Viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh là hiện tượng mắt đỏ do nhiễm trùng, gây kích ứng hoặc tắc tuyến lệ. Nếu không dùng thuốc kháng sinh nhỏ mắt cho trẻ em bị viêm kết mạc và để nhiễm trùng phát triển sẽ rất nguy hiểm.
1. Triệu chứng và nguyên nhân của viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh là gì?
Về triệu chứng của viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh nói chung thường bao gồm (các) mắt đỏ và mí mắt sưng lên, đỏ và mềm, kèm theo một ít mủ.
Nguyên nhân viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh thường khó xác định, có thể do ống dẫn nước mắt bị tắc, kích ứng hoặc do nhiễm virus hoặc vi khuẩn mẹ cơ thể mẹ truyền sang con trong khi sinh. Ví dụ, virus gây mụn rộp sinh dục và miệng trong âm đạo của người mẹ có thể gây viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh và tổn thương mắt nghiêm trọng.
Loại vi khuẩn phổ biến nhất gây viêm kết mạc ở trẻ em là Chlamydia, lậu cầu, Neisseria, những vi-rút và vi khuẩn khác cũng có thể gây viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh nhưng ít gặp hơn.
1.1 Viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh do Chlamydia trachomatis
Khoảng một nửa số trường hợp viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh là do Chlamydia. Phụ nữ mắc Chlamydia trachomatis không được điều trị có thể truyền vi khuẩn sang con trong khi sinh và gây viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh. Các triệu chứng bao gồm đỏ mắt, sưng mí, chảy mủ thường xuất hiện từ 5 đến 12 ngày sau khi sinh. Vi khuẩn Chlamydia trachomatis có thể lây nhiễm sang phổi và vòm họng (nơi mũi sau thông với miệng) và dẫn tới viêm phổi.
XEM THÊM: Nguy cơ viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh có mẹ nhiễm lậu
1.2 Viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh do lậu cầu
Neisseria gonorrhoeae gây viêm kết mạc do lậu cầu ở trẻ sơ sinh. Phụ nữ mắc bệnh lậu không được điều trị có thể truyền vi khuẩn sang con trong quá trình sinh nở. Các triệu chứng của viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh do lậu cầu thường bao gồm đỏ mắt, có mủ đặc trong mắt, sưng mí mắt và bệnh bắt đầu khoảng 2 ngày đến 4 ngày sau khi trẻ được sinh ra. Có mối liên quan giữa viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh do lậu cầu gây ra với nguy cơ nhiễm khuẩn huyết (nhiễm trùng máu nghiêm trọng) và nguy cơ viêm màng não và tủy sống ở những trẻ em này.
1.3 Viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh do hóa chất
Để giúp ngăn ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn, thuốc kháng sinh nhỏ mắt cho trẻ sơ sinh thường được sử dụng. Tuy nhiên, mắt trẻ có thể bị kích ứng và trường hợp này có thể được chẩn đoán là viêm kết mạc do hóa chất. Các triệu chứng của viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh do hóa chất thường bao gồm (các) mắt đỏ nhẹ và sưng mí mắt và ít khi chảy mủ. Các triệu chứng có thể kéo dài chỉ từ 24 đến 36 giờ sau sinh.
2. Điều trị viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh như thế nào?
Thuốc kháng sinh nhỏ mắt cho trẻ em được sử dụng phổ biến để điều trị viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh do nhiễm vi khuẩn. Tùy vào mức độ nghiêm trọng và vi khuẩn gây ra viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh, bác sĩ sẽ lựa chọn loại thuốc kháng sinh với dạng bào chế thích hợp dưới dạng thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ trong mắt hoặc thuốc uống hoặc tiêm tĩnh mạch hoặc kết hợp.
Với viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh do Chlamydia, trẻ sẽ được cho uống kháng sinh có khả năng tiêu diệt Chlamydia. Nếu lậu cầu là nguyên nhân gây viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh, thuốc kháng sinh sẽ được đưa vào cơ thể của trẻ qua đường tiêm tĩnh mạch. Viêm kết mạc do hóa chất thông thường không cần điều trị và trẻ sơ sinh thường sẽ khỏe hơn trong 24 đến 36 giờ.
Riêng với viêm kết mạc do vi khuẩn và virus khác ngoài Chlamydia trachomatis và Neisseria gonorrhoeae, ưu tiên dùng thuốc kháng sinh nhỏ mắt cho trẻ sơ sinh để điều trị tại chỗ. Các bác sĩ thường cho thuốc nhỏ hoặc thuốc mỡ kháng sinh để điều trị viêm kết mạc do vi khuẩn khác gây ra.
Bên cạnh việc điều trị nguyên nhân, việc cải thiện các triệu chứng sẽ giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn. Cha mẹ có thể rửa mắt bị nhiễm trùng của trẻ sơ sinh bằng dung dịch nước muối sinh lý để loại bỏ hết mủ tích tụ. Nếu trẻ bị tắc tuyến lệ nên được mát-xa nhẹ nhàng và làm ấm vùng mắt và mũi bằng miếng gạc ấm để giảm sưng. Trong trường hợp, tuyến lệ của bị tắc tới khi khi trẻ được 1 tuổi, có thể phải xem xét phẫu thuật khai thông tuyến lệ cho trẻ. Bạn nên đảm bảo rửa tay trước và sau khi chạm vào mắt bị nhiễm trùng của trẻ.
XEM THÊM: Chẩn đoán và điều trị viêm kết mạc do tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh
3. Có thể phòng ngừa viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh không?
Nếu không được điều trị kịp thời, trẻ sơ sinh có thể bị loét giác mạc và dẫn tới mù lòa. Do đó, thuốc kháng sinh nhỏ mắt cho trẻ sơ sinh được khuyến cáo sử dụng để ngăn ngừa viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh. Trong thời kỳ mang thai và trước khi sinh nở, phụ nữ mắc bệnh mụn rộp sinh dục nên tham khảo ý kiến bác sĩ về các cách giảm thiểu khả năng lây lan cho em bé để tránh các rủi ro nghiêm trọng vì viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh do herpes.
Để phòng ngừa các biến chứng không mong muốn, đặc biệt là hạn chế nguy cơ dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh vô cùng nguy hiểm, cha mẹ nên đưa trẻ đến các trung tâm y tế để thăm khám và được chỉ định sử dụng loại thuốc kháng sinh điều trị viêm kết mạc cho trẻ phù hợp.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: ncbi.nlm.nih.gov, cdc.gov
