Nội soi dạ dày và nội soi đại tràng đều là những phương pháp chẩn đoán hình ảnh niêm mạc của hệ thống tiêu hoá. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể thực hiện cùng lúc nội soi dạ dày và đại tràng để tiết kiệm thời gian. Tuy nhiên, nhiều người lo lắng rằng có nên gây mê khi thực hiện đồng thời hai thủ thuật này không. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của Bác sĩ chuyên khoa I Trần Thị Ánh Hiền, Bác sĩ Gây mê Giảm đau, tại Khoa Gây mê phẫu thuật của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
1. Tổng quan về nội soi tiêu hoá
Nội soi tiêu hóa thường có 2 cách phổ biến gồm nội soi đại trực tràng (ống nội soi được đưa qua đường hậu môn) và nội soi dạ dày (ống nội soi được đưa qua đường miệng).
Cả nội soi dạ dày và nội soi đại tràng đều có thể được tiến hành theo hai phương pháp là nội soi tiêu hóa thường và gây mê. Cụ thể:
- Nội soi tiêu hóa thường: Bác sĩ sẽ thực hiện nội soi sau khi bệnh nhân được gây tê tại chỗ. Do đó, người bệnh có thể cảm thấy buồn nôn, đau, khó chịu hoặc kích thích trong khi thực hiện nội soi. Vì lý do này, nhiều người bệnh đã từ chối thực hiện thủ thuật và từ đó vụt mất cơ hội phát hiện và điều trị bệnh ngay từ giai đoạn sớm.
- Có gây mê: Bệnh nhân sẽ thực hiện nội soi sau khi được gây mê bằng thuốc an thần.
1.1 Nội soi dạ dày
Nội soi dạ dày là một phương pháp nội soi chẩn đoán giúp quan sát phần trên của ống tiêu hóa bao gồm các cơ quan như thực quản, hành tá tràng, tá tràng hay dạ dày.
Bác sĩ sẽ thực hiện nội soi bằng cách đưa ống nội soi từ miệng của bệnh nhân đến dạ dày, cho phép camera trên ống nội soi ghi lại hình ảnh và hiển thị trực tiếp trên màn hình.
Từ hình ảnh thu được, bác sĩ có thể phát hiện các bệnh lý đồng thời xác định nguyên nhân của các triệu chứng như nôn, buồn nôn, khó tiêu, đầy hơi, đau bụng hoặc khó nuốt. Bệnh nhân có thể lựa chọn gây mê hoặc không gây mê trước khi thực hiện thủ thuật.
1.2 Nội soi đại tràng
Nội soi đại tràng là thủ thuật rất hiệu quả trong việc phát hiện sớm ung thư đại trực tràng. Đây cũng là thủ thuật sử dụng ống nội soi, nhưng ống nội soi sẽ đi từ hậu môn vào bên trong cơ thể chứ không phải từ miệng.
Tương tự như thủ thuật nội soi còn lại, người thực hiện nội soi đại tràng có thể tự chọn lựa giữa gây mê hoặc không gây mê. Nếu gây mê, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu bệnh nhân tiến hành một số xét nghiệm bổ sung, ví dụ như điện tâm đồ hoặc xét nghiệm máu nếu cần thiết.
2. Ưu điểm của thủ thuật nội soi gây mê
Nội soi tiêu hoá gây mê sở hữu khá nhiều ưu điểm, có thể kể đến như:
- Sự an toàn: Liều lượng thuốc an thần sẽ được tính toán phù hợp trước khi tiêm vào tĩnh mạch của bệnh nhân. Bên cạnh đó, quá trình thực hiện cũng giống như một giấc ngủ ngắn trong khoảng 15 đến 30 phút. Sau khi hoàn tất, bệnh nhân sẽ dần tỉnh táo lại trong khoảng 5 đến 10 phút sau đó. Lượng thuốc gây mê ít và thời gian thực hiện ngắn sẽ không ảnh hưởng tới tình trạng của người bệnh.
- Giảm triệu chứng khó chịu: Các triệu chứng đau, buồn nôn, khó chịu hoặc lo lắng của người bệnh sẽ biến mất khi nội soi gây mê, trái ngược với phương pháp nội soi thông thường.
- Độ chính xác cao: Nội soi tiêu hoá sẽ cho ra hình ảnh rõ nét và chính xác hơn do người bệnh không di chuyển trong suốt thời gian này. Nhờ việc bệnh nhân nằm yên, bác sĩ thực hiện có thể áp dụng các kỹ thuật cần độ chính xác cao như:
- Cắt bỏ polyp.
- Tiêm cầm máu.
- Thắt tĩnh mạch thực quản nếu bệnh nhân có các bệnh lý xuất huyết tiêu hoá.
- Lấy mẫu sinh thiết để chẩn đoán ung thư tiêu hoá.
- Chẩn đoán nhiễm khuẩn Helicobacter Pylori (HP).
- Không tốn nhiều thời gian: Nội soi có gây mê sẽ rút ngắn thời gian đáng kể so với phương pháp nội soi thông thường.
3. Thực hiện cùng lúc nội soi dạ dày và nội soi đại tràng có được không?
Bệnh nhân hoàn toàn có thể tiến hành cả hai thủ thuật nội soi này cùng một lúc để có thể tránh tình trạng gây mê 2 lần. Dù không gây biến chứng nhưng thời gian gây mê của bệnh nhân sẽ nhiều hơn khoảng 10 đến 20 phút (so với việc thực hiện nội soi đại tràng hoặc dạ dày).
Dù vậy, quá trình thực hiện cả hai phương pháp nội soi cùng lúc vẫn ngắn hơn nếu so với việc thực hiện lần lượt từng nội soi riêng lẻ. Ngoài ra, bệnh nhân nếu quyết định thực hiện nội soi đại tràng và dạ dày cùng lúc sẽ có nhiều chính sách ưu đãi hơn từ bệnh viện.
4. Các biến chứng có thể xảy ra khi thực hiện
Dù quá trình thực hiện rất an toàn, việc thực hiện nội soi vẫn có thể gây ra một số nguy cơ cho người bệnh. Tuy nhiên, tỷ lệ xảy ra các biến chứng này rất thấp, chúng ta có thể kể đến các biến chứng như:
- Dị ứng thuốc: Dị ứng thuốc hiếm khi xảy ra trong quá trình nội soi tiêu hoá. Do đó, người bệnh nên thông báo trước cho bác sĩ tiền sử dị ứng thuốc của bản thân cũng như các loại thuốc đang sử dụng.
- Hít hoặc sặc dịch dạ dày, thức ăn vào phổi: Bệnh nhân cần nhịn ăn uống theo như khuyến cáo của bác sĩ nhằm hạn chế tình trạng này xảy ra.
- Biến chứng hô hấp: Các biến chứng hô hấp gồm giảm thông khí và rối loạn nhịp thở. Vì thế, trong quá trình nội soi, người bệnh cần được cung cấp đủ lượng oxy cũng như cần được theo dõi tình trạng hô hấp.
- Biến chứng tim mạch: Biến chứng tim mạch xuất hiện khi nhịp tim giảm xuống dưới mức 5%. Tình trạng ngoại tâm thu và nhịp tim nhanh sẽ hiếm khi ảnh hưởng tới huyết động và đa phần sẽ tự thuyên giảm.
5. Những điều bệnh nhân cần chuẩn bị
Để quá trình nội soi dạ dày và nội soi đại tràng được diễn ra suôn sẻ, bệnh nhân nên chuẩn bị trước các điều sau:
- Bệnh nhân cần tiến hành khám tiền mê trước khi thực hiện thủ thuật.
- Nếu nội soi dạ dày gây mê, người bệnh cần phải nhịn uống nước ít nhất 2 tiếng và nhịn ăn ít nhất 6 tiếng trước khi thực hiện. Ngoài ra, người bệnh không được uống những đồ uống có màu, ví dụ như cà phê hoặc nước dâu.
- Bệnh nhân cần làm sạch ruột trước khi tiến hành nội soi đại tràng có gây mê.
- Nếu mắc các bệnh lý kèm theo như bệnh tim mạch hoặc bệnh hô hấp, bệnh nhân cần phải tiến hành một số xét nghiệm cần thiết để đánh giá tình trạng trước khi nội soi.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
