Chứng dày sừng tiết bã đặc trưng bởi các nốt dày sừng hình sáp, sẹo, hơi tăng sinh, có màu nâu, đen hoặc màu sáng trên mặt, vai, lưng, ngực. Càng lớn tuổi thì các nốt xuất hiện càng nhiều, kích thước to và sẫm màu hơn.
1. Chứng dày sừng tiết bã là gì?
Chứng dày sừng tiết bã (Seborrheic keratosis, verrues seborrhoea) là sự tăng sinh da không phải do ung thư, rất thường gặp ở người lớn tuổi. Các nốt dày sừng tiết bã có dạng hình sáp, sẹo, hơi tăng sinh, có màu nâu, đen hoặc màu sáng thường gặp trên mặt, vai, ngực hoặc lưng. Kích thước các nốt rất đa dạng, có thể từ vài mm đến vài cm. Càng lớn tuổi thì các nốt xuất hiện càng nhiều, kích thước to và sẫm màu hơn.
Chứng dày sừng tiết bã không gây đau, không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng lại khiến cho làn da người bệnh mất đi tính thẩm mỹ do sự xuất hiện các mảng sáp sậm màu. Ngoài ra nếu kích thước nốt dày sừng tiết bã lớn có thể gây vướng khi mặc quần áo. Khi gãi lên nốt u để giảm ngứa có thể làm u vỡ ra, gây chảy máu và viêm nhiễm.
Nguyên nhân chính xác gây chứng dày sừng tiết bã hiện chưa được biết rõ. Bệnh rất phổ biến ở người trên 60 tuổi và rất hiếm gặp ở những người dưới 40. Bệnh có tính di truyền, gia đình có cha mẹ mắc bệnh thì con cái sẽ có nguy cơ mắc cao hơn. Cùng với đó, những người sống ở khí hậu nóng sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những vùng khí hậu khác. Bệnh thường xảy ra khi da tiếp xúc trực tiếp trong thời gian dài với ánh nắng và thường đi kèm với hiện tượng bít tắc lỗ chân lông.
2. Triệu chứng dày sừng tiết bã
Khi mới hình thành, các nốt dày sừng tiết bã có dạng phẳng màu nâu sáng trên da. Những nốt này sau đó sẽ to ra, hình dạng như mụn cóc và xảy ra ở nhiều lỗ chân lông. Vùng tổn thương lan rộng, các nốt chuyển từ màu nâu sáng sang nâu tối rồi đen.
Các nốt dày sừng tiết bã thường không nguy hiểm, tuy nhiên nếu khối dày sừng phát triển trong khoảng thời gian ngắn, các nốt có các triệu chứng bất thường như vết loét hoặc khối phát triển nhanh, các nốt có chảy máu và không lành, người bệnh nên nhanh chóng đi khám bác sĩ da liễu để kiểm tra có phải ung thư da hay không.
3. Điều trị chứng dày sừng tiết bã như thế nào?
Chứng dày sừng tiết bã thường không gây đau, không ảnh hưởng đến sức khỏe nên không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu các nốt dày sừng tiết bã to, ở vị trí dễ ma sát với quần áo gây chảy máu hoặc xuất hiện ở các vị trí gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ, người mắc có thể khám tại các phòng khám da liễu. Tùy theo tình trạng của từng bệnh nhân, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp phù hợp để loại bỏ. Các nốt thường không bắt rễ sau nên việc điều trị thường đơn giản và ít để lại sẹo.
Các phương pháp thường được sử dụng là:
- Đông lạnh bằng nitơ lỏng: Áp lạnh bằng nitơ lỏng hay còn gọi là phẫu thuật lạnh, là phương pháp dùng bình xịt nitơ hay dùng tăm bông chấm nitơ lỏng lên vết dày sừng tiết bã. Đây là phương pháp điều trị đơn giản, an toàn, hiệu quả cao.
- Cạo bề mặt da bằng dụng cụ đặc biệt (curettage): đôi khi cạo bề mặt da được thực hiện cùng phương pháp phẫu thuật lạnh để làm nốt sừng trở nên mỏng và bằng phẳng hơn. Dụng cụ thường được sử dụng là dao đốt điện
- Đốt điện: có thể sử dụng một mình hoặc kết hợp với curettage để tẩy các vết sừng dày tiết bã. Nếu không được thực hiện chính xác, phương pháp này có thể để lại sẹo.
- Laser: có thể được sử dụng để làm bốc hơi khối sừng dày tiết bã.
- XEM THÊM
- Các biện pháp chẩn đoán ung thư da
- Ung thư hắc tố da
- Ung thư da đầu