Bộ não là trung tâm điều khiển của cơ thể. Các loại thực phẩm tốt sẽ giúp cho trí não của bạn khỏe mạnh hơn. Do vậy, hãy thêm những thực phẩm này vào chế độ ăn uống hàng ngày sẽ giúp bạn duy trì một não bộ khỏe mạnh.
1. Vai trò của thực phẩm đối với não bộ
Não là trung tâm điều khiển của cơ thể, có nhiệm vụ giữ cho tim đập và phổi thở, cho phép cơ thể di chuyển và suy nghĩ. Không có viên thuốc thần kỳ nào giúp ngăn chặn sự suy giảm của bộ não hay không có một loại thực phẩm bổ não nào có thể đảm bảo một bộ não sắc bén khi bạn già đi. Thay vào đó, các chuyên gia dinh dưỡng nhấn mạnh rằng điều quan trọng nhất để tăng cường cho trí não chính là tuân theo một chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều trái cây, rau xanh, các loại đậu và ngũ cốc. Cố gắng lấy protein từ nguồn thực vật, chất béo lành mạnh như cá, dầu ô liu, cải dầu.
Một số thực phẩm rất giàu các thành phần có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là hỗ trợ sức khỏe não bộ như axit béo omega-3, vitamin B và chất chống oxy hóa. Kết hợp nhiều loại thực phẩm này vào chế độ ăn uống lành mạnh một cách thường xuyên có thể cải thiện sức khỏe của não bộ, tăng cường trí nhớ, tinh thần lạc quan.
2. Thực phẩm tốt để tăng cường trí não và trí nhớ
2.1. Cá béo
Các loại cá béo như: cá hồi và cá mòi,... chứa nguồn axit béo omega-3 phong phú. Khoảng 60% bộ não của bạn được làm từ chất béo và một nửa số chất béo đó là loại omega-3. Não bộ sử dụng omega-3 để xây dựng các tế bào não và thần kinh. Những chất béo này rất cần thiết cho việc học tập và trí nhớ.
Omega 3 cũng có một vài lợi ích bổ sung cho não bộ. Chúng làm chậm sự suy giảm tinh thần liên quan đến tuổi tác và giúp tránh khỏi bệnh Alzheimer. Mặt khác, khi không nhận đủ omega-3 khiến suy giảm khả năng học tập, cũng như tăng khả năng trầm cảm.
Một nghiên cứu cho thấy những người ăn cá nướng thường xuyên có nhiều chất xám trong não. Chất xám chứa hầu hết các tế bào thần kinh kiểm soát việc ra quyết định, trí nhớ và cảm xúc. Nhìn chung, cá béo là một lựa chọn tuyệt vời cho sức khỏe não bộ.
Bạn nên cố gắng ăn cá ít nhất 2 lần/ tuần, nhưng chọn các loại có ít thủy ngân như cá hồi, cá tuyết, cá ngừ. Nếu bạn là người ăn chay không hoặc không thích ăn cá thì có thể bổ sung omega-3 hoặc chọn các nguồn omega-3 trên cạn như hạt lanh, quả bơ và quả óc chó.
2.2. Cà phê
Hai thành phần chính trong cà phê là caffeine và chất chống oxy hóa đem lại nhiều lợi ích cho bộ não. Vai trò của chất caffeine có trong cà phê có nhiều tác động tích cực đến não, như:
- Caffeine giúp tăng cường sự tỉnh táo bằng cách chặn adenosine - nguyên nhân gây buồn ngủ.
- Caffeine cũng giúp cải thiện tâm trạng bằng cách tăng cường một số chất dẫn truyền thần kinh như serotonin.
Uống cà phê trong thời gian dài cũng có tác dụng giảm nguy cơ mắc các bệnh về thần kinh như Parkinson và Alzheimer. Để có được điều này là nhờ nồng độ chất chống oxy hóa cao của cà phê.
2.3. Quả việt quất
Các loại quả mọng nói chung và quả việt quất nói riêng cung cấp một nhóm các hợp chất thực vật như anthocyanin có tác dụng chống viêm và chống oxy hóa. Chất chống oxy hóa hoạt động chống lại cả stress oxy hóa và viêm. Đây là các yếu tố góp phần gây lão hóa não và các bệnh thoái hóa thần kinh. Một số chất chống oxy hóa trong quả việt quất đã được tìm thấy tích lũy trong não và giúp cải thiện giao tiếp giữa các tế bào não.
Đồng thời, quả việt quất giúp cải thiện trí nhớ và thậm chí có thể trì hoãn việc mất trí nhớ ngắn hạn.
2.4. Củ nghệ
Một thành phần hoạt chất trong củ nghệ là Curcumin có thể vượt qua hàng rào máu não, có nghĩa là nó có thể trực tiếp đi vào não. Đây là một hợp chất chống oxy hóa và chống viêm mạnh đem lại nhiều lợi ích cho não bộ:
- Curcumin có thể giúp cải thiện trí nhớ ở những người mắc bệnh Alzheimer. Nó cũng có thể giúp xóa các mảng amyloid là dấu hiệu đặc trưng của bệnh này.
- Curcumin làm giảm trầm cảm bằng cách làm tăng serotonin và dopamine, giúp cải thiện tâm trạng.
- Giúp các tế bào não mới phát triển: Curcumin tăng cường yếu tố thần kinh có nguồn gốc từ não, một loại hormone tăng trưởng giúp các tế bào não phát triển. Đồng thời, giúp trì hoãn sự suy giảm tinh thần liên quan đến tuổi tác.
2.5. Bông cải xanh
Bông cải xanh không chỉ chứa chất chống oxy hóa mà còn rất giàu vitamin K, cung cấp hơn 100% lượng vitamin K khuyến nghị hàng ngày trong 91 gram. Vitamin tan trong chất béo này rất cần thiết cho việc hình thành spakenolipids, một loại chất béo có trong tế bào não.
Ngoài vitamin K, bông cải xanh có chứa một số hợp chất có tác dụng chống viêm và chống oxy hóa, có thể giúp bảo vệ não chống lại các tổn thương.
2.6. Hạt bí ngô
Hạt bí ngô chứa chất chống oxy hóa mạnh mẽ bảo vệ cơ thể và não khỏi tổn thương do gốc tự do gây ra. Hạt bí ngô chứa một lượng magie, sắt, kẽm và đồng dồi dào. Mỗi chất dinh dưỡng này đều quan trọng đối với sức khỏe của não:
- Kẽm có tác dụng với tín hiệu thần kinh. Thiếu kẽm sẽ có nguy cơ gây nên các bệnh như: bệnh Alzheimer, trầm cảm và bệnh Parkinson.
- Magie: Magie rất cần thiết cho việc học tập và trí nhớ. Mức magie thấp có liên quan đến nhiều bệnh thần kinh, bao gồm chứng đau nửa đầu, trầm cảm và động kinh.
- Đồng: Não bộ sử dụng đồng để giúp kiểm soát tín hiệu thần kinh. Và khi mức đồng không còn, sẽ có nguy cơ rối loạn thoái hóa thần kinh cao hơn
- Sắt: Thiếu sắt gây ra sương mù não và chức năng não bị suy yếu.
2.7. Sô cô la đen
Sô cô la đen và bột cacao chứa một vài hợp chất tăng cường trí não như: flavonoid, caffeine và chất chống oxy hóa. Flavonoid là một nhóm các hợp chất thực vật chống oxy hóa, có thể tăng cường trí nhớ và cũng giúp làm chậm sự suy giảm tinh thần liên quan đến tuổi tác.
2.8. Quả hạch
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng ăn các loại hạt có thể cải thiện sức khỏe tim, và có một trái tim khỏe mạnh sẽ có một bộ não khỏe mạnh. Một đánh giá năm 2014 cho thấy các loại hạt có thể cải thiện khả năng nhận thức và thậm chí giúp ngăn ngừa các bệnh thoái hóa thần kinh.
Một số chất dinh dưỡng trong các loại hạt như chất béo lành mạnh, chất chống oxy hóa và vitamin E có lợi ích có sức khỏe của não bộ. Vitamin E bảo vệ màng tế bào khỏi tổn thương gốc tự do, giúp làm chậm sự suy giảm tinh thần.
2.9. Cam
Vitamin C trong cam là yếu tố chính trong việc ngăn ngừa suy giảm tinh thần. Ăn đủ lượng thực phẩm giàu vitamin C có thể bảo vệ chống lại sự suy giảm tinh thần liên quan đến tuổi tác và bệnh Alzheimer. Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp chống lại các gốc tự do có thể làm hỏng các tế bào não. Ngoài ra, vitamin C hỗ trợ sức khỏe não bộ khi bạn già đi.
Ngoài ra, bạn cũng có thể bổ sung vitamin C từ ớt chuông, ổi, kiwi, cà chua và dâu tây.
2.10. Trứng
Trứng là một thực phẩm tốt với nhiều chất dinh dưỡng gắn liền với sức khỏe của não như: vitamin B6 và B12, B9 và choline. Trong đó, Choline là một vi chất dinh dưỡng quan trọng mà cơ thể bạn sử dụng để tạo ra acetylcholine, một chất dẫn truyền thần kinh giúp điều chỉnh tâm trạng và trí nhớ
Tuy nhiên, nhiều người không có đủ choline trong chế độ ăn uống. Do vậy, ăn trứng là một cách dễ dàng để có được choline, vì lòng đỏ trứng là một trong những nguồn tập trung nhất của chất dinh dưỡng này. Lượng choline hấp thụ đầy đủ là 425 mg mỗi ngày đối với hầu hết phụ nữ và 550 mg mỗi ngày đối với nam giới. Vậy mà chỉ với một lòng đỏ trứng đã chứa 112 mg.
Hơn nữa, các vitamin B giúp làm chậm sự tiến triển của suy giảm tinh thần ở người cao tuổi. Thiếu hai loại vitamin B: B9 và B12 sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm.
2.11. Trà xanh
Caffeine trong trà xanh giúp tăng cường chức năng não, cải thiện sự tỉnh táo, hiệu suất, bộ nhớ và sự tập trung. Nhưng trong trà xanh cũng có các thành phần khác làm cho nó trở thành một thức uống tốt cho não. Một trong số đó là L-theanine, một loại axit amin có thể vượt qua hàng rào máu não và tăng hoạt động của chất dẫn truyền thần kinh GABA, giúp giảm lo lắng. L-theanine cũng làm tăng tần số sóng alpha trong não, giúp bạn thư giãn.
Một đánh giá cho thấy L-theanine trong trà xanh có thể giúp bạn thư giãn bằng cách chống lại tác dụng kích thích của caffeine. Trà xanh cũng giàu polyphenol và chất chống oxy hóa giúp bảo vệ não khỏi suy giảm tinh thần và giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và Parkinson.
2.12.Bơ
Bơ là loại trái cây có chứa chất béo lành mạnh, thúc đẩy sức khỏe của não bộ. Bơ cũng làm giảm huyết áp. Vì tăng huyết áp là yếu tố làm suy giảm khả năng nhận thức, nên huyết áp thấp sẽ thúc đẩy sức khỏe của não. Tuy nhiên, bơ có lượng calo cao, vì vậy bạn chỉ nên thêm 1/4 đến 1/2 quả bơ vào một bữa ăn hàng ngày như một món ăn phụ.
2.13. Các loại ngũ cốc
Các loại ngũ cốc nguyên hạt như bột yến mạch, bánh mì ngũ cốc nguyên hạt và gạo lứt có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
2.14. Nước ép quả lựu
Nước ép quả lựu giúp chống oxy hóa mạnh mẽ, bảo vệ não khỏi tác hại của các gốc tự do.
Trên đây là những thực phẩm tốt cho bộ não của bạn và chúng nên được bổ sung vào chế độ ăn uống.
Nguồn tham khảo: healthline.com; webmd.com
