Sau khi tiêm vắc-xin lao cho trẻ, nhiều phụ huynh lo lắng khi thấy biểu hiện mưng mủ và quầng đỏ xung quanh vị trí tiêm. Tuy nhiên đây là phản ứng bình thường chứng tỏ trẻ có đáp ứng với vắc-xin và thường sẽ tự khỏi trong sau một vài ngày.
1. Tổng quan về bệnh lao và vắc-xin lao
Giới thiệu về bệnh lao
Bệnh lao là bệnh lý do vi khuẩn lao (Mycobacterium Tuberculosis - MTB) gây ra. Đây là loại vi khuẩn lây truyền qua không khí nên có tốc độ truyền nhiễm rất nhanh. Chỉ cần hít chung không khí với người mắc bệnh thì đã có nguy cơ mắc bệnh cao. Khi nhiễm vi khuẩn lao, người bệnh dễ bị mắc các biến chứng ở phổi, có thể lây sang xương, hạch bạch huyết, tim, hệ thần kinh và các cơ quan khác. Hiện nay, Bộ Y tế đã chỉ định đưa vắc-xin phòng lao vào chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia, áp dụng rộng rãi cho trẻ sơ sinh đủ điều kiện tiêm chủng.
Vắc-xin phòng bệnh lao - BCG
- Lịch tiêm: 1 mũi duy nhất, liều 0,1ml.
- Đối tượng tiêm chủng: tiêm cho trẻ sơ sinh (tiêm càng sớm càng tốt trong tháng đầu sau sinh với trẻ có cân nặng trên 2500g)
Đường tiêm: Tiêm trong da, ở mặt ngoài phía trên cánh tay hoặc vai trái.
2. Các phản ứng thường gặp sau tiêm lao
Cũng như khi tiêm chủng các loại vắc-xin khác, tiêm vắc-xin lao sơ sinh có thể khiến trẻ có những phản ứng thông thường như:
- Sưng, đỏ đau tại vị trí tiêm;
- Sốt sau tiêm vắc-xin lao;
- Quấy khóc, chán ăn, mệt mỏi;
- Nổi ban;
- Nổi nốt sần nhỏ tại chỗ tiêm (thường mất sau 30’).
Ngoài ra, sau 3-4 tuần, tại vị trí tiêm sẽ xuất hiện tình trạng mưng mủ sau tiêm phòng lao. Cụ thể là tại vết mưng mủ sẽ xuất hiện một lỗ rò tiết dịch trong 2-3 ngày rồi đóng vẩy. Sau 2 tuần, vẩy sẽ bong ra để lại vết sẹo lõm đường kính khoảng 5mm. Đây cũng là dấu hiệu cho thấy việc tiêm vắc-xin lao cho trẻ đã có hiệu quả.
Ở một số trường hợp khác, sau tiêm lao trẻ có thể bị viêm hạch, sưng hạch quanh vùng cổ hoặc sau tai sau khi tiêm từ 3-5 tuần và sẽ tự biến mất trong khoảng 1 tháng mà không để lại bất kỳ di chứng nào.
3. Chăm sóc trẻ tại nhà sau tiêm
Những biểu hiện như sốt nhẹ, mưng mủ và sưng tấy tại vết tiêm sau tiêm lao là rất bình thường nên cha mẹ không cần quá lo lắng. Khi đưa trẻ về nhà gia đình có thể theo dõi thêm các phản ứng và xử lý theo các chỉ dẫn sau:
Chăm sóc tại nhà khi trẻ bị phản ứng nhẹ
- Nếu trẻ bị sốt nhẹ: dùng nước lau mát cho trẻ, cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của nhân viên y tế.
- Nếu sưng đau tại vị trí tiêm: có thể chườm mát tại nơi tiêm bằng khăn sạch thấm nước lạnh. Tránh không chạm vào vết tiêm khi bế hoặc ôm trẻ. Tuyệt đối không xát chanh hoặc đắp khoai tây mỏng vào chỗ tiêm để tránh gây kích thích chỗ tiêm, gây đau và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn vết tiêm.
Nếu các phản ứng sau khi tiêm vắc-xin lao cho trẻ trở nên nặng hơn như: sốt cao, bỏ bú...kéo dài từ 1-2 ngày, vết tiêm sưng to, hạch sưng to, hạch kéo dài hơn 6 tuần thì cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị thích hợp.
Trường hợp trẻ bị sốt cao, khóc nhiều không dứt, mệt nhiều, co giật, da tím tái, hôn mê...thì cần đưa trẻ đi cấp cứu nhanh chóng.
Trường hợp trẻ không bị mưng mủ sau tiêm phòng lao
Ngược lại với trường hợp trên, trong một số trường hợp sau tiêm lao trẻ phải mất từ 1-5 tháng mới xuất hiện vết mưng mủ. Nếu trong vòng 5 tháng chưa thấy tình trạng mưng mủ sau tiêm phòng lao thì phụ huynh phải chờ. Trong trường hợp vẫn không thấy bị mưng mủ, không thành sẹo thì gia đình nên cân nhắc tiêm vắc-xin lao cho trẻ lại.
Hiện nay, tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đang có dịch vụ tiêm vắc-xin lao sơ sinh nói riêng và các bệnh truyền nhiễm khác nói chung. Đến với Vinmec, cha mẹ có thể lựa chọn tiêm lẻ hoặc mua các gói tiêm chủng cho bé. Các gói tiêm chủng cho trẻ em từ 0-6 tuổi bao gồm:
- Gói tiêm chủng vắc-xin cho bé từ 0-1 tuổi
- Gói tiêm chủng vắc-xin cho bé từ 1-2 tuổi
- Gói tiêm chủng vắc-xin cho bé từ 0-2 tuổi
- Gói tiêm chủng vắc-xin cho bé từ 4-6 tuổi
Để được tư vấn chi tiết về việc tiêm vắc-xin lao cho trẻ, cha mẹ vui lòng liên hệ TẠI ĐÂY.
