Các sản phẩm tẩy trắng da có tác dụng làm sáng da. Nó tồn tại dưới nhiều dạng như kem tẩy trắng, xà phòng, thuốc viên, lột da bằng hóa chất và liệu pháp laser... Việc tẩy trắng da chưa được chứng minh là an toàn và có nhiều bằng chứng cho thấy nó có thể dẫn đến các tác dụng phụ và biến chứng nghiêm trọng.
1. Cách sản phẩm tẩy trắng da hoạt động
Các loại sản phẩm tẩy trắng da, làm trắng da bằng cách giảm nồng độ melanin trên da. Melanin là một sắc tố được sản xuất bởi các tế bào gọi là tế bào biểu bì tạo hắc tố.
Lượng melanin trong da hầu hết được quyết định bởi di truyền. Người có làn da sẫm màu có nhiều hắc tố hơn người có làn da sáng. Hormone, ánh sáng mặt trời và một số hóa chất cũng ảnh hưởng đến quá trình sản xuất melanin. Khi thoa sản phẩm tẩy trắng da như hydroquinone lên da, nó sẽ làm giảm lượng tế bào hắc tố trên da, từ đó giúp làm sáng da và làm đều màu da.
2. Tác dụng phụ của tẩy trắng da
Các sản phẩm tẩy trắng da đã bị cấm ở một số quốc gia do những tác dụng phụ liên quan. Năm 2006, FDA đã đưa ra thông báo rằng các sản phẩm tẩy trắng da không kê đơn không được công nhận là an toàn và hiệu quả.
Một số tác dụng phụ của các sản phẩm tẩy trắng da đáng chú ý gồm:
2.1. Nhiễm độc thủy ngân
Thủy ngân là chất hóa học có độc tính mạnh và bị cấm trong các sản phẩm làm sáng da ở Mỹ. Tuy nhiên, trên thị trường vẫn tồn tại nhiều dòng sản phẩm làm sáng da có chứa thủy ngân.
Các dấu hiệu và triệu chứng của nhiễm độc thủy ngân bao gồm:
- Bị tê người
- Huyết áp cao
- Mệt mỏi
- Nhạy cảm với ánh sáng
- Các triệu chứng thần kinh như run, mất trí nhớ và cáu kỉnh
- Suy thận
2.2. Viêm da
Một số nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa các sản phẩm tẩy trắng da và viêm da. Đây là tình trạng viêm da do tiếp xúc với một số hóa chất. Các triệu chứng của viêm da từ nhẹ đến nặng bao gồm:
- Đỏ da
- Nổi rộp
- Loét da
- Phát ban
- Da khô, có vảy
- Sưng tấy
- Ngứa
- Da dễ bị bỏng và nhạy cảm
2.3. Bệnh ochronosis ngoại sinh
Bệnh ochronosis ngoại sinh (EO) là một chứng rối loạn da gây ra sắc tố đen và xanh trên mặt. Nó thường xảy ra như một biến chứng của việc sử dụng lâu dài các loại kem tẩy trắng da có chứa hydroquinone. Việc sử dụng các sản phẩm này trên các vùng cơ thể lớn hoặc trên toàn bộ cơ thể có nhiều nguy cơ mắc EO.
2.4. Mụn steroid
Các loại kem tẩy trắng da có chứa corticosteroid có thể gây ra mụn steroid. Mụn trứng cá do steroid chủ yếu mọc ở ngực, nhưng cũng có thể xuất hiện trên lưng, cánh tay và các bộ phận khác của cơ thể khi sử dụng corticosteroid lâu dài.
Các triệu chứng của mụn steroid bao gồm:
- Mụn đầu trắng và mụn đầu đen
- Mụn đỏ nhỏ
- Mụn nhọt lớn
- Sẹo mụn
2.5. Hội chứng thận hư
Hội chứng thận hư là một chứng rối loạn thận thường gây ra do tổn thương các mạch máu ở thận, bộ phận chịu trách nhiệm lọc chất thải và nước dư thừa ra khỏi cơ thể. Nó khiến cơ thể bài tiết quá nhiều protein trong nước tiểu.
Các loại kem làm sáng da có chứa thủy ngân có liên quan đến hội chứng thận hư có thể gây ra các triệu chứng:
- Sưng (phù nề) quanh mắt
- Bàn chân và mắt cá chân sưng tấy
- Nước tiểu có bọt
- Ăn không ngon
- Mệt mỏi
3. Lợi ích tẩy trắng da
Tẩy trắng da không mang lại một lợi ích cụ thể nào, nhưng có có thể có tác dụng thẩm mỹ khi được sử dụng để điều trị một số tình trạng da nhất định.
3.1. Giảm thiểu các đốm đen
Các liệu pháp tẩy trắng da có thể làm giảm các đốm đen trên da do tác hại của ánh nắng mặt trời, lão hóa và thay đổi nội tiết tố. Vì vậy, nó có thể được sử dụng có các tình trạng da như:
- Đốm đồi mồi
- Vết đen
- Nám da
- Tàn nhang
- Các dấu hiệu sau viêm do bệnh chàm và bệnh vẩy nến
3.2. Giảm sự xuất hiện của sẹo mụn
Một số phương pháp điều trị tẩy trắng da có thể giúp làm mờ sẹo mụn. Chúng sẽ không giúp giảm viêm và tấy đỏ do mụn gây ra, nhưng chúng có thể làm giảm các vùng da đỏ hoặc sẫm màu tồn tại sau khi mụn lành lại.
3.3. Làm đều màu da
Các sản phẩm làm sáng da, thậm chí có thể làm đều màu da bằng cách giảm thiểu các khu vực tăng sắc tố do tác hại của ánh nắng mặt trời. Nó cũng có thể giúp giảm sự xuất hiện của tàn nhang.
4. Cách sử dụng sản phẩm tẩy trắng da
Cách sử dụng các sản phẩm tẩy trắng da là khác nhau. Nhìn chung, chúng thường được bôi vào các vùng da sẫm màu 1 - 2 lần/ngày.
Để sử dụng kem làm sáng da, bạn nên làm theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc trên bao bì, có thể gồm:
- Sử dụng sản phẩm một cách tiết kiệm bằng tay sạch hoặc miếng bông
- Tránh tiếp xúc với vùng da xung quanh, mắt, mũi và miệng
- Rửa tay kỹ sau khi sử dụng
- Tránh chạm vào vùng được điều trị với da của người khác
- Thoa kem chống nắng để ngăn ngừa tổn thương da do tiếp xúc với tia cực tím
Nhiều sản phẩm làm sáng da có sẵn trên thị trường được dùng 1 lần/ngày, mặc dù không có bằng chứng nào cho thấy chúng có hiệu quả.
5. Các biện pháp phòng ngừa
FDA không coi các sản phẩm làm sáng da OTC là an toàn hoặc hiệu quả. Các sản phẩm được tiếp thị dưới dạng chất hỗ trợ tẩy trắng da tự nhiên không được FDA quản lý.
Hầu hết các sản phẩm làm sáng da không được khuyên dùng cho các tông màu da tối và có thể gây tăng sắc tố. Các phương pháp điều trị làm sáng da cũng không được khuyến khích sử dụng cho trẻ em hoặc những người đang mang thai hoặc cho con bú.
6. Cách tự làm sản phẩm tẩy trắng da
Nước chanh và hydrogen peroxide được xem là hai sản phẩm tại nhà có tác dụng làm giảm sắc tố da nhưng chúng cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ như kích ứng da và mắt, ... với một số người.
Cũng như các phương pháp tẩy trắng da khác, các phương pháp điều trị tại nhà này được khuyến khích để điều trị các đốm đen chứ không phải làm sáng da tự nhiên.
Một số biện pháp làm sáng da khác tại nhà thường được sử dụng gồm:
Các sản phẩm tẩy trắng da có tác dụng làm sáng da. Tuy nhiên chúng chưa được coi là an toàn vì xảy ra nhiều tác dụng phụ. Vì thế, trước khi sử dụng sản phẩm, người tiêu dùng cần tìm hiểu rõ nguồn gốc xuất xứ, thành phần.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: healthline.com, byrdie.com