Bệnh viêm gan siêu vi B là bệnh lý có thể lây nhiễm qua nhiều con đường khác nhau. Khi nhiễm bệnh các tế bào gan sẽ bị tấn công và phá hủy. Nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan. Hãy theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về các biến chứng của viêm gan siêu vi B gây ra.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Bệnh viêm gan siêu vi B là gì?
Viêm gan siêu vi B còn được gọi là viêm gan B, là bệnh do một loại siêu vi mang DNA thuộc họ Hepadnaviridae gây ra. Siêu vi này xâm nhập vào cơ thể con người dưới dạng hạt tử Dance, di chuyển từ máu vào gan và xâm nhập vào nhân của các tế bào gan. Tại đây, hạt tử sử dụng nguyên liệu của tế bào để sao chép cũng như mã hóa ra hàng loạt siêu vi mới, được phóng thích ra bên ngoài và tiếp tục nhiễm vào các tế bào gan khác.
Bệnh viêm gan siêu vi B không gây tổn thương trực tiếp tới các tế bào gan mà do hệ thống miễn dịch của cơ thể nhận diện và tấn công các tế bào gan bị nhiễm virus. Quá trình này nếu kéo dài nhiều năm sẽ khiến mô gan bị tổn thương, dẫn đến hình thành mô sẹo, gây ra các bệnh lý nghiêm trọng như xơ gan, suy gan và có thể tiến triển thành ung thư gan.
Tuy nhiên, không phải ai nhiễm viêm gan siêu vi B cũng sẽ mang virus hoạt động suốt đời. Trong một số trường hợp, hệ miễn dịch mạnh mẽ có thể loại bỏ virus trước khi bệnh chuyển sang giai đoạn viêm gan B mãn tính. Tình huống này được gọi là viêm gan cấp, thường xảy ra trong 6 tháng đầu của nhiễm trùng và đôi khi gây ra các triệu chứng nặng như mệt mỏi, vàng da, sốt,... mặc dù trong giai đoạn này đa số không có triệu chứng rõ ràng.
Trong những người có hệ miễn dịch khỏe mạnh, khoảng 90% sẽ hồi phục sau khi nhiễm bệnh viêm gan siêu vi B cấp tính. Chỉ có 10% trong số đó chuyển sang giai đoạn mãn tính của bệnh. Tuy nhiên, trong trường hợp nhiễm bệnh từ mẹ sang con khi sinh, tỷ lệ chuyển thành viêm gan B mãn tính cao lên tới 90%.
2. Đường lây truyền nhiễm siêu vi B
Viêm gan siêu vi B tồn tại trong máu và có thể lây nhiễm qua những con đường sau:
- Lây truyền từ mẹ sang con: Lây nhiễm xảy ra trong quá trình chuyển dạ, đây là con đường lây truyền chính.
- Đường tình dục: Viêm gan siêu vi B có thể lây qua hoạt động tình dục, bao gồm cả quan hệ đồng giới và khác giới.
- Đường máu: Lây nhiễm viêm gan B có thể xảy ra qua truyền máu hoặc sử dụng các sản phẩm máu nhiễm virus. Ngoài ra, siêu vi cũng có thể lây qua tiếp xúc với dịch tiết của người bệnh, sử dụng chung bơm kim tiêm, hoặc qua các thủ thuật như xỏ khuyên, xăm mình, châm cứu nếu dụng cụ không được khử trùng đúng cách.
3. Vì sao nhiễm siêu vi B có nguy cơ dẫn tới xơ gan và ung thư gan?
Khi hệ miễn dịch bị siêu vi viêm gan B tấn công quá mức sẽ dẫn đến viêm gan cấp tính. Nếu tình trạng kéo dài, tế bào gan sẽ bị hư hại nghiêm trọng làm men gan tăng cao. Tổn thương tế bào gan nghiêm trọng có thể dẫn đến suy gan cấp, còn gọi là viêm gan tối cấp.
Người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng giống cảm cúm, bao gồm buồn nôn, ói mửa, chán ăn, sụt cân và ngứa khắp người. Các triệu chứng nặng hơn bao gồm sốt, vàng da, vàng mắt, đau bụng, đau khớp, đau cơ, nước tiểu sẫm màu và trong trường hợp viêm gan tối cấp, có nguy cơ tử vong.
Viêm gan siêu vi B mạn tính thường không có triệu chứng rõ rệt, người bệnh có thể cảm thấy khỏe mạnh hoặc chỉ đôi khimệt mỏi và chán ăn tạm thời. Tuy nhiên, bệnh có thể tiến triển thành xơ gan và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như xơ gan cổ chướng, chảy máu đường tiêu hóa, thậm chí là ung thư gan.
Mặc dù viêm gan có thể được cải thiện nhưng khi đã tiến triển đến xơ gan, quá trình này thường không thể đảo ngược. Do đó, việc điều trị sớm là cần thiết để ngăn chặn hoặc làm chậm tiến trình xơ gan.
4. Các biến chứng khác của bệnh viêm gan siêu vi B
Bệnh viêm gan siêu vi B không những tiến triển thành xơ gan và ung thư gan mà còn gây ra một số biến chứng khác như:
Suy gan cấp tính.
Đối với những người viêm gan B mãn tính và hệ miễn dịch suy yếu có thể tái nhiễm virus viêm gan B, gây tổn thương gan nặng và suy gan.
Viêm gan siêu vi B gây ra biến chứng ở cơ quan khác như viêm thận hoặc viêm mạch máu.
5. Chẩn đoán và điều trị
Để chẩn đoán nhiễm viêm gan siêu vi B, cần tiến hành xét nghiệm máu tầm soát viêm gan siêu vi B tại các cơ sở y tế với xét nghiệm HBsAg. Nếu kết quả HBsAg dương tính, bác sĩ sẽ khuyên người bệnh thực hiện thêm xét nghiệm HBV DNA định lượng để xác định số lượng virus, HBeAg để kiểm tra mức độ nhân lên của virus, cùng với các xét nghiệm đánh giá chức năng gan như AST và ALT. Các kết quả này sẽ là cơ sở để chỉ định điều trị bằng thuốc kháng virus.
Nếu kết quả xét nghiệm HBsAg âm tính, điều này cho thấy người bệnh không nhiễm bệnh viêm gan siêu vi B. Để biết cơ thể đã có đủ kháng thể chống lại virus viêm gan B hay chưa, cần thực hiện xét nghiệm định lượng HBsAb. Nếu chỉ số này âm tính hoặc kháng thể không đủ mạnh, người bệnh sẽ cần tiêm vắc xin phòng ngừa viêm gan B.
6. Các biện pháp ngăn ngừa bệnh viêm gan siêu vi B tiến triển thành xơ gan và ung thư gan
Lối sống lành mạnh là một biện pháp hữu ích trong việc giúp bệnh nhân bảo vệ gan khỏi những tác nhân gây hại, đồng thời ngăn chặn sự tiến triển đến xơ gan và ung thư gan. Một số biện pháp như:
- Chế độ ăn cân đối và đa dạng các chất dinh dưỡng, uống đủ nước và hạn chế chất béo.
- Tập luyện thể dục thể thao giúp cơ thể khỏe mạnh và tăng cường sức đề kháng để chống lại các tác nhân gây bệnh hiệu quả.
- Không uống rượu bia và hút thuốc lá để bảo đảm gan khỏe mạnh.
- Nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc điều trị, trà thảo mộc, thuốc kháng viêm không steroid, thuốc từ thảo mộc… vì có thể gây hại cho gan.
Tóm lại, việc khám, điều trị kết hợp với thay đổi lối sống khi bị bệnh viêm gan siêu vi B có thể giúp giảm nguy cơ phát triển thành xơ gan và ung thư gan. Vì vậy, tầm soát viêm gan B sớm, áp dụng các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm và thay đổi lối sống kết hợp với các phương pháp điều trị phù hợp là cần thiết để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đang cung cấp gói sàng lọc gan mật toàn diện, bao gồm các xét nghiệm cần thiết, đảm bảo sự yên tâm và độ chính xác cao cho khách hàng. Dù bạn có triệu chứng rối loạn gan hay không có bất kỳ triệu chứng nào, việc chủ động kiểm tra chức năng gan là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe. Bên cạnh đó, Vinmec cũng có trung tâm Vắc-xin sẵn sàng phục vụ nhu cầu tiêm phòng viêm gan B cho khách hàng.
Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán ung thư gan
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.