Bài viết được viết bởi TS, BS Trần Thị Phương Thúy, Khoa Nội tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Bệnh quai bị là căn bệnh rất dễ lây nhiễm, mặc dù hiện nay căn bệnh này ít gặp hơn do đã có vắc-xin phòng ngừa nhưng khi mắc phải mà không được điều trị kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng như: viêm tinh hoàn, teo tinh hoàn, viêm buồng trứng. Vậy khi mắc bệnh quai bị liệu có bị vô sinh? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về vấn đề này.
Quai bị là một bệnh nhiễm trùng do virus. Bệnh này thường gây sưng đau các tuyến ở trước tai và trên xương hàm (xem hình dưới), gọi là các tuyến mang tai. Bệnh quai bị trước đây rất phổ biến và gây dịch. Ngày nay bệnh ít gặp hơn do phần lớn trẻ em đã được tiêm vắc-xin phòng bệnh quai bị: đó chính là vaccine MMR, giúp phòng ngừa cả 3 bệnh là sởi, quai bị và rubella.
Bệnh quai bị lây qua con đường giọt bắn, tức là qua các giọt nhỏ li ti chứa virus bắn ra khi người bệnh ho và hắt hơi. Do vậy tiếp xúc gần với một người bệnh mà không đeo khẩu trang dễ dàng làm bạn nhiễm bệnh nếu chưa được tiêm phòng. Thời gian ủ bệnh, tức là thời gian từ khi tiếp xúc với người bệnh đến khi bạn có các triệu chứng bệnh vào khoảng 14 đến 18 ngày.
Các triệu chứng ban đầu của bệnh quai bị là sốt, mệt mỏi, đau đầu, đau mỏi người, ăn không ngon. Thường khoảng sau 2 ngày sẽ xuất hiện sưng đau tuyến mang tai.
Nếu bạn có triệu chứng của bệnh quai bị, nên gọi điện thông báo cho bác sĩ của bạn hoặc thông báo với tổng đài khi đặt hẹn. Bạn sẽ được khám ưu tiên và ở khu vực khám riêng biệt, để tránh làm lây truyền bệnh cho những người khác.
Viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn là biến chứng hay gặp nhất của bệnh quai bị. Tỷ lệ mắc biến chứng này ở nam giới đã dậy thì vào khoảng 15 đến 30% số ca. Triệu chứng thường xảy ra khoảng 5-10 ngày sau khi sưng tuyến mang tai, có thể sốt cao 39-41 độ C đột ngột trở lại, kèm theo sưng đỏ bìu và đau. Khoảng 60 đến 80 % các trường hợp sẽ chỉ có sưng đau bìu ở 1 bên.
Hiện tượng teo tinh hoàn xảy ra ở khoảng 30-50% những người bệnh bị viêm tinh hoàn mà chưa được tiêm vắc-xin trước đó. Và có hiện tượng giảm sinh tinh trùng ở những người bệnh bị viêm tinh hoàn cả hai bên; tuy nhiên biến chứng này ít gặp và rất hiếm gây vô sinh. Hiện tượng vô sinh thường có thể gặp ở nam giới bị viêm tinh hoàn cả hai bên hơn là một bên. Chưa thấy có mối liên hệ nào giữa bệnh viêm tinh hoàn do quai bị với ung thư tinh hoàn.
Ở phụ nữ, có thể có biến chứng viêm buồng trứng do quai bị, xảy ra ở khoảng 5 % người đã dậy thì. Thường biểu hiện bằng đau vùng bụng dưới, sốt và nôn. Bệnh quai bị cũng có thể gây viêm vú và vô kinh hoặc mãn kinh sớm, nhưng hiếm gặp. Người ta cũng chưa rõ viêm buồng trứng do quai bị ở phụ nữ liệu có gây vô sinh hay không.
Như vậy, mặc dù hiếm gặp nhưng bệnh quai bị thật sự có thể gây vô sinh. Bạn nên tiêm phòng bệnh này theo khuyến cáo của bác sĩ.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp dịch vụ tiêm phòng với đa dạng các loại vắc-xin, phục vụ nhu cầu tiêm phòng của nhiều đối tượng khác nhau như sau:
- Khách hàng sẽ được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc - xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt nhất và an toàn nhất cho khách hàng.
- Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, hiểu tâm lý và áp dụng cách giảm đau hiệu quả trong quá trình tiêm chủng.
- Khách hàng sẽ được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc - xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt nhất và an toàn nhất cho khách hàng.
- 100% khách hàng tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
- Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp – ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
- Vắc-xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt nhất để đảm bảo chất lượng.
- Quý khách hàng sẽ nhận tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng của sẽ được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng Quốc gia.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Tài liệu tham khảo: uptodate.com