Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Vũ Thị Hạnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Chụp X-quang vú hay chụp nhũ ảnh, là kĩ thuật sử dụng tia X để phát hiện các thay đổi bất thường ở vú. Vậy phụ nữ ở tuổi mãn kinh nên chụp nhũ ảnh như thế nào?
1. Chụp X-quang vú là gì?
Chụp X-quang vú, hay chụp nhũ ảnh, là kĩ thuật sử dụng tia X để phát hiện các dấu hiệu bất thường, phát hiện sự tồn tại của khối bất thường tại vú, với mục đích nhằm sàng lọc và phát hiện ung thư vú. Chụp nhũ ảnh cho đến nay là một trong nhữn kĩ thuật thăm khám vú được chứng minh là có hiệu quả trong việc giảm tỉ lệ tử vong liên quan tới ung thư vú.
Quá trình chụp nhũ ảnh khá đơn giản, người được chụp nhũ ảnh sẽ đứng trước một thiết bị phát tia X có cấu tạo chuyên biệt để chụp X-quang tuyến vú, hai vú sẽ để giữa các tấm đỡ và được các tấm này ép nhẹ. Việc ép nhẹ là cần thiết, để vú trở nên phẳng hơn, hỗ trợ tạo ra kết quả chụp rõ nét. Mỗi bên vú sẽ được chụp ở nhiều góc độ khác nhau (ít nhất là 2 góc độ) nhằm tạo ra góc nhìn toàn diện. Trên kết quả chụp nhũ ảnh, mô tuyến, mô liên kết sẽ có màu trắng đục, còn mô mỡ sẽ hiện lên tối màu và trong suốt.
Bác sĩ sẽ xem xét kết quả chụp nhũ ảnh để tìm các dấu hiệu bất thường (dù là rất nhỏ) mà bằng thăm khám lâm sàng khó có thể phát hiện được. Bên cạnh đó, kết quả chụp nhũ ảnh là một trong các căn cứ để bác sĩ định hướng các bước thực hiện tiếp theo.
2. Tại sao lại cần phải chụp nhũ ảnh?
Nguy cơ ung vú tăng dần theo độ tuổi của người phụ nữ và đó là lý do tại sao phụ nữ tuổi mãn kinh rất cần thực hiện chụp nhũ ảnh định kỳ. Chụp nhũ ảnh có khả năng phát hiện ung thư vú từ giai đoạn sớm, trước khi nó biểu hiện các triệu chứng lâm sàng, và cho đến nay chụp nhũ ảnh là 1 trong những kỹ thuật thăm khám vú đã chứng minh được khả năng giảm tỷ lệ tử vong liên quan tới ung thư vú.
3. Phụ nữ mãn kinh nên thực hiện việc chụp nhũ ảnh như thế nào?
Các chuyên gia hiện nay chưa thống nhất về khoảng thời gian thực hiện chụp nhũ ảnh. Các tổ chức y khoa khác nhau đưa ra các khuyến cáo khác nhau:
● Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (American Cancer Society - ACS) với khuyến cáo mới nhất cho rằng, thời điểm chụp nhũ ảnh đầu tiên nên thực hiện ở tuổi 45, tuy nhiên tùy vào ý muốn cá nhân mà có thể thực hiện lần đầu trong khoảng từ 40 tới trước 45 tuổi; và mọi phụ nữ trong độ tuổi từ 45 tới 54 nên thực hiện chụp nhũ ảnh hàng năm, sau độ tuổi trên thì có thể chụp mỗi 1 - 2 năm/lần.
● Đại học Sản phụ khoa Hoa Kỳ (American College of Obstetricians and Gynecologists - ACOG) lại khuyến cáo lần chụp nhũ ảnh đầu tiên tốt nhất là khi 40 tuổi, và nên thực hiện chụp hàng năm.
● Lực lượng đặc nhiệm các dịch vụ phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ (The United States Preventive Services Task Force - USPSTF) khuyến cáo thời điểm chụp nhũ ảnh lần đầu tiên có thể thực hiện khi 50 tuổi, và nên tiến hành chụp 2 năm/lần cho tới khi 74 tuổi. Không khuyến cáo chụp nhũ ảnh sau tuổi 74. Việc có thực hiện chụp nhũ ảnh hay không trước tuổi 50 hoàn toàn dựa vào ý muốn và quyết định cá nhân.
Tốt nhất hãy tham vấn ý kiến của bác sĩ về vấn đề chụp nhũ ảnh, bởi các tổ chức đưa ra khuyến cáo chung, còn bác sĩ sẽ trực tiếp xem xét, cân nhắc các yếu tố riêng biệt của từng trường hợp, chẳng hạn như độ tuổi, tiền sử bản thân, tiền sử gia đình,... để đưa ra chỉ định phù hợp nhất.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec với hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm trong khám điều trị bệnh, người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm thăm khám và điều trị tại Bệnh viện.
Bác sĩ Hạnh có 12 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Chẩn đoán hình ảnh. Bác sĩ có thế mạnh đào tạo & thực hiện kỹ thuật siêu âm đàn hồi mô với xung nén và siêu âm doppler màu tim, chọc hút tế bào, nang tuyến giáp tuyến vú dưới hướng dẫn của siêu âm.
Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.
Bài viết tham khảo nguồn: webmd.com