Nếu bạn được cấy ghép thận, thì bạn có thể đang tự hỏi liệu chế độ ăn uống của bạn có khác với chế độ ăn bạn đã theo dõi trước khi cấy ghép hay không. Bài viết này sẽ cung cấp thêm một số thông tin để giúp bạn trong việc lập kế hoạch ăn kiêng sau khi cấy ghép thận cùng với lời khuyên từ bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng.
1. Mổ ghép thận
Ghép thận không có nghĩa là cắt bỏ thận rồi ghép một quả thận mới vào đúng vị trí cũ của người bệnh. Quá trình này sẽ sử dụng quả thận của người khoẻ mạnh hoặc quả thận còn tốt của người đã bị chết não để ghép.
Sau quá trình mổ thận và ghép thận ngoài việc tuân thủ điều trị của bác sĩ chuyên khoa thì người bệnh cần áp dụng chế độ ăn hợp lý giúp duy trì kết quả điều trị cũng như nâng cao sức khỏe và thể trạng của người bệnh.
2. Một số vấn đề về chế độ ăn của bệnh nhân sau mổ thận
2.1. Chế độ ăn kiêng cho bệnh nhân sau mổ thận
Sau khi cấy ghép thận cần có chế độ ăn đặc biệt bởi vì chế độ ăn vẫn đóng một vai trò lớn trong việc duy trì kết quả điều trị của người bệnh.
Tuy nhiên, trong trường hợp đang chạy thận nhân tạo và được ghép thận, bạn có thể thấy rằng chế độ ăn kiêng có thể dễ tuân theo hơn chế độ ăn kiêng bạn đã áp dụng trong quá trình lọc máu.
2.2 Các loại thuốc được sử dụng để điều trị có ảnh hưởng đến chế độ ăn hay không?
Ăn gì sau mổ thận cũng là câu hỏi nhiều người quan tâm. Chế độ ăn uống của bạn có thể bị ảnh hưởng bởi các loại thuốc bạn đang được sử dụng để điều trị. Vì vậy, cần để ngăn chặn việc từ chối ghép thận mới. Một số loại thuốc chống thải ghép nội tạng phổ biến có thể ảnh hưởng đến chế độ ăn uống của bạn bao gồm: steroid (prednisone), cyclosporine (Sandimmune, Neoral, Gengraf), tacrolimus (Prograf), azathioprine (Imuran)
mycophenolate (CellCept), Sirolimus (Rapamune)... Danh sách các loại thuốc có thể tương tác với chế độ ăn sau khi mổ thận sẽ tiếp tục phát triển khi các loại thuốc mới được hình thành. Những loại thuốc này có thể thay đổi cách cơ thể bạn hoạt động theo những cách khác nhau. Một số loại thuốc này có thể gây tăng cảm giác thèm ăn, hoặc tăng mỡ máu cholesterol và chất béo trung tính, lượng đường trong máu, kali và huyết áp. Một số cũng có thể làm giảm magiê và các khoáng chất khác.
2.3. Người bệnh có thể gặp tình huống tăng cân
Nhiều người ăn ngon miệng hơn sau khi cấy ghép và họ tăng cân không mong muốn. Tuy nhiên, để đảm bảo cho những đối tượng này thì điều quan trọng cần thực hiện ăn đúng khẩu phần để kiểm soát cân nặng cũng như kiểm soát lượng đường trong máu. Hạn chế thức ăn có hàm lượng calo cao như thức ăn béo, đồ ngọt, bánh ngọt và các thức ăn khác có nhiều chất béo hoặc đường. Bạn có thể kiểm soát lượng calo của cơ thể bằng cách ăn:
- Thực phẩm giàu chất xơ, chẳng hạn như: rau xanh và trái cây
- Thịt nạc, thịt gia cầm bỏ da và cá
- Các sản phẩm sữa không béo, chẳng hạn như sữa tách béo
- Đồ uống không đường như nước, trà không đường, cà phê hoặc sữa
Ngoài ra, lợi ích của kiểm soát cân nặng của bạn sẽ giảm nguy cơ mắc các vấn đề như bệnh tim, tiểu đường và huyết áp cao. Nếu bạn tăng cân không mong muốn, bạn sẽ cần tập thể dục nhiều hơn và tuân theo chế độ ăn kiêng ít calo hơn.
2.4. Cholesterol và chất béo trung tính
Mức độ chất béo có thể là cholesterol hoặc chất béo trung tính trong máu của bạn có thể cao. Và thành phần này có thể là một trong những nguyên nhân dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch. Ngoài ra, còn có nhiều cách mà bạn có thể thực hiện để giảm chất béo và cholesterol trong máu, như: tập thể dục và ăn trái cây và rau quả.
2.5. Thực phẩm giàu carbohydrate
Bạn nên biết một số thông tin quan trọng về thực phẩm giàu carbohydrate: Carbohydrate đến từ đường và tinh bột. Chúng cung cấp nhiên liệu và năng lượng cho cơ thể bạn. Khi bạn dùng thuốc steroid, cơ thể bạn sẽ khó sử dụng thêm carbohydrate. Điều này có thể dẫn đến lượng đường trong máu cao và có thể gây ra bệnh tiểu đường.
2.6. Chế độ ăn ít muối
Hầu hết mọi người vẫn cần hạn chế muối sau khi cấy ghép, mặc dù điều này là khác nhau ở mỗi người. Thuốc cấy ghép, đặc biệt là steroid, có thể khiến cơ thể bạn giữ nước và muối làm cho vấn đề này trở nên tồi tệ hơn có thể kể đến tình trạng hình thành và phát triển sỏi thận. Ngoài ra, việc tăng chất lỏng trong cơ thể làm tăng huyết áp. Kiểm soát huyết áp là rất quan trọng đối với việc cấy ghép của bạn. Bác sĩ sẽ giúp bạn tính toán hàm lượng natri phù hợp cho tình trạng thực tế của bạn, đồng thời bạn nên hạn chế thực phẩm có nhiều muối, chẳng hạn như:
- Muối ăn
- Thịt nguội, chẳng hạn như giăm bông, thịt xông khói và xúc xích
- Các loại thịt ăn trưa, chẳng hạn như thịt ba chỉ, xúc xích Ý và xúc xích
- Bữa tối đông lạnh đóng gói sẵn
- Mì ramen, mì hộp, khoai tây và cơm trộn
- Súp đóng hộp và nước sốt mì ống
- Thực phẩm muối chua, chẳng hạn như ô liu, dưa chua và dưa cải bắp
- Thức ăn nhẹ, chẳng hạn như khoai tây chiên muối, các loại hạt, bánh quy giòn và bỏng ngô
2.7. Cung cấp protein cho những người sau mổ thận
Protein quan trọng vì những lý do sau:
- Nó xây dựng và sửa chữa các cơ và mô
- Nó giúp bạn chữa lành sau khi phẫu thuật cấy ghép
Lượng protein của bạn có thể cần phải cao hơn bình thường ngay sau khi cấy ghép để giúp xây dựng các mô cơ bị phá vỡ bởi liều lượng lớn steroid. Sau đó, bạn có thể quay trở lại lượng protein vừa phải. Ví dụ về protein lành mạnh bao gồm: thịt, gà và cá, sữa, sữa chua và pho mát, trứng, bơ đậu phộng, đậu và đậu Hà Lan
2.8. Cung cấp kali
Trong trường hợp kết quả cấy ghép của bạn hoạt động tốt, bạn sẽ có thể ăn một lượng kali bình thường từ thực phẩm của bạn. Tuy nhiên, một số loại thuốc cấy ghép có thể làm tăng lượng kali trong máu của bạn, trong khi các loại thuốc khác có thể làm giảm nó. Thực phẩm giàu kali bao gồm: cam, chuối, cà chua và các sản phẩm từ cà chua, chẳng hạn như nước sốt pizza và mì Ý, khoai tây, sữa và sữa chua
2.9 Cung cấp canxi và phốt pho
Nếu bạn đã bị bệnh trong một thời gian, cơ thể bạn có thể thiếu sự cân bằng của canxi và phốt pho cần thiết cho xương khỏe mạnh. Trong những tháng sau khi cấy ghép, bác sĩ sẽ kiểm tra khả năng mất xương và tư vấn cho bạn về cách tốt nhất để giữ cho xương của bạn khỏe mạnh nhất có thể. Trong khi đó, mỗi người trưởng thành cần khoảng hai khẩu phần mỗi ngày từ nhóm sữa như: sữa ít béo, pho mát và sữa chua. Trừ khi bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng đã yêu cầu bạn không sử dụng những thực phẩm này. Bác sĩ có thể ra chỉ định cho bạn cần nhiều canxi, phốt pho hoặc vitamin D hơn trong chế độ ăn uống của bạn và có thể yêu cầu bạn uống thêm thực phẩm bổ sung. Bạn không nên tự ý bắt đầu dùng bất kỳ chất bổ sung nào vì điều này có thể gây ra các vấn đề với quá trình cấy ghép của bạn.
2.10. Theo dõi chế độ ăn uống của mình sau khi cấy ghép
Chế độ ăn uống vẫn đóng một vai trò lớn sau khi ghép thận. Điều quan trọng là phải giữ cân nặng hợp lý và tập thể dục thường xuyên. Một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng sẽ giúp ngăn ngừa huyết áp cao, lượng đường trong máu cao, tăng cân quá mức và thúc đẩy sức khỏe tổng thể và sức khỏe.
Sau khi ghép thận, bạn theo hướng dẫn của bác sĩ lên kế hoạch theo một chế độ ăn ít muối và nhiều chất xơ. Chế độ ăn uống cân bằng nên bao gồm: nhiều loại trái cây tươi và rau quả, thịt nạc, các sản phẩm sữa giảm chất béo, ngũ cốc nguyên hạt và uống nhiều nước.
Ngoài ra, bạn có thể cần tránh ăn một số loại thực phẩm. Bởi vì, sau khi ghép thận, bạn sẽ cần phải dùng các loại thuốc đặc biệt, được gọi là thuốc ức chế miễn dịch hoặc thuốc chống thải ghép. Những loại thuốc này giúp giảm nguy cơ bị cơ thể đào thải qua thận mới. Tuy nhiên, những loại thuốc này cũng làm suy yếu khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể bạn. Dùng những loại thuốc này làm tăng nguy cơ bị bệnh do vi trùng, chẳng hạn như vi khuẩn. Một số vi trùng gây nhiễm trùng do vi khuẩn. Một số bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn có thể được lấy từ thức ăn. Bạn có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng từ thực phẩm bằng cách:
- Xử lý thực phẩm một cách an toàn, như rửa tay thường xuyên, đặc biệt là sau khi chạm vào thịt gà hoặc trứng sống.
- Cẩn thận khi ăn ở ngoài.
- Tránh một số loại thực phẩm 'có nguy cơ cao' vì chúng có nhiều khả năng chứa vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng.
Hy vọng thông tin trên đã cung cấp cho bạn thêm lựa chọn và giải đáp nên ăn gì sau mổ thân. Chúc bạn luôn có chế độ ăn khoa học và nâng cao năng suất làm việc cải thiện cuộc sống.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: kidney.org