Bài viết được viết bởi Bác sĩ Đàm Thị Quỳnh - Bác sĩ Nhi, Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Suy hô hấp là một hội chứng rất hay gặp trong thời kỳ sơ sinh, nhất là trong những ngày đầu sau sinh, trong thời gian trẻ thích nghi với môi trường bên ngoài. Trẻ sinh non dễ bị suy hô hấp hơn so với trẻ đủ tháng.
1. Suy hô hấp trẻ sơ sinh là gì?
Hội chứng suy hô hấp cấp nói lên sự không thích nghi của bộ máy hô hấp, có thể xuất hiện ngay sau khi đẻ hoặc sau đẻ vài giờ hoặc vài ngày.
Nhịp thở sơ sinh bình thường 40 – 60 lần/ phút. Trẻ sơ sinh đặc biệt là trẻ đẻ non hay có những cơn ngừng thở ngắn < 15 giây. Nếu trẻ ngừng thở dài > 15 giây, tái diễn có thể dẫn đến suy hô hấp.
Mức độ suy hô hấp?
Đánh giá mức độ suy hô hấp sau sinh dựa vào chỉ số Silverman (bảng tính điểm), bao gồm 5 triệu chứng lâm sàng: Di động ngực bụng, Co kéo cơ liên sườn, rút lõm hõm ức, cánh mũi phập phồng, thở rên. Tùy thuộc vào tình trạng của bệnh nhân có mức độ hô hấp tương ứng lâm sàng. Nếu điểm số là:
- <= 3đ: Không suy hô hấp
- Nếu là 4 – 6đ: Suy hô hấp vừa
- Nếu >=7 - 10đ: Suy hô hấp nặng
2. Nguyên nhân gây suy hô hấp cấp ở trẻ sơ sinh là gì?
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới suy hô hấp ở trẻ sơ sinh. Có thể phân loại suy hô hấp dựa trên vị trí tổn thương của các cơ quan:
2.1 Do tắc đường hô hấp trên
- Tắc lỗ mũi sau
- Dò thực quản, khí quản
- Hội chứng Pierre – Robin
- Mềm sụn thanh quản
2.2 Do nguyên nhân đường hô hấp dưới
- Phổi non
- Bệnh màng trong
- Hội chứng chậm tiêu dịch phổi
- Hội chứng hít phân su
- Viêm phổi
- Chảy máu phổi
- Tràn khí màng phổi, trung thất
2.3 Do tim bẩm sinh
- Chuyển gốc động mạch lớn
- Thiểu sản thất trái
- Hẹp động mạch chủ
- Fallop 4
2.4 Do bất thường lồng ngực, bất thường cơ hô hấp
- Thoát vị hoành
- Hội chứng Werdnig – Hoffman: có tính chất di truyền
- Nhược cơ tiên phát
2.5 Do các bệnh lý thần kinh
- Xuất huyết não
- Viêm não, màng não
- Chấn thương não
2.6 Bệnh lý về máu
2.7 Các bệnh lý chuyển hóa
- Toan máu
- Hạ Glucose máu
- Hạ calci máu
3. Nguyên tắc điều trị suy hô hấp sơ sinh là gì?
Nguyên nhân gây suy hô hấp sơ sinh rất đa dạng. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh cũng như mức độ suy hô hấp mà có phác đồ điều trị cụ thể từng bệnh. Song trước một trẻ bị suy hô hấp, cần phải xử trí dựa trên những nguyên tắc sau:
- Khai thông đường thở
- Cung cấp oxy
- Điều trị nguyên nhân
- Điều trị hỗ trợ
3.1 Khai thông đường thở
Giải quyết các vấn đề gây tắc nghẽn đường hô hấp ? đường hô hấp trở nên thông thoáng.
3.2 Cung cấp oxy
Tùy thuộc vào tình trạng cũng như mức độ suy hô hấp của trẻ mà lựa chọn biện pháp thích hợp: Thở oxy, thở NCPAP, thở máy...
3.3 Điều trị nguyên nhân
- Các bệnh lý can thiệp ngoại khoa: Thoát vị hoành, teo thực quản bẩm sinh, hội chứng Pierre – Robin ...
- Các bệnh lý nội khoa: Bơm Surfactant, truyền dịch, kháng sinh, nước và điện giải, caffein ...
3.4 Điều trị hỗ trợ
- Cung cấp đủ năng lượng
- Đảm bảo nhiệt độ, độ ẩm
- Khí dung làm loãng đờm...
Suy hô hấp cấp là hội chứng rất hay gặp ở trẻ Sơ sinh. Trong trường hợp trẻ có suy hô hấp trẻ cần được hỗ trợ ngay với phương pháp đúng và kỹ thuật chính xác. Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec với đầy đủ trang thiết bị hiện đại cùng với đội ngũ bác sĩ Sơ sinh giàu kinh nghiệm là cơ sở tin cậy để bạn lựa chọn.
Khách hàng có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline tại đây để được hỗ trợ.