Thuốc chẹn Beta trong điều trị suy tim ngày càng trở nên quan trọng, đặc biệt là trong bối cảnh tăng mức độ mắc bệnh này trên toàn cầu. Thuốc đã được chứng minh có hiệu quả lớn trong việc kiểm soát triệu chứng và cải thiện chất lượng sống của những người mắc suy tim. Bài viết này giúp nâng cao nhận thức của bạn đọc về tầm quan trọng của việc tích hợp thuốc chẹn Beta trong phác đồ điều trị suy tim và những gì bạn nên và không nên làm. Từ đó, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và sức khỏe của những người mắc bệnh này.
1. Thuốc ức chế beta là gì?
Thuốc chẹn beta (hay còn gọi là thuốc ức chế beta, beta blocker) là một trong số các nhóm thuốc có hiệu quả nhất để điều trị suy tim mãn tính. Đây là một loại thuốc kê đơn nên rất có thể bác sĩ đã kê đơn thuốc chẹn Beta trong điều trị suy tim cho bạn hoặc trong các trường hợp:
- Suy tim tâm thu (khi tim bạn không co bóp đủ mạnh).
- Huyết áp cao.
- Nhịp tim nhanh
- Rối loạn nhịp tim (nhịp tim không đều).
Thuốc chẹn beta là thuốc có thể làm chậm nhịp tim và giữ cho tim không hoạt động quá mức. Chúng cũng có thể ngăn tim bạn phản ứng với các hormone gây căng thẳng, chẳng hạn như adrenaline. Theo thời gian, thuốc chẹn beta có thể giúp tim bạn bơm máu tốt hơn.
Bên cạnh đó, bác sĩ có thể kê toa các loại thuốc khác cùng với thuốc chẹn beta để cải thiện các triệu chứng suy tim của bạn, chẳng hạn như:
- Thuốc đối kháng Aldosterone: Những loại thuốc này ngăn chặn các hormone làm cho tình trạng suy tim của bạn trở nên trầm trọng hơn. Chúng khiến thận của bạn tạo ra nhiều nước tiểu hơn, giúp loại bỏ lượng muối và nước dư thừa ra khỏi cơ thể và giúp tim bạn bơm máu dễ dàng hơn.
- Thuốc ức chế thụ thể angiotensin/neprilysin (ARNI): Những loại thuốc kết hợp này giúp tim bạn bơm máu tốt hơn để hạn chế triệu chứng hơn khi thực hiện các hoạt động hàng ngày.
- Thuốc ức chế kênh đồng vận chuyển natri – glucose 2 (SGL2T-i): Nhóm thuốc mới này có thể giúp tim bạn hoạt động tốt hơn. Nếu bạn mắc bệnh tiểu đường, chúng cũng sẽ giúp giảm lượng đường trong máu của bạn.
Đây là những loại thuốc quan trọng trong điều trị suy tim và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
2. Sử dụng thuốc chẹn Beta trong điều trị suy tim
Khi bạn bắt đầu dùng thuốc chẹn beta trong điều trị suy tim, các triệu chứng của bạn có thể trở nên xấu đi một chút trong khoảng hai đến ba tuần. Bởi vì, đây là lúc tim bạn điều chỉnh theo chúng. Bạn có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc chóng mặt hơn. Đây là điều bình thường. Tuy nhiên, bạn cũng cần kiểm tra huyết áp và nhịp tim để đảm bảo chúng không xuống quá thấp.
Điều quan trọng bạn phải luôn ghi nhớ là dùng thuốc chẹn beta đúng theo chỉ dẫn. Ngay cả khi bạn nghĩ rằng chúng không có tác dụng hoặc không khiến bạn cảm thấy dễ chịu hơn thì chúng vẫn đang giúp ngăn ngừa bệnh tim của bạn trở nên xấu đi.
Điều đặc biệt quan trọng là kiên trì dùng thuốc chẹn beta nếu bạn đã dùng chúng lâu dài. Các nghiên cứu cho thấy việc ngừng sử dụng thuốc đột ngột có thể gây đau ngực và tăng nguy cơ đột tử do tim.
Vì vậy, việc ngừng hay tiếp tục dùng thuốc chẹn beta cần được thực hiện nghiêm túc dưới chỉ định của bác sĩ - người theo dõi sát sao các triệu chứng của bạn, bao gồm:
- Chóng mặt hoặc choáng váng.
- Mệt mỏi.
- Tay chân lạnh.
- Đau đầu.
- Ác mộng hoặc khó ngủ.
- Buồn nôn, nôn, ợ nóng, tiêu chảy, táo bón hoặc đầy hơi.
- Tăng cân đột ngột (chẳng hạn như tăng ba cân trở lên trong một ngày hoặc tăng cân trong hơn hai ngày).
- Khó thở, thở gấp hoặc thở khò khè.
- Phát ban da.
- Nhịp tim chậm, nhanh hoặc không đều.
- Sưng bàn chân và cẳng chân.
- Đau ngực - nhưng hãy liên hệ với bác sĩ hoặc y tá của bạn ngay lập tức.
Nếu bất kỳ tác dụng phụ nào nghiêm trọng hoặc không biến mất, hãy trao đổi với bác sĩ về cách kiểm soát chúng. Những gì bác sĩ có thể hỗ trợ bạn là:
- Giảm liều thuốc chẹn beta của bạn.
- Điều chỉnh các loại thuốc khác của bạn.
- Đề xuất các cách dùng thuốc chẹn beta để thuốc không tương tác với các loại thuốc khác.
3. Lý do khiến mọi người ngừng dùng thuốc chẹn beta trong điều trị suy tim
Lý do hàng đầu khiến bệnh nhân ngừng sử dụng thuốc chẹn beta để điều trị suy tim là do phải nhập viện. Điều này có thể do nhiều tình trạng khác nhau, không chỉ riêng bệnh suy tim. Tuy nhiên, như đã nói ở trên, hãy dành việc quyết định tiếp tục dùng thuốc hay ngừng thuốc cho bác sĩ của bạn. Hầu hết mọi người không nên dừng lại, ngay cả khi họ phải nhập viện, trừ khi các bác sĩ quyết định rằng điều đó có hại nhiều hơn là có lợi.
Nếu cơ thể bạn không có khả năng dung nạp thuốc chẹn beta, điều này cho thấy tình trạng tim đang trở nên tồi tệ hơn. Có thể bạn cần phải thực hiện các xét nghiệm khác để xác định xem tim có quá yếu để dùng thuốc chẹn beta hay không.
Điều này thậm chí có thể áp dụng cho những bệnh nhân có chức năng tim đã hồi phục về mức bình thường. Các nghiên cứu lâm sàng gần đây đã chỉ ra rằng, ngay cả ở những người đã hồi phục hoàn toàn cấu trúc và chức năng tim, việc ngừng dùng các loại thuốc như thuốc chẹn beta có thể đảo ngược quá trình hồi phục và gây ra bất lợi.
4. Những lưu ý khi tiếp tục dùng thuốc chẹn beta
Nếu bạn ngừng dùng thuốc chẹn beta, việc xác định lại liều lượng chính xác là một quá trình phức tạp. Mặc dù điều quan trọng là bạn phải tiếp tục sử dụng thuốc chẹn beta nhưng bạn vẫn cần phải tuân thủ chặt chẽ các hướng dẫn của bác sĩ.
Các bác sĩ sẽ điều chỉnh bắt đầu ở mức thấp và tăng liều từ từ để cơ thể bạn có thể điều chỉnh lại với thuốc. Tăng liều bao nhiêu và nhanh như thế nào sẽ tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của bạn. Có thể mất nhiều thời gian và thậm chí phải điều chỉnh các loại thuốc khác để duy trì huyết áp phù hợp.
Như vậy, biện pháp phòng ngừa tốt nhất của bạn là gì? Hãy đảm bảo rằng bạn luôn có đủ thuốc chẹn beta trong tủ thuốc của mình, tuy nhiên điều quan trọng nhất là: đây là loại thuốc có lợi ích cho điều trị suy tim nhưng người bệnh không được tự ý quyết định sử dụng. Việc tự điều chỉnh thuốc khi không có chỉ định, hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ có thể nguy hiểm cho sức khỏe của bạn.
