Tai - mũi - họng là những hốc tự nhiên ở sâu và tối trong cơ thể, nó đảm bảo những giác quan tinh tế của cơ thể. Khi các giác quan này bị bệnh nó có ảnh hưởng không nhỏ tới các cơ quan bộ phận trong toàn bộ cơ thể. Đó là một mối liên quan mật thiết bổ sung và hỗ trợ cho nhau.
1. Mối liên quan giữa tai - mũi - họng với nội khoa
Nội tiêu hoá:
- Khi bị viêm mũi họng, các chất xuất tiết (đờm, dãi, nước mũi) là những chất nhiễm khuẩn, khi nuốt vào sẽ gây rối loạn tiêu hoá.
- Hệ tiêu hoá có hệ thống hạch lympho ở ruột, cấu tạo giống như ở họng, vì vậy họng bị viêm thì các hạch lympho ở ruột cũng sưng gây tăng nhu động ruột.
- Khi bị viêm tai giữa, trẻ em bị rối loạn tiêu hoá tới 70% do phản xạ thần kinh tai - ruột.
- Hội chứng trào ngược dạ dày vào thanh khí quản gây ra viêm đường hô hấp.
Nội tim, thận, khớp:
- Khi viêm nhiễm như viêm amidan mãn tính, bệnh thường xuyên tái phát khi có điều kiện thuận lợi thông qua cơ chế tự miễn dịch sẽ gây ra các bệnh viêm cầu thận, viêm khớp và các bệnh về tim.
Thần kinh:
- Khi bị bệnh viêm mũi - xoang, viêm tai thường bị đau đầu, suy nhược thần kinh; ung thư giai đoạn muộn người bệnh bị liệt các dây thần kinh sọ não.
Nội huyết học:
- Ở giai đoạn cuối trong các bệnh về máu thường bị viêm loét họng nên phải giải phẫu tai mũi họng, tuy nhiên phải kiểm tra kỹ hệ thống đông máu, nhưng thông qua cơ chế dị ứng miễn dịch xuất hiện chứng đông máu rải rác ở vi mạch gây chảy máu ồ ạt.
Liệt các dây thần kinh sọ não báo hiệu ung thư giai đoạn muộn
Nhi khoa:
- Mối liên quan giữa tai - mũi - họng với nhi khoa nguyên nhân do các bé không biết khạc đờm, xì mũi mỗi khi các cháu bị viêm mũi họng, viêm V.A và amidan gây viêm đường hô hấp.
- Đặc điểm cấu tạo vòi Eustachi của trẻ em luôn mở nên dễ bị viêm tai giữa khi các cháu bị viêm mũi họng.
- Điếc sẽ gây thiểu năng trí tuệ và dẫn tới bé bị câm do không nghe được.
Truyền nhiễm:
- Các bệnh truyền nhiễm (sởi, ho gà, cúm...) đều có biểu hiện đầu tiên ở các cơ quan tai - mũi - họng. Bệnh bạch hầu khởi phát bằng bạch hầu ở họng.
Nội hồi sức cấp cứu:
- Tình trạng khẩn cấp bị nghẹt đường ăn, đường thở thì cần hồi sức cấp cứu cho bệnh nhân.
- Nếu bị suy hô hấp nặng, hôn mê cần mở khí quản để làm hô hấp viện trợ và hút đờm...
Da liễu:
- Dị ứng da (bệnh tổ đỉa, eczema) có liên quan với dị ứng niêm mạc đường hô hấp.
- Bệnh xã hội (giang mai, lậu, HIV) đều có biểu hiện ở mũi như gôm giang mai, các vết loét ở miệng...
Tâm thần:
- Rối loạn thần kinh chức năng.
- Rối loạn cảm giác như loạn cảm họng.
- Người bệnh bị ảo thính
2. Mối liên quan giữa tai - mũi - họng với khoa lao và bệnh phổi
- Tai - Mũi - Họng là cửa ngõ của đường hô hấp, do đó có mối quan hệ bệnh lý khá chặt chẽ với lao và bệnh phổi.
- Lao thanh quản thường là thứ phát sau lao phổi.
Mối liên quan giữa tai - mũi - họng với khoa lao và bệnh phổi
3. Mối liên quan giữa tai - mũi - họng với chuyên khoa răng hàm mặt
Răng - hàm - mặt là một khoa cận kề với tai - mũi - họng và các bệnh lý có liên quan như:
- Xử trí đa chấn thương, phẫu thuật thẩm mỹ
- Bệnh lý ung thư đầu mặt cổ, trẻ em có dị dạng bẩm sinh.
- Viêm xoang hàm do răng
- Viêm khớp thái dương hàm gây ra nhức đầu, ù tai.
4. Mối liên quan giữa tai - mũi - họng với chuyên khoa thần kinh sọ não
- Các khối u tai trong, u xoang bướm v.v...
- Trong chấn thương vỡ nền sọ trước (chảy máu mũi dữ dội); nền sọ giữa (chảy máu tai, liệt mặt, điếc).
Chảy máu mũi dữ dội có thể là dấu hiệu của chấn thương vỡ nền sọ trước
5. Mối liên quan giữa tai - mũi - họng với chuyên khoa sản
Trẻ sơ sinh có dị tật trong tai - mũi - họng ảnh hưởng tới hô hấp và tiêu hoá như: hở hàm ếch, dò thực quản - phế quản, trào ngược dạ dày...
6. Mối liên quan giữa tai - mũi - họng với chuyên khoa mắt
- Bệnh lý của khoa mắt liên quan chặt chẽ với khoa tai - mũi - họng, đặc biệt là trong viêm mũi - xoang sau gây viêm thần kinh thị giác hậu nhãn cầu.
- U nhầy xoang trán: u to dần đẩy lồi nhãn cầu.
- Viêm mũi - xoang sàng có thể xuất ngoại ở góc trong của mắt dễ nhầm với viêm túi lệ.
Viêm mũi - xoang sàng dễ nhầm với viêm túi lệ
7. Mối liên quan giữa tai - mũi - họng với chuyên khoa y học lao động.
Khoa học ngày càng phát triển cùng với tiến độ của khoa học có nhiều bệnh nghề nghiệp xuất hiện như:
- Chấn thương âm thanh, chấn thương do áp lực không khí trong những quân binh chủng đặc biệt.
- Tiếng ồn trong công nghiệp, quốc phòng gây điếc.
- Không quân và hải quân tai chiếm vị trí quan trọng liên quan tới nghề nghiệp.
- Chống bụi và chống hơi độc v.v...
