Các bệnh về não có nhiều dạng khác nhau. Nhiễm trùng, chấn thương, đột quỵ, động kinh và khối u là một số trong những bệnh lý não chính. Dưới đây là tổng quan về các bệnh khác nhau của não.
1. Bệnh não do thoái hóa dây thần kinh
Các bệnh về não liên quan đến tình trạng thoái hóa dây thần kinh bao gồm:
- Bệnh Parkinson: Parkinson là hiện tượng các dây thần kinh ở khu vực trung tâm của não bị thoái hóa chậm, gây ra các vấn đề về cử động và phối hợp. Các dấu hiệu ban đầu là run tay, tê cứng các chi và thân, vận động chậm, tư thế không ổn định.
- Bệnh Huntington: Bệnh Huntington là một chứng rối loạn thần kinh di truyền gây thoái hóa tế bào não. Triệu chứng bệnh gồm chứng mất trí nhớ và khó kiểm soát chuyển động (múa giật). Các dấu hiệu ban đầu của bệnh là thay đổi tâm trạng, trầm cảm và cáu kỉnh.
- Bệnh Pick (sa sút trí tuệ vùng trán): Qua nhiều năm, các khu vực lớn của dây thần kinh ở phía trước và bên của não bị phá hủy do sự tích tụ của một loại protein bất thường. Các triệu chứng bao gồm thay đổi tính cách, hành vi không phù hợp, khó nói, mất trí nhớ và khả năng trí tuệ. Bệnh Pick tiến triển đều đặn.
- Bệnh xơ cứng teo cơ một bên (ALS): ALS còn được gọi là bệnh Lou Gehrig. Đối với ALS, các dây thần kinh kiểm soát chức năng cơ bị phá hủy đều đặn và nhanh chóng. ALS dần dần tiến triển thành tê liệt và không thể thở nếu không có sự trợ giúp của máy móc. Chức năng nhận thức nói chung không bị ảnh hưởng.
- Sa sút trí tuệ: Sa sút trí tuệ là tình trạng suy giảm chức năng nhận thức do tế bào thần kinh trong não bị chết hoặc hoạt động sai. Tình trạng các dây thần kinh trong não bị thoái hóa, cũng như lạm dụng rượu và đột quỵ, có thể gây ra chứng sa sút trí tuệ.
- Bệnh Alzheimer: Vì những lý do không rõ ràng, các dây thần kinh ở một số vùng não bị thoái hóa, gây mất trí nhớ và chức năng tâm thần tiến triển, đồng thời thay đổi hành vi và tính cách. Sự tích tụ của các mô bất thường trong các vùng não, thường được gọi là đám rối và mảng, được cho là nguyên nhân gây ra bệnh. Bệnh Alzheimer là dạng sa sút trí tuệ phổ biến nhất.
2. Bệnh não do nhiễm trùng
Các bệnh về não trong danh mục các bệnh nhiễm trùng bao gồm:
- Viêm màng não: Viêm màng não là tình trạng viêm niêm mạc xung quanh não hoặc tủy sống, thường do nhiễm trùng. Cứng cổ, nhức đầu, sốt và lú lẫn là những triệu chứng thường gặp.
- Viêm não: Viêm não thường gây ra bởi virus. Viêm màng não và viêm não thường xảy ra cùng nhau, được gọi là viêm não màng não.
- Áp xe não: Áp xe não là ổ nhiễm trùng trong não thường gây ra bởi vi khuẩn. Sử dụng thuốc kháng sinh và phẫu thuật dẫn lưu thường được sử dụng để điều trị áp xe não.
3. Bệnh não do động kinh
Động kinh nằm trong danh mục các bệnh về não. Tình trạng bệnh được đặc trưng bởi các cơn co giật tái phát do hoạt động điện bất thường và quá mức trong não. Chấn thương đầu, nhiễm trùng não và đột quỵ cũng có thể là nguyên nhân gây ra chứng động kinh.
4. Bệnh não do chấn thương
Bệnh về não do chấn thương bao gồm các tình trạng sau:
- Chấn động não: Là tình trạng chấn thương gây ra rối loạn tạm thời chức năng não, đôi khi bất tỉnh và lú lẫn. Chấn thương đầu gây ra các chấn động và có thể dẫn đến đau đầu cùng với các vấn đề về tập trung và trí nhớ.
- Chấn thương sọ não: Chấn thương sọ não là tổn thương não vĩnh viễn thường gặp do chấn thương đầu. Hệ quả là gây suy giảm tinh thần rõ ràng hoặc thay đổi tính cách và tâm trạng so với trước chấn thương.
5. Các bệnh về não do khối u và tăng áp lực nội sọ
Loại bệnh não liên quan đến khối u, tăng áp lực nội sọ bao gồm:
- Khối u não: Khối u não gây ra bởi sự phân chia tế bào bất thường ở trong não. Dù là khối u ác tính hay lành tính, u não cũng gây ra các tác động tiêu cực đến chức năng hoạt động của não bộ.
- U nguyên bào thần kinh đệm: Glioblastoma là khối u não ung thư. Bệnh tiến triển nhanh chóng và thường khó chữa khỏi.
- Não úng thủy: Não úng thủy là hiện tượng dịch não tủy bên trong hộp sọ tăng lên bất thường. Thông thường, điều này là do các dịch lỏng không lưu thông đúng cách.
- Giãn não thất áp lực bình thường: Giãn não thất áp lực bình thường là một dạng não úng thủy thường gây ra các vấn đề trong việc vận động, cùng với chứng mất trí nhớ và chứng tiểu không tự chủ. Áp lực bên trong não vẫn bình thường, mặc dù lượng dịch lỏng tăng lên.
- Pseudotumor cerebri (u não giả): U não giả là hiện tượng tăng áp lực bên trong hộp sọ mà không rõ nguyên nhân (mặc dù nó có liên quan đến béo phì hoặc tăng cân). Thay đổi thị lực, đau đầu, chóng mặt và buồn nôn là những triệu chứng phổ biến của u não giả. Bệnh cũng có thể dẫn đến mù lòa.
6. Bệnh về não liên quan đến mạch máu
Các bệnh về não liên quan đến mạch máu bao gồm:
- Đột quỵ: Đột quỵ là tình trạng dòng máu và oxy đột ngột bị gián đoạn đến một khu vực của mô não, gây chết tế bào não. Người bệnh có nguy cơ cao gặp các biến chứng như bại liệt, các vấn đề về thị lực, lời nói và cảm giác.
- Đột quỵ do thiếu máu cục bộ: Đột quỵ do thiếu máu cục bộ là tình trạng cục máu động đột ngột phát triển trong động mạch hoặc hình trạng ở các nơi khác trong động mạch khác và vỡ ra, đọng lại trong mạch máu não, làm tắc nghẽn dòng máu, gây ra đột quỵ.
- Đột quỵ do xuất huyết: Chảy máu trong não gây tắc nghẽn và tạo áp lực lên mô não, làm giảm lưu lượng máu và gây ra đột quỵ.
- Tai biến mạch máu não (CVA): Tên gọi khác của đột quỵ.
- Cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA): Thiếu máu cục bộ thoáng qua là tình trạng gián đoạn tạm thời lưu lượng máu và oxy đến một phần của não bộ. Bệnh có triệu chứng tương tự với đột quỵ như biến mất hoàn toàn (trong vòng 24 giờ) mà không gây tổn thương mô não.
- Phình động mạch não: Phình động mạch não là hiện tượng một vùng động mạch trong não bị yếu đi và phồng lên như một quả bóng. Túi phình động mạch não bị vỡ gây ra đột quỵ do chảy máu.
- Tụ máu dưới màng cứng: Tụ máu dưới màng cứng là chảy máu trên bề mặt não. Bệnh có thể gây tăng áp lực lên não, gây ra các vấn đề về thần kinh.
- Tụ máu ngoài màng cứng: Tụ máu ngoài màng cứng là hiện tượng chảy máu giữa vùng hộp sọ và màng cứng của não. Máu thường chảy từ động mạch, ngay sau khi bị chấn thương đầu. Triệu chứng bệnh tiến triển nhanh chóng từ nhẹ đến bất tỉnh và tử vong, nếu không được điều trị kịp thời.
- Xuất huyết não: Xuất huyết trong não có thể xảy ra sau chấn thương hoặc đột quỵ do huyết áp cao.
- Phù não: Phù não gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau như sau chấn thương hoặc mất cân bằng điện giải.
7. Bệnh não do phản ứng tự miễn
Các bệnh não liên quan đến tình trạng tự miễn dịch bao gồm:
- Viêm mạch máu: Tình trạng viêm các mạch máu của não có thể dẫn đến lú lẫn, co giật, đau đầu và bất tỉnh.
- Bệnh đa xơ cứng (MS): Là hiện tượng hệ miễn dịch tấn công nhầm và làm tổn thương các dây thần kinh của cơ thể. Co thắt cơ, mệt mỏi và suy nhược là các triệu chứng đặc trưng của bệnh. Bệnh có thể tiến triển ổn định hoặc đột ngột.
Nếu quý vị có bất kỳ vấn đề gì liên quan đến não bộ cần sự tư vấn, thăm khám của các bác sĩ chuyên khoa, hãy đến với Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để được chẩn đoán và chữa trị kịp thời. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: webmd.com