Bài viết được tư vấn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Nhật - Chuyên khoa Truyền nhiễm - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Việc phát hiện và điều trị viêm gan C sớm sẽ giúp người bệnh hạn chế được những biến chứng về sức khỏe cũng như tiết kiệm được chi phí điều trị. Hiện nay, việc phát hiện sớm viêm gan C còn gặp nhiều khó khăn, do bệnh không có những triệu chứng cụ thể.
1. Viêm gan C
Virus viêm gan nói chung và virus viêm gan C được coi là kẻ giết người thầm lặng bởi bệnh diễn ra âm thầm và để lại hậu quả nặng nề. Rất ít bệnh nhân mắc viêm gan C có những triệu chứng rõ ràng. Đa phần, các bệnh nhân chỉ vô tình phát hiện viêm gan C khi khám một bệnh lý khác hoặc khi bệnh đã trở nặng và xuất hiện các triệu chứng của viêm gan mạn tính như mệt mỏi tăng dần, da và mắt vàng, phù hai chân... Hiện nay chưa có thuốc chủng ngừa virus viêm gan. Do vậy, việc phòng ngừa cũng như phát hiện sớm bệnh viêm gan C rất quan trọng trong việc điều trị bệnh.
Viêm gan C được gây ra bởi siêu vi C lan truyền rộng rãi. Giống như viêm gan B, viêm gan C cũng lây truyền qua đường máu, nhưng hiếm khi lây qua đường tình dục. Một số con đường lây nhiễm khác của virus viêm gan C là:
- Truyền máu bị nhiễm hay những chế phẩm của máu
- Tiếp xúc với máu của người bị nhiễm thông qua việc sử dụng chung dao cạo râu, kéo, bàn chải đánh răng,..
- Dùng chung kim tiêm hay ống chích
- Chữa răng
- Xăm mình, xỏ khuyên
- Truyền từ mẹ sang con (hiếm gặp).
Để thuận lợi trong quá trình điều trị bệnh, người bệnh sẽ được xác định kiểu gen của virus viêm gan C. Thông qua xét nghiệm máu, các chuyên gia đã tìm được 6 kiểu gen của virus viêm gan C được đánh số thứ tự từ 1 đến 6.Ở Việt Nam hay gặp kiểu gen 1.6.2.3
Xem thêm: Viêm gan C có gây ra xơ gan không?
2. Tại sao cần điều trị viêm gan C sớm?
Việc điều trị sớm viêm gan C sẽ hạn chế được những biến chứng nguy hiểm về sức khỏe, chống lây bệnh và giảm thiểu chi phí điều trị.
Bệnh nhân viêm gan C không được điều trị sớm, theo thời gian sẽ gây nên những tổn thương gan nghiêm trọng.
2.1. Viêm gan C cấp
Sau khi virus viêm gan C vào cơ thể, chúng có giai đoạn ủ bệnh khá dài (khoảng từ 6 – 8 tuần), tiếp sau giai đoạn này là thời kỳ khởi phát. Các trường hợp viêm gan C Phần lớn không có triệu chứng lâm sàng cho đến khi có biểu hiện xơ gan, đôi khi có mệt mỏi, chán ăn, đầy bụng, đau nhẹ hạ sườn phải, rối loạn tiêu hóa, đau cơ. Có thể gặp vàng da nhẹ, kín đáo. Có thể có các biểu hiện ngoài gan như: đau khớp, viêm khớp, tóc dễ gãy rụng........ Một số người khi bị viêm gan C cấp có khẳng tự diệt virus mà không điều trị, nhưng rất hiếm. Đa phần trong số người nhiễm bệnh sẽ tiến triển thành viêm gan mạn tính.
2.2. Viêm gan mạn tính
Khi chuyển sang giai đoạn viêm gan mạn tính, chức năng gan sẽ bị tổn thương nhiều hơn gây viêm gan và tăng nồng độ của nhiều men gan (AST và ALT). Theo đó, những triệu chứng của bệnh sẽ rõ ràng hơn. Cụ thể, hầu hết người bệnh sẽ gặp phải các triệu chứng:
- Mệt mỏi
- Chán ăn
- Đau cơ, đau khớp
Thời gian viêm gan mạn tính tiến triển thành xơ gan ở mỗi người là khác nhau và rất khó dự đoán được. Có bệnh nhân thực hiện điều trị tốt kết hợp với thay đổi lối sống lành mạnh chỉ bị thay đổi ít sau 20-30 năm. Trong khi nhiều người không được điều trị sớm quá trình xơ gan sẽ diễn ra nhanh chóng, có thể là 10 năm hay ngắn hơn. Xơ gan xảy ra cao hơn ở những người thừa cân, béo phì, lạm dụng rượu bia, hút thuốc, tiểu đường,...
Xơ gan có thể khiến gan không thể làm được nhiệm vụ tiêu hóa và giải độc. Nếu không được chẩn đoán và điều trị bệnh sớm, xơ gan có thể dẫn đến chai gan, ung thư gan.
Hiện nay, ghép gan là phương pháp điều trị duy nhất để điều trị xơ gan nặng.
3. Phòng ngừa viêm gan C
Hiện nay, vẫn chưa có thuốc tiêm chủng virus viêm gan C, do vậy việc chủ động phòng ngừa bệnh là rất quan trọng. Từ các đường lây truyền của virus viêm gan C, chúng ta có thể tìm ra cách phòng ngừa loại virus này. Cụ thể:
Vì virus viêm gan lây truyền chủ yếu qua đường máu nên cần:
- Hạn chế tối thiểu việc tiêm chích không cần thiết và không an toàn
- Việc dùng chung kim tiêm hay những vật dụng tương tự cần hạn chế
- Truyền máu và các sản phẩm máu cũng như thu gom và xử lý chất thải sắc nhọn an toàn
- Không sử dụng chung những vật dụng vệ sinh cá nhân
- Làm sạch vết máu (dùng găng cao su và chất khử trùng)
Mặc dù, virus viêm gan C ít khi lấy truyền qua đường tình dục, nhưng bạn cần:
- Quan hệ tình dục an toàn với người bị nhiễm virus viêm gan C
- Tránh những hành vi tình dục có nguy cơ cao gây chảy máu và tránh giao hợp khi hành kinh
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục là biện pháp phòng ngừa những bệnh lý lây nhiễm qua đường tình dục
Duy trì thói quen khám sức khỏe tổng quát 6 tháng/ 1 lần nhằm sàng lọc viêm gan C. Do vậy, khi khám sức khỏe tổng quát cần làm thêm xét nghiệm viêm gan C.
Hiện nay Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có các gói Sàng lọc Gan mật, giúp phát hiện Virus viêm gan ở giai đoạn sớm ngay cả khi chưa có triệu chứng. Ngoài ra, Gói sàng lọc gan mật toàn diện giúp khách hàng:
- Đánh giá khả năng làm việc của gan thông qua các xét nghiệm men gan;
- Đánh giá chức năng mật; dinh dưỡng lòng mạch;
- Tầm soát sớm ung thư gan;
- Thực hiện các xét nghiệm như Tổng phân tích tế bào máu, khả năng đông máu, sàng lọc viêm gan B,C
- Đánh giá trạng thái gan mật qua hình ảnh siêu âm và các bệnh có nguy cơ ảnh hưởng gây ra bệnh gan/làm bệnh gan nặng hơn
- Phân tích sâu các thông số đánh giá chức năng gan mật thông qua xét nghiệm, cận lâm sàng; các nguy cơ ảnh hưởng đến gan và tầm soát sớm ung thư gan mật.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
