Điều trị thiếu máu cơ tim bằng sóng xung kích một kỹ thuật hiện đại với nhiều ưu điểm vượt trội và tiềm năng trở thành sự lựa chọn tốt cho bệnh nhân.
1. Thiếu máu cơ tim - mối nguy tiềm ẩn
1.1 Thiếu máu cơ tim là gì?
Thiếu máu cơ tim là một tình trạng tim mạch phổ biến, xảy ra khi mạch máu đưa máu đến cơ tim (được gọi là động mạch vành) bị tắc nghẽn hoặc hẹp đi do sự xuất hiện xơ vữa động mạch vành.
Khi động mạch vành bị tắc nghẽn, lưu lượng máu đến cơ tim giảm đi, dẫn đến thiếu máu oxy trong cơ tim, điều này có thể gây ra cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim hoặc thậm chí gây ra tổn thương cơ tim nghiêm trọng.
1.2 Các biến chứng nguy hiểm của thiếu máu cơ tim
Thiếu máu cơ tim có thể dẫn đến các nguy cơ biến chứng tim mạch nguy hiểm khác, trong đó có nhồi máu cơ tim, nguyên nhân gây tử vong đáng báo động hiện nay:
● Cơn đau tim (Heart Attack): cơ tim có thể bị tổn thương và gây ra cơn đau tim, một tình trạng nguy hiểm có thể gây tổn hại nghiêm trọng cho cơ tim thậm trí đe dọa đến tính mạng
● Suy tim (Heart Failure): Sự suy giảm khả năng của cơ tim để bơm máu đúng cách có thể xảy ra sau thời gian dài sẽ dẫn đến suy tim và triệu chứng như khó thở và sưng chảy chân.
● Rối loạn nhịp tim (Heart arrhythmia): tình trạng cơ tim bị thiếu máu có thể gây ra các rối loạn nhịp tim, làm cho nhịp tim trở nên không đều có lúc quá nhanh hoặc có lúc quá chậm hoặc cái rối loạn nhịp nguy hiểm đến tính mạng.
1.3 Hạn chế của các phương pháp điều trị thiếu máu cơ tim phổ biến
Hiện nay có rất nhiều phương pháp điều trị tình trạng thiếu máu cục bộ cơ tim, tuỳ vào từng tình trạng bệnh và sức khỏe của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định phải thực hiện thủ thuật nào cho phù hợp. Tuy nhiên, mỗi phương pháp đều tồn tại những hạn chế riêng
● Điều trị nội khoa (sử dụng thuốc): Chỉ sử dụng được trong các tình trạng bệnh nhẹ hoặc thuốc thường được chỉ định sử dụng sau khi đã tái thông động mạch vành để giảm sự hẹp lòng mạch vành trở lại.
● Can thiệp động mạch vành qua da (đặt stent mạch vành): Khó áp dụng trong các trường hợp tổn thương mạch vành phức tạp, nguy cơ cao.
● Phẫu thuật bắc cầu mạch vành: không phù hợp với bệnh nhân cao tuổi và có nhiều bệnh lý đi kèm
2. Điều trị thiếu máu cơ tim bằng sóng xung kích ngoài cơ thể
2.1 Phương pháp sóng xung kích ngoài cơ thể là gì?
Sóng xung kích (shockwaves) là một dạng sóng âm thanh, tương tự như sóng siêu âm, với mức năng lượng cao.
Để tạo ra chúng, chúng ta sử dụng điện truyền qua nước đến một thiết bị phát sóng. Tại đó, dòng điện này tạo ra tia lửa điện trong dung dịch nước, gây ra sự hình thành của các bọt nước.
Khi những bọt nước này vỡ, chúng tạo ra sóng xung kích với mức năng lượng đáng kể.
Sóng xung kích này sau đó được tập trung vào khu vực thiếu máu thông qua phản xạ từ một lớp màng elip, tạo ra một điểm tập trung năng lượng trong vùng cần can thiệp, giúp cải thiện lưu lượng máu và khôi phục sức khỏe tim mạch.
2.2 Đối tượng phù hợp với phương pháp sóng xung kích ngoài cơ thể
Sóng xung kích ngoài cơ thể như một hướng đi mới, được kỳ vọng sẽ trở thành giải pháp cứu nguy cho các trường hợp bệnh nhân mắc bệnh động mạch vành, nhưng sức khoẻ không thích hợp cho việc tái thông động mạch vành bằng cách can thiệp đặt stent hay phẫu thuật bắc cầu mạch vành.
Những bệnh nhân bị đau ngực dai dẳng sau khi đã tái thông tái thông mạch vành cũng được xem là phù hợp với phương pháp này.
2.3 Ưu điểm của phương pháp sóng xung kích ngoài cơ thể
Sóng xung kích ngoài cơ thể được xem là phương pháp tối ưu, có thể khắc phục nhược điểm của các phương pháp điều trị quen thuộc.
Hiện tại, vẫn chưa có ghi nhận rủi ro và biến chứng nguy hiểm do sóng xung kích gây ra.
Cùng với khả năng làm giảm cơn đau thắt ngực, giảm sự phụ thuộc của bệnh nhân vào thuốc nitrate, sóng xung kích ngoài cơ thể được xem như một giải pháp an toàn, hiệu quả cho nhiều bệnh nhân mắc bệnh động mạch vành.
3. Một số trường hợp điều trị thiếu máu cơ tim bằng sóng xung kích tại Việt Nam
Trường hợp 1:
Một người đàn ông 63 tuổi, có tiền sử nhồi máu cơ tim, đã từng đặt stent mạch vành, nhưng vẫn luôn phải đối mặt với tình trạng mệt mỏi, đặc biệt là khi đi cầu thang. Tuy nhiên, tình trạng sức khoẻ không cho phép tiếp tục can thiệp đặt stent hay phẫu thuật bắt cầu mạch vành.
Ông được tư vấn điều trị bằng phương pháp sóng xung kích, sau quá trình thực hiện, sức khoẻ ông đã cải thiện rõ rệt, không còn tình trạng mỏi mệt, thở dốc.
Trường hợp 2:
Một bà cụ 72 tuổi, nhập viện với triệu chứng nặng ngực và khó thở. Bệnh nhân này có tiền sử bệnh tăng huyết áp, rối loạn lipid máu và tiểu đường tuýp 2.
Do tuổi cao và nhiều bệnh lý kèm theo, nên bác sĩ không thể tiến hành tái thông động mạch vành bằng các phương pháp đặt stent, hay phẫu thuật bắc cầu mạch vành. Vì vậy, bác sĩ đã quyết định áp dụng phương pháp sóng xung kích cho bà.
Bên cạnh đó còn nhiều trường hợp bệnh nhân khác cũng được cứu nguy kịp thời nhờ vào sóng xung kích
Kỹ thuật điều trị thiếu máu cơ tim bằng sóng xung kích đại diện cho một bước tiến mới trong lĩnh vực y học tim mạch. Nó mang lại hy vọng và lợi ích cho nhiều bệnh nhân đang phải đối mặt với căn bệnh nguy hiểm.
Tuy nhiên, việc áp dụng kỹ thuật này cần được thực hiện một cách cẩn thận và dưới sự giám sát của các chuyên gia y tế có kinh nghiệm để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả.
