Bài viết được viết bởi Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Trung Thành - Bác sĩ Gây mê Giảm đau, Khoa Gây mê phẫu thuật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Thuốc mê là những hóa chất khi đưa vào cơ thể với một liều lượng nhất định làm mất tạm thời ý thức của người bệnh nhưng vẫn duy trì được các chức năng sống. Hiện nay có 2 dạng thuốc mê được sử dụng để gây mê cho người bệnh là thuốc mê đường hô hấp và thuốc mê đường tĩnh mạch.
1. Thuốc mê hô hấp là gì?
Thuốc mê đường hô hấp là loại thuốc có tác dụng gây mê khi người bệnh hít khí mê vào phổi thông qua một loại máy chuyên dụng.
Thuốc mê đường hô hấp có 2 loại:
- Thể khí: dinitrous oxide (hay còn gọi là khí cười).
- Thể lỏng bốc hơi: các thuốc mê nhóm halogen như halothan, isoflurane, sevoflurane, desflurane.
2. Thuốc mê hô hấp được sử dụng để duy trì mê hay khởi mê?
Thuốc mê hô hấp thường được sử dụng để duy trì mê trong đa số các trường hợp. Một số trường hợp đặc biệt như ở trẻ em, bác sĩ gây mê có thể sử dụng loại thuốc mê hô hấp mùi dễ chịu có tác dụng khởi phát nhanh và không kích thích đường thở để khởi mê (Sevoflurane).
3. Thuốc mê hô hấp thải trừ qua con đường nào?
Nitrous oxide được hấp thu vào đường hô hấp, phân bố nhanh vào các khoang tự nhiên trong cơ thể, không qua hàng rào nhau thai và được thải trừ nguyên vẹn qua đường hô hấp.
Nhóm thuốc halogen được hấp thu qua đường hô hấp, qua được hàng rào nhau thai, phần lớn được thải trừ qua đường hô hấp, một phần nhỏ qua gan và thận.
4. Những lưu ý khi sử dụng thuốc mê hô hấp
Từng loại thuốc mê hô hấp đều có những chống chỉ định riêng hoặc có những đặc điểm lưu ý riêng chẳng hạn như nhóm halogen qua được hàng rào nhau thai, có thể tương tác với một số thuốc điều trị tim mạch mà người bệnh đang dùng, chống chỉ định với tiền sử bản thân người bệnh hoặc gia đình có tăng thân nhiệt ác tính hay rối loạn chuyển hóa porphyrin.
Do đó, người bệnh hãy thông báo với bác sĩ gây mê về các bệnh mà mình đã từng mắc phải và các thuốc hiện đang sử dụng để điều trị bệnh, có đang mang thai hay không đối với phụ nữ trong lứa tuổi sinh đẻ.
Đồng thời người bệnh cần tìm hiểu thông tin những bất thường hoặc biến chứng trong gây mê phẫu thuật mà chính người bệnh hoặc người thân trong gia đình đã từng trải qua trong quá khứ. Những thông tin này sẽ giúp bác sĩ chuẩn bị kế hoạch tốt nhất, tránh những tai biến biến chứng nguy hiểm cho người bệnh trong gây mê phẫu thuật.
