Nằm sấp khi ngủ không phải là một thói quen xa lạ ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên đây liệu có phải là một tư thế tốt hay không khi nguy cơ đột tử khi ngủ của trẻ rất cao, đặc biệt là từ 1 đến 8 tháng tuổi. Vậy trẻ sơ sinh hay trẻ 5 tháng tuổi thích nằm sấp khi ngủ có nguy hiểm không?
1. Mối nguy hại khi trẻ thích nằm sấp khi ngủ
Theo thống kê, trẻ em có tỷ lệ đột tử khi ngủ tập trung nhiều ở giai đoạn từ 1 tháng đến 12 tháng tuổi. Trong đó, những trẻ từ 1 đến 8 tháng tuổi thuộc nhóm nguy cơ cao nhất, đặc biệt là nhóm 2 đến 4 tháng tuổi. Bên cạnh đó, các bé trai có nguy cơ đột tử khi ngủ nhiều hơn bé gái. Vì những lý do này mà tư thế trẻ thích nằm sấp ngủ không được khuyến cáo bởi các nguyên nhân như sau:
- Trẻ thích ngủ sấp có nguy cơ đột tử cao hơn, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh;
- Trẻ thích nằm sấp ngủ gây tăng áp lực lên hàm, đồng thời giảm lượng khí lưu thông do hẹp đường hô hấp;
- Trẻ thích ngủ sấp và áp sát mặt vào ga gối sẽ khiến luồng không khí lưu thông kém đi, chu kỳ hít vào và thở ra cũng không đều;
- Trẻ thích nằm sấp khi ngủ có khả năng đột tử cao hơn khi sử dụng gối quá mềm;
- Tăng nguy cơ hít các vi sinh vật (như vi khuẩn, nấm) trên ga gối;
- Trẻ thích ngủ sấp có thể khiến phần bụng tiếp xúc nhiều với ga gối hay đệm giường, điều này làm cho thân nhiệt tăng cao, hạn chế tản nhiệt, từ đó tích tụ mồ hôi và gây tình trạng viêm da;
- Trẻ nằm sấp trong thời gian dài có thể ảnh hưởng gây biến dạng phần xương mặt và mất thẩm mỹ.
Tuy nhiên, không phải lúc nào việc trẻ thích nằm sấp khi ngủ cũng gây ra những tác động tiêu cực. Những trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên đã có thể thành thạo động tác lật từ tư thế ngửa sang sấp, do đó cha mẹ khó mà quản lý, theo dõi tư thế ngủ của con một cách liên tục. Nhưng các chuyên gia y tế vẫn cảnh báo rằng, dù trẻ thích ngủ sấp thì cha mẹ vẫn nên cố gắng thay đổi tư thế ngủ của con, cố gắng cho bé nằm ngửa khi ngủ cho đến ít nhất 1 tuổi.
2. Khi nào phụ huynh có thể cho trẻ nằm sấp khi ngủ?
Nguy cơ đột tử khi ngủ ở trẻ sẽ giảm đến mức tối thiểu khi con được ít nhất 12 tháng tuổi. Khi đã đủ lớn, trẻ sẽ có thể thành thạo việc lật người từ nằm ngửa sang sấp và ngược lại. Do đó cha mẹ có thể không cần quá lo lắng về việc trẻ thích nằm sấp khi ngủ. Để yên tâm hoàn toàn mẹ có thể thay đổi tư thế của con khi ngủ hoặc có thể để bé nằm theo ý thích.
Mặc dù tư thế trẻ thích ngủ sấp được cho là không an toàn nhưng một số trường hợp vẫn phải để bé nằm sấp. Khi đó, cha mẹ nên đặc biệt lưu ý một số vấn đề sau:
- Cho trẻ nằm sấp lúc thức, đồng thời cha mẹ cần chú ý quan sát con thường xuyên;
- Vệ sinh sạch sẽ phòng ngủ của trẻ trước khi để con nằm sấp;
- Để giảm nguy cơ ảnh hưởng đến khả năng hô hấp, trẻ thích ngủ sấp cần phải làm quen từ từ với việc này. Do đó, cha mẹ nên cho con nằm sấp từ 3–5 phút lúc đầu và tăng thời gian lên từ từ.
Giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là những tháng tuổi đầu đời. Do đó, cha mẹ cần phải lưu ý cẩn thận đến giấc ngủ của con, trong đó đặc biệt quan tâm đến tư thế ngủ để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho bé.
3. Giữ an toàn cho trẻ trong khi ngủ
3.1. Không để trẻ nằm ngủ trên giường lún
Đối với trẻ nhỏ, đặc biệt là những trẻ thích nằm sấp ngủ, cha mẹ nên ưu tiên lựa chọn những loại đệm cứng, không nên sử dụng các loại đệm quá mềm, có độ lún hoặc đệm nước. Bên cạnh đó, các vật dụng trong phòng ngủ như gối mềm, thú nhồi bông không nên xuất hiện trên giường ngủ của con vì nguy cơ gây bao trùm hoặc che phủ phần đầu của trẻ trong khi ngủ. Thay vào đó, cha mẹ nên lựa chọn những loại gối nhỏ, dài, độ cứng vừa phải và nên đặt gối sâu ở phần gáy, sát với cổ vai của con mỗi khi ngủ.
3.2. Không được che phủ hoặc trùm kín đầu trẻ
Cha mẹ chỉ nên đắp chăn và chèn gối ngang ngực cho trẻ mỗi khi ngủ. Đồng thời, để 2 tay của con ra ngoài chăn để hạn chế việc dịch chuyển hoặc trùm chăn lên đầu và có thể gây ngạt thở lúc ngủ.Mặt khác, chất liệu của chăn gối cũng rất quan trọng, cha mẹ nên chọn cho con loại chăn làm từ cotton nhẹ hoặc vải màn.
3.3. Không để không gian ngủ của trẻ quá nóng
Quần áo của con khi ngủ đòi hỏi phải nhẹ nhàng, thoáng mát để hỗ trợ giấc ngủ tốt hơn vì thân nhiệt của trẻ cao hơn người lớn. Hạn chế tối đa việc mặc quần bó, áo quá chặt và không nên thường sờ vào da con xem có nóng hay không.
Ngoài ra, phòng ngủ của trẻ đòi hỏi phải vừa đủ mát, giấc ngủ của con thoải mái, chất lượng hơn khi nhiệt độ phòng từ 20 đến 25 độ C.
3.4. Nên cho trẻ ngủ cùng phòng với ba mẹ
Để tiện lợi hơi trong việc cho bú sữa vào ban đêm và theo dõi trẻ, bố mẹ nên ngủ chung phòng với con. Tuy nhiên không nên cho trẻ ngủ chung giường mà nên đặt con nằm riêng trong nôi hoặc cũi.
4. Tập thói quen nằm ngửa khi ngủ cho con
Đối với một đứa trẻ thích nằm sấp ngủ, phụ huynh hoàn toàn có thể “huấn luyện” con quay trở lại từ thế nằm ngửa khi ngủ bằng các biện pháp sau đây:
Đặt bé ở tư thế nằm ngửa ngay từ khi bắt đầu giấc ngủ, không nên đặt con nằm nghiêng vì đây là tư thế thuận lợi để trẻ có thể lật úp bụng xuống và quay về tư thế nằm sấp;
Nếu con đã được 1 tuổi, đây là giai đoạn khá an toàn để các bậc phụ huynh sử dụng một tấm chăn cho con, nên dùng cúc cố định các mép chăn vào dưới đệm sau khi đã đặt trẻ nằm với tư thế ngửa. Khi thực hiện thao tác cố định chăn, phụ huynh cần lưu ý không căng quá chặt dễ khiến nghẹt thở, không cố định chăn quá lỏng lẻo tạo điều kiện cho bé dễ dàng lật sấp. Nên cố định chăn sao cho chân của bé càng gần với đuôi chăn càng tốt, việc giới hạn cử động chân tay khi ngủ sẽ khiến trẻ không dễ lật sấp người được;
Đặt trẻ vào một miếng chăn mỏng, vắt mép chăn bên phải vào bên cánh tay trái của trẻ, mép chăn còn lại vắt sang phía đối diện nhưng luồn vào phía dưới cánh tay trẻ, không cuốn chăn quá chặt, tuy nhiên không nên dùng cách này trong thời gian kéo dài.
Như vậy, trẻ thích nằm sấp ngủ có thể gây nên những ảnh hưởng tiêu cực nhất định đến sức khỏe của con. Do đó, cha mẹ nên lập thói quen nằm ngửa cho bé và tạo không gian thuận lợi đảm bảo cho giấc ngủ của các bé.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
