Mẹ bầu bị dư ối có sao không là thắc mắc của nhiều thai phụ, đặc biệt khi tình trạng này dù hiếm gặp nhưng lại có khả năng xảy ra trong thai kỳ. Dư ối hay còn gọi là đa ối có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và bé. Vì vậy, việc theo dõi và điều trị kịp thời là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho cả hai.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sỹ thuộc Trung tâm Công nghệ cao Vinmec.
1. Tổng quan và tác dụng của nước ối
Trong suốt 12 ngày đầu sau khi thụ thai, nước ối sẽ được tạo ra. Đây là một chất lỏng màu vàng nhạt, trong suốt bao quanh thai nhi đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi thông qua các chức năng sau:
- Bảo vệ thai nhi: Với chức năng như một bộ giảm xóc, nước ối bảo vệ thai nhi khỏi các chấn thương và áp lực từ bên ngoài.
- Duy trì nhiệt độ ổn định: Nước ối tạo ra môi trường lý tưởng trong bụng mẹ, giúp ổn định nhiệt độ và bảo vệ thai nhi khỏi sự thay đổi nhiệt độ bên ngoài.
- Ngăn ngừa nhiễm trùng: Với tính kháng khuẩn, nước ối giúp ngăn ngừa sự xâm nhập của các tác nhân gây nhiễm từ môi trường bên ngoài.
- Hỗ trợ phát triển hệ tiêu hóa và phổi: Hệ tiêu hóa và phổi của thai nhi được rèn luyện thông qua quá trình nuốt nước ối và thở trong bụng mẹ.
- Phát triển cơ và xương: Hệ thống cơ và xương của thai nhi phát triển bình thường nhờ vào sự tự do di chuyển trong nước ối.
- Hỗ trợ phát triển ngón tay và ngón chân: Tình trạng dính liền của các ngón tay được ngăn cản nhờ chất lỏng trơn trong tử cung.
- Bảo vệ dây rốn: Việc vận chuyển oxy và dinh dưỡng từ mẹ sang bé sẽ thuận lợi hơn nhờ vào chức năng bảo vệ của nước ối, ngăn ngừa sự nén ép lên dây rốn.
Lượng nước ối thường tăng lên trong tam cá nguyệt thứ ba, đạt mức cao nhất vào khoảng tuần 34 đến 36 với khoảng 1 lít. Sau giai đoạn này, lượng nước ối sẽ giảm dần. Tình trạng dư ối - tức là có quá nhiều nước ối có thể gây ra một số nguy cơ và cần được bác sĩ theo dõi sát xao.
2. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng dư ối
Trong y học quốc tế, dư ối hay còn gọi là đa ối được biết đến với thuật ngữ "Polyhydramnios". Tình trạng này xảy ra khi nước ối tích tụ quá nhiều trong tử cung. Đây là một dấu hiệu cảnh báo nguy cơ sinh non.
Các nguyên nhân dẫn đến dư ối có thể được phân loại như sau:
2.1 Nguyên nhân từ người mẹ
- Dư ối thường gặp trong thai kỳ là do tiểu đường thai kỳ khi hormone thay đổi trong thời gian mang thai. Tình trạng này có thể phát sinh trước hoặc trong quá trình mang thai.
- Thiếu máu nghiêm trọng cho thai nhi và tình trạng dư ối có khả năng phát sinh do sự xuất hiện của kháng thể kháng Rh và các bệnh tán huyết thứ phát do kháng thể bất thường.
- Một trong những nguyên nhân gây dư ối là loạn dưỡng tăng trương lực cơ. Tuy nhiên tình trạng này rất hiếm.
2.2 Nguyên nhân từ rau thai
- Dư ối là kết quả của u mạch máu đệm gây suy tim ở thai nhi.
- Bệnh giang mai cùng với các bệnh lý như viêm nội mạc tử cung và tổn thương bánh rau đều có nguy cơ cao gây dư ối.
2.3 Nguyên nhân từ thai nhi
- Các rối loạn liên quan đến hệ thống thần kinh trung ương thai vô sọ hoặc khiếm khuyết trong ống nơron thần kinh.
- Hệ thống tiêu hóa gặp phải các vấn đề như tắc nghẽn ở ống tiêu hóa hoặc thực quản.
- Bất thường nhiễm sắc thể của thai nhi.
- Phù thai thường không phải do nguyên nhân miễn dịch, nhưng lại có mối liên hệ với tiên lượng xấu và dư ối.
- Hội chứng truyền máu song thai: Tỷ lệ khoảng 15% là khả năng xảy ra hiện tượng dư ối ở thai nhận máu trong trường hợp song thai một màng đệm và hai túi ối.
Để giảm thiểu các nguy cơ tiềm ẩn cho mẹ và bé, việc phát hiện sớm và điều trị nguyên nhân gây dư ối là điều vô cùng cần thiết. Vậy, mẹ bầu bị dư ối có sao không và tình trạng này ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé như thế nào?
3. Mẹ bầu bị dư ối có sao không?
Bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm và đánh giá thể tích nước ối (AFI) trong tử cung của mẹ bầu để xác định tình trạng dư ối so với mức bình thường. Thai nhi có vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng giữa việc sản xuất và hấp thu nước ối.
Thận thai nhi tạo ra nước ối qua quá trình bài tiết nước tiểu, đồng thời qua hành động thở, thai nhi nuốt và tái hấp thu chất lỏng này. Nếu sự cân bằng này bị rối loạn sẽ dẫn đến dư ối. Vậy mang thai dư ối có sao không?
Các nghiên cứu về vấn đề “mẹ bầu bị dư ối có sao không” cho thấy dư ối làm tăng nguy cơ các biến chứng thai kỳ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé, bao gồm:
- Co thắt tử cung dẫn đến sinh non.
- Vỡ ối sớm.
- Khó thở ở mẹ.
- Nhau thai bị tách sớm khỏi thành tử cung.
- Âm thanh của tử cung sau chuyển dạ khó nghe.
- Chảy máu sau sinh không kiểm soát được.
Các biến chứng đối với thai nhi xảy ra do dư ối như:
- Dị tật bẩm sinh.
- Vị trí hoặc kích thước bất thường của thai nhi, làm khó khăn trong quá trình chuyển dạ.
- Dây rốn có thể bị kẹt, gây cản trở cung cấp oxy cho bé.
- Nguy cơ thai chết lưu.
Để bảo vệ sức khỏe của mẹ và bé, việc theo dõi và can thiệp y tế ngay lập tức khi phát hiện dư ối là điều rất cần thiết.
4. Dư ối bao nhiêu là nguy hiểm
Chỉ số nước ối của mẹ bầu đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá sức khỏe của thai nhi. Trong đó, mỗi khoảng chỉ số sẽ tương ứng với một tình trạng khác nhau:
- Chỉ số bình thường: Khi chỉ số nước ối nằm trong khoảng từ 60 đến 180mm, mẹ bầu không cần phải lo lắng.
- Dư ối nhẹ: Nếu chỉ số nước ối dao động từ 120 đến 250mm, lượng nước ối hơi nhiều hơn bình thường nhưng vẫn nằm trong ngưỡng an toàn.
- Đa ối: Khi chỉ số nước ối vượt quá 250mm, tình trạng đa ối xảy ra gây ảnh hưởng xấu, nguy hiểm cho cả mẹ và bé như băng huyết sau sinh.
- Thiểu ối: Chỉ số nước ối dưới 50mm cho thấy tình trạng thiếu ối, làm tăng nguy cơ sinh mổ, dị tật bẩm sinh và các vấn đề khác ở thai nhi.
- Vô ối: Trường hợp nghiêm trọng nhất là khi chỉ số nước ối dưới 30mm, tức là mẹ bầu bị vô ối. Lúc này, thai nhi có nguy cơ bị chết lưu hoặc sinh non.
Nếu phát hiện chỉ số bất thường, mẹ bầu cần nhanh chóng đi gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Ngoài ra, việc duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối và nghỉ ngơi hợp lý cũng giúp ổn định lượng nước ối.
5. Lưu ý khi dư ối ở mẹ bầu
Bên cạnh việc tìm hiểu về vấn đề mẹ bầu bị dư ối có sao không, nhiều thai phụ cũng rất quan tâm đến những điều cần lưu ý khi nhận được chẩn đoán này.
Mặc dù trong hầu hết các trường hợp, dư ối ở mẹ bầu thường có các triệu chứng nhẹ và vẫn sinh con khỏe mạnh. Tuy nhiên, khi nhận được chẩn đoán dư ối, các mẹ bầu nên giữ bình tĩnh và thực hiện theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Một số lưu ý cần thiết cho mẹ bầu khi gặp phải tình trạng này được liệt kê dưới đây:
Nghỉ ngơi hợp lý: Mẹ bầu nên nghỉ ngơi nhiều hơn trong thời gian dài và hạn chế các hoạt động đòi hỏi di chuyển nặng nhọc.
Nhập viện sớm khi cần: Khi có hiện tượng dư ối, mẹ bầu cần vào viện sớm để chuẩn bị cho ca sinh nở tại bệnh viện, nhằm tránh tình trạng nước ối vỡ trước khi đến ngày sinh do áp suất của lượng chất lỏng dư thừa.
Theo dõi sự phát triển của bụng: Khi thấy bụng phình to nhanh chóng trong thời gian ngắn, mẹ bầu cần đến bác sĩ ngay để kiểm tra và xử lý tình trạng này.
Quản lý tiểu đường thai kỳ: Mẹ bầu nên tham khảo bác sĩ về chế độ ăn uống phù hợp và tuân thủ nghiêm ngặt nếu dư ối là do tiểu đường thai kỳ.
Như vậy bài viết trên đã giải đáp câu hỏi mẹ bầu dư ối có sao không. Lượng nước ối tăng cao có thể dẫn đến nguy cơ gặp các biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ bầu và thai nhi. Để đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé, việc khám định kỳ, tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và duy trì lối sống lành mạnh sẽ giúp kiểm soát tốt các rủi ro tiềm ẩn trong thai kỳ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
