Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Lê Phúc Liên - Bác sĩ Ngoại tiết niệu - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Tinh hoàn ẩn là hiện tượng bất thường bẩm sinh của hệ sinh dục xảy ra ở 3-4% trẻ sinh đủ tháng và 21% ở trẻ sinh thiếu tháng. Nếu bệnh không được phát hiện và điều trị sớm có thể làm mất chức năng của tinh hoàn, thậm chí gây ung thư tinh hoàn về sau.
1. Tinh hoàn ẩn
Tình trạng tinh hoàn ẩn là sự vắng mặt của một hoặc cả hai tinh hoàn ở bìu. Đây là khuyết tật bẩm sinh phổ biến nhất của đường sinh dục nam. Bệnh này khác với chứng một tinh hoàn. Tuy nhiên, tình trạng tinh hoàn ẩn thường xảy ra ở một bên, khoảng 10% trường hợp xảy ra cả hai bên.
Tinh hoàn ẩn có liên quan đến giảm khả năng sinh sản, tăng nguy cơ khối u tế bào mầm tinh hoàn và các vấn đề về tâm lý. Tinh hoàn không xuống bìu cũng dễ bị xoắn tinh hoàn (gây ra nhồi máu) và thoát vị bẹn. Nếu không có sự can thiệp phẫu thuật hạ tinh hoàn, có thể có những ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cũng như khả năng sinh sản sau này.
Tinh hoàn ẩn có thể là do sự phát triển bất thường của bộ phận sinh dục từ hội chứng không nhạy cảm androgen (AIS), một rối loạn di truyền trong đó thai nhi có nhiễm sắc thể XY không đáp ứng với nội tiết tố nam (chẳng hạn như testosterone). Ngoài ra, nguyên nhân của tình trạng này cũng có thể là do sinh non, sức khỏe của người mẹ và một số yếu tố môi trường làm rối loạn nội tiết tố gây ra những thay đổi về thể chất và làm gián đoạn hoạt động thần kinh liên quan đến sự phát triển tinh hoàn.
2. Biến chứng tinh hoàn ẩn
Nếu tinh toàn không được hạ xuống bìu, nhiệt độ của tinh hoàn cao kéo dài sẽ ảnh hưởng đến qua trình sinh tinh gây ra tình trạng giảm số lượng tinh trùng và/hoặc chất lượng tinh trùng.
Ung thư tinh hoàn là một biến chứng của tinh hoàn ẩn.
Ngoài ra, còn có một số biến chứng khác như xoắn tinh hoàn (điều này xảy ra khi thừng tinh bị xoắn). Thừng tinh là cấu trúc giải phẫu chứa dây thần kinh, mạch máu và ống dẫn tinh. Với những trường hợp này không được điều trị nhanh chóng, sẽ có nguy ảnh hưởng đến khả năng sinh sản cũng như sức khỏe. Thêm vào đó, khi tinh hoàn không nằm ở bìu, thì áp lực xương mu có thể phá hủy cấu trúc của tinh hoàn.
3. Chẩn đoán tinh hoàn ẩn
Để chẩn đoán tinh hoàn ẩn bác sĩ thường đặt trẻ ở nơi ấm áp, thư giãn và mở vùng da xung quanh bìu để có thể kiểm tra dễ hơn. Nếu trong trường hợp không thể nhìn thấy được tinh hoàn có thể sử dụng siêu âm để xác định vị trí của nó. Ngoài ra, có thể sử dụng một số xét nghiệm khác bao gồm:
- Chụp MRI: Bác sĩ sẽ tiêm vào máu hợp chất tương phản giúp cho quá trình quan sát hình ảnh được rõ hơn nếu nó nằm ở bẹn hay trong ổ bụng.
- Phẫu thuật nội soi ổ bụng thám sát: Bác sĩ sử dụng đường vào từ rốn để thám sát trong ổ bụng qua nội soi.
- Phẫu thuật mở bụng thám sát: Trong trường hợp hiếm gặp, tình trạng bệnh phức tạp, bác sĩ sẽ phẫu thuật mở để kiểm tra trực tiếp ổ bụng
- Trong trường hợp bằng tất cả phương tiện hình ảnh đều không tìm được cả hai tinh hoàn , bác sĩ có thể đề nghị xét nghiệm di truyền để xác định giới tính thật của trẻ.
Với bất kỳ cuộc phẫu thuật này trên tinh hoàn cũng có nguy cơ làm hỏng ống dẫn tinh.
4. Điều trị tinh hoàn ẩn
Trong khoảng một nửa số trẻ sơ sinh mắc chứng tinh hoàn ẩn. Một số trường hợp, tinh hoàn sẽ tự hạ xuống trong vòng 6 tháng sau sinh. Tuy nhiên những trường hợp khác không tự hạ xuống theo thời gian. Những trường hợp này cần được can thiệp và điều trị. Điều trị tinh hoàn ẩn bao gốm phẫu thuật nội soi hay phẫu thuật mổ mở để hạ tinh hoàn xuống bìu.
Tinh hoàn ẩn là một tình trạng phổ biến, và có thể điều trị. Đây là tình trạng một hoặc cả hai tinh hoàn không nằm ở bìu trong qua trình phát triển của thai. Một số trường hợp tinh hoàn có thể tự xuống bìu trong vòng 6 tháng sau sinh. Tuy nhiên, nếu tinh hoàn không tự xuống được, cần phải được sự can thiệp của bác sĩ bằng phẫu thuật hạ tinh hoàn để khắc phục tình trạng này. Nếu không được điều trị sớm thì nguy cơ cao cho trẻ bị vô sinh nam sau này cùng với các biến chứng khác như ung thư tinh hoàn, xoắn tinh hoàn,...
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.