quả cao nhất và chúng ta cần lưu ý gì khi sử dụng thuốc? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau nhé!
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Thuốc xổ giun là gì?
Thuốc xổ giun hay còn được biết đến với tên gọi thuốc tẩy giun hoặc xổ lãi, chứa các hoạt chất có khả năng loại bỏ giun sán ký sinh trong đường tiêu hóa.
Giun sán là loại ký sinh trùng có thể xâm nhập và sinh sống trong cơ thể người, chúng lấy chất dinh dưỡng từ người và thường sống ở đường ruột. Nhiễm giun phổ biến ở những khu vực có khí hậu nhiệt đới ẩm và các quốc gia đang phát triển, nơi mà nguồn nước và thực phẩm thường không đảm bảo vệ sinh.
Tại Việt Nam, một số loại giun đường ruột thường gặp bao gồm giun đũa, giun tóc và giun móc. Trẻ em đặc biệt dễ bị nhiễm giun kim. Những người bị nhiễm giun có thể trải qua các tình trạng như rối loạn tiêu hóa, đau bụng, thiếu máu và suy dinh dưỡng cùng những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác. Vì lý do này, Bộ Y tế Việt Nam khuyến nghị người dân nên uống thuốc tẩy giun định kỳ để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.
2. Có những loại thuốc xổ giun nào trên thị trường
Thuốc xổ giun hoạt động bằng cách cản trở khả năng tổng hợp dinh dưỡng của giun trong đường ruột, khiến giun bị tê liệt hoặc chết và được cơ thể đào thải qua đường phân. Điểm quan trọng cần lưu ý là các loại thuốc này chủ yếu ảnh hưởng đến ấu trùng và giun trưởng thành, nhưng lại không loại bỏ được hết trứng giun.
Trên thị trường có hai nhóm thuốc tẩy giun chính:
2.1 Thuốc tác dụng với giun ký sinh trong ruột
Nhóm thuốc này bao gồm Mebendazole, Albendazole, Thiabendazole, và Pyrantel, có hiệu quả đối với các loại giun thông thường như giun đũa, giun tóc, giun móc và giun kim, thậm chí cả sán dây. Mebendazole là loại phổ biến nhất, có khả năng ngăn chặn giun hấp thụ dinh dưỡng. Loại thuốc này không cần kê đơn và có thể tự mua để sử dụng định kỳ mỗi 4-6 tháng.
2.2. Thuốc tác dụng với giun ký sinh ngoài ruột
Ivermectin hiệu quả trong việc điều trị giun lươn và giun chỉ, trong khi Diethylcarbamazine là lựa chọn chính để chống lại giun chỉ bạch huyết.
3. Uống thuốc tẩy giun khi nào có tác dụng?
Đối với người lớn, phương pháp hiệu quả nhất để sử dụng thuốc tẩy giun là nhai kỹ viên thuốc trước khi uống với nước, nhằm tăng cường khả năng loại bỏ số lượng lớn giun. Vì hầu hết các loại thuốc này không thể tiêu diệt trứng giun, nên cần dùng thêm một liều sau 2-4 tuần để đảm bảo loại bỏ hoàn toàn ấu trùng phát triển từ trứng và các giun còn sót lại.
Về việc xổ giun cho trẻ em, trẻ có thể bắt đầu sử dụng thuốc từ 12 tháng tuổi trở lên hoặc sớm hơn nếu trẻ xuất hiện các dấu hiệu nhiễm giun như đau bụng, rối loạn tiêu hóa, chậm tăng cân, thấy giun trong phân, ngứa hậu môn, quấy khóc về đêm hoặc nhìn thấy giun kim. Tần suất khuyến cáo là tẩy giun 2-3 lần mỗi năm. Trẻ có thể uống một viên Mebendazole 500mg dù đói hay no, nhưng tốt nhất là uống sau bữa sáng.
Một số lưu ý khi sử dụng thuốc xổ giun bao gồm:
- Tránh dùng cho trẻ dưới 12 tháng tuổi và phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong ba tháng đầu của thai kỳ. Phụ nữ có ý định mang thai nên tẩy giun trước vài tháng.
- Phụ nữ đang cho con bú nên tránh dùng thuốc này vì thuốc có thể đào thải qua sữa mẹ, gây hại cho trẻ. Nếu cần thiết phải uống thuốc xổ giun, mẹ nên ngừng cho con bú từ 2-3 ngày để cho phép thuốc được đào thải khỏi cơ thể.
- Người bị suy gan, suy thận, hen suyễn, bệnh cấp tính hoặc sốt cao cũng nên tránh sử dụng thuốc này.
- Những người có tiền sử dị ứng với thành phần của thuốc cần cẩn thận khi sử dụng thuốc.
4. Vì sao nên uống thuốc xổ giun trong thời gian nhất định?
Uống thuốc xổ giun định kỳ là biện pháp cần thiết để đảm bảo sức khỏe, vì giun là loại ký sinh trùng có thể gây hại nghiêm trọng cho cơ thể nếu tồn tại lâu dài. Giun ký sinh lâu dài sẽ hút chất dinh dưỡng, vitamin và protein, khiến cơ thể trở nên suy nhược và thiếu máu.
Hơn nữa, giun có thể thải ra chất độc sau khi tồn tại lâu trong đường ruột dẫn đến các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy, dị ứng,... Trong trường hợp nghiêm trọng, chúng có thể dẫn đến các bệnh như viêm loét ruột, viêm đường mật, tắc ruột và viêm tụy cấp tính.
Thuốc xổ giun có khả năng tiêu diệt đến 98% các loại giun phổ biến như giun đũa, giun tóc, giun móc, giun kim, giun mỏ và giun xoắn. Việc sử dụng thuốc xổ giun định kỳ là cách tăng cường sức khỏe đường ruột, hạn chế các bệnh ở đường tiêu hoá, tăng cảm giác ngon miệng, hỗ trợ hấp thu chất dinh dưỡng, giúp cơ thể luôn khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng.
5. Cách phòng ngừa nhiễm giun hiệu quả
Dưới đây là một số khuyến nghị để giảm thiểu nguy cơ nhiễm giun cho trẻ cũng như cho cả gia đình:
- Tập thói quen cho trẻ rửa tay thường xuyên với xà phòng, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Người lớn cũng nên tuân thủ nghiêm ngặt thói quen này, nhất là khi chuẩn bị thức ăn cho trẻ.
- Đảm bảo cho trẻ uống nước đã được đun sôi để nguội, ăn rau đã được nấu chín và trái cây nên được gọt vỏ sau khi đã rửa sạch.
- Cắt móng tay cho trẻ thường xuyên và rửa sạch hậu môn cho trẻ với xà phòng sau mỗi lần đi đại tiện. Tránh cho trẻ đi đại tiện nơi bừa bãi và không để trẻ mặc quần áo có lỗ hở tại vùng hậu môn.
- Giữ gìn vệ sinh nơi ở, bố trí khu vực xử lý phân xa khu vực sinh hoạt và giếng nước. Không để trẻ bò nghịch đất cát.
- Nên uống thuốc xổ giun định kỳ 6 tháng/lần cho trẻ, đặc biệt nếu trong gia đình có trường hợp nhiễm giun kim, mọi người cần tẩy giun cho cả gia đình để ngăn ngừa lây nhiễm chéo.
Mặc dù những biện pháp phòng ngừa không thể loại bỏ hoàn toàn khả năng trẻ em bị nhiễm giun, nhưng vẫn có vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu rủi ro cho trẻ và các thành viên trong gia đình.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
