Sau phẫu thuật cắt túi mật, bạn cần hiểu lý do vì sao một chế độ ăn đặc biệt là cần thiết. Bạn có thể gặp tình trạng tiêu chảy hoặc đi ngoài thường xuyên với phân lỏng. Tình trạng này có thể kéo dài vài tuần đến một tháng khi cơ thể điều chỉnh để thích nghi với việc không còn túi mật.
Phẫu thuật cắt túi mật là gì
Phẫu thuật cắt túi mật thường được thực hiện để xử lý các vấn đề sau:
- Sỏi mật trong túi mật (cholelithiasis)
- Sỏi mật trong ống mật (choledocholithiasis)
- Viêm túi mật (cholecystitis)
- Các polyp lớn trong túi mật
- Viêm tụy do sỏi mật gây ra
Phẫu thuật cắt túi mật, gọi là cholecystectomy, loại bỏ túi mật, một cơ quan nằm dưới gan ở phần trên bên phải của bụng. Túi mật có nhiệm vụ thu thập và lưu trữ dịch mật, chất lỏng tiêu hóa được gan sản xuất.
Nếu túi mật không hoạt động đúng cách, nó có thể cần được loại bỏ. Các vết mổ để cắt túi mật thường rất nhỏ. Phẫu thuật này nhìn chung được coi là ít rủi ro, và nhiều bệnh nhân có thể về nhà ngay trong ngày phẫu thuật. Nếu cần thực hiện một vết mổ lớn hơn, thời gian hồi phục của bạn có thể kéo dài hơn.
Điều gì sẽ xảy ra sau khi cắt túi mật
Sau phẫu thuật cắt túi mật, bạn cần hiểu lý do vì sao một chế độ ăn đặc biệt là cần thiết. Bạn có thể gặp tình trạng tiêu chảy hoặc đi ngoài thường xuyên với phân lỏng. Tình trạng này có thể kéo dài vài tuần đến một tháng khi cơ thể điều chỉnh để thích nghi với việc không còn túi mật.
Thông thường, túi mật tiết mật một cách có kiểm soát để hỗ trợ tiêu hóa. Khi túi mật bị loại bỏ, không còn cơ quan nào tập trung hoặc kiểm soát lượng mật. Thay vì được dẫn vào túi mật, mật sẽ chảy thẳng vào ruột. Điều này có thể gây hiệu ứng tương tự như thuốc nhuận tràng cho đến khi cơ thể thích nghi.
Lượng chất béo bạn ăn cũng ảnh hưởng đến tình trạng này. Nếu bạn ăn ít chất béo, việc tiêu hóa sẽ dễ dàng hơn. Ngược lại, ăn nhiều chất béo có thể làm tăng tiêu chảy, đầy hơi và chướng bụng.
Các mẹo chăm sóc sức khoẻ sau khi cắt túi mật
Trong vài ngày đầu sau phẫu thuật cắt túi mật, bạn nên ăn các thực phẩm dạng lỏng như nước trong, nước dùng, và thạch. Mặc dù một số đồ uống có cồn có màu trong, bạn nên tránh uống rượu ít nhất 2 ngày sau phẫu thuật.
Sau vài ngày, bạn có thể bắt đầu thêm dần thực phẩm rắn vào chế độ ăn. Ban đầu nên ăn các bữa nhỏ.
Tránh các loại thực phẩm sau khi bắt đầu ăn thực phẩm rắn trở lại:
- Đồ chiên rán
- Thực phẩm giàu chất béo
- Thực phẩm có mùi mạnh
- Thực phẩm gây đầy hơi
Thực phẩm cần tránh sau khi cắt túi mật
Bạn có thể bị tiêu chảy sau khi cắt túi mật, nhưng tình trạng này thường tự hết trong vài tuần đến vài tháng. Để cải thiện nhanh chóng, bạn nên tránh các loại thực phẩm sau:
Thực phẩm giàu chất béo
Thực phẩm giàu chất béo khó tiêu hóa hơn, vì vậy bạn nên tránh nếu gặp triệu chứng đầy hơi, chướng bụng hoặc tiêu chảy sau phẫu thuật cắt túi mật. Nhìn chung, chất béo không nên chiếm hơn 30% lượng calo hàng ngày, và chất béo bão hòa không nên vượt quá 10%.
Hãy chọn thực phẩm chứa dưới 3 gram chất béo mỗi khẩu phần. Các loại thực phẩm giàu chất béo bao gồm:
- Bơ
- Mỡ lợn
- Mỡ thịt xông khói
- Thịt bò
- Thịt lợn
- Thịt cừu
- Thịt bê
- Da gia cầm
- Xúc xích
- Thịt nguội
- Salami
- Kem tươi
- Sữa nguyên kem
- Kem lạnh
- Dầu nhiệt đới như dầu cọ, dầu dừa
- Bánh ngọt chế biến sẵn như bánh quy, bánh ngọt, bánh kem
Thực phẩm cay
Thực phẩm chứa capsaicin, hoạt chất trong ớt cay, có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày, dẫn đến đau bụng, buồn nôn, nôn và tiêu chảy sau khi cắt túi mật.
Thực phẩm thường làm trầm trọng thêm vấn đề tiêu chảy
Bạn có thể cảm thấy nhẹ nhõm hơn khi tránh các thực phẩm chứa caffeine, các sản phẩm từ sữa, và thực phẩm quá ngọt sau khi cắt túi mật.
Thực phẩm nên ăn sau khi cắt túi mật
Không có chế độ ăn cố định nào sau khi cắt túi mật, nhưng một số hướng dẫn có thể giúp bạn tránh vấn đề.
Nước
Tiêu chảy có thể làm cơ thể bạn mất nước, vitamin và khoáng chất, vì vậy bạn cần giữ cho cơ thể đủ nước. Hãy uống nhiều nước, nước dùng và đồ uống thể thao. Tuy nhiên, hãy tránh đồ uống có cồn ít nhất 2 ngày sau phẫu thuật cắt túi mật, đặc biệt nếu bạn vẫn còn ảnh hưởng của thuốc gây mê hoặc thuốc giảm đau.
Thực phẩm ít béo
Thực phẩm ít béo dễ tiêu hóa hơn và ít gây đầy hơi, chướng bụng hoặc tiêu chảy. Sau phẫu thuật cắt túi mật, lượng calo từ chất béo không nên vượt quá 30%, kể cả từ thực phẩm ít béo.
Các lựa chọn ít béo bao gồm:
- Các sản phẩm từ sữa ít béo, 1%, hoặc không béo
- Phô mai không béo
- Lòng trắng trứng hoặc sản phẩm thay thế trứng
- Burger chay
- Đậu, đậu Hà Lan, đậu lăng
- Yến mạch
- Ngũ cốc nguyên cám
- Gạo lứt
- Trái cây
- Rau
- Súp làm từ rau
- Mù tạt
- Salsa
- Nước sốt làm từ sữa tách béo
- Bơ thực vật nhẹ
- Sốt mayonnaise nhẹ
- Nước sốt salad nhẹ
Thực phẩm giàu chất xơ
Thực phẩm giàu chất xơ có thể giúp bình thường hóa nhu động ruột sau khi cắt túi mật. Tuy nhiên, bạn nên tăng dần lượng chất xơ trong vài tuần, vì tăng quá nhanh có thể làm đầy hơi và chuột rút nặng hơn.
- Chất xơ hòa tan hấp thụ nước khi tiêu hóa, làm tăng khối lượng phân và làm chậm quá trình tiêu hóa.
- Các thực phẩm giàu chất xơ hòa tan bao gồm: đậu đen, đậu lima, đậu pinto, đậu chickpeas, đậu phụ, yến mạch, táo, lê, mận.
- Chất xơ không hòa tan không tan trong nước, giúp hình thành phân mềm và dễ đi ngoài.
- Nguồn chất xơ không hòa tan bao gồm: cám lúa mì, mầm lúa mì, rau chân vịt, đậu xanh, cà rốt, khoai tây, các loại hạt, bột mì nguyên cám.
Khi nào nên liên hệ bác sĩ sau khi cắt túi mật
Tiêu chảy kéo dài vài tháng là phổ biến sau khi cắt túi mật, nhưng bạn nên thảo luận với bác sĩ nếu tình trạng này kéo dài hơn 3 ngày sau phẫu thuật.
Ngoài ra, hãy liên hệ với bác sĩ nếu bạn có các triệu chứng sau:
- Buồn nôn hoặc nôn nghiêm trọng
- Vàng da
- Đau bụng không giảm hoặc nặng hơn
- Không thể xì hơi trong hơn 3 ngày sau phẫu thuật
- Không thể đi tiêu trong hơn 3 ngày sau phẫu thuật
- Sốt
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: webmd
