U nang buồng trứng bị vỡ hay vỡ u nang buồng trứng là một tình trạng cấp cứu phụ khoa, thường gây ra cơn đau bụng dữ dội đột ngột. Cơn đau này có thể lan tỏa ra vùng chậu, lưng dưới và thậm chí đến vai. Ngoài ra, người bệnh còn có thể gặp phải các triệu chứng khác như buồn nôn, ói mửa, chóng mặt, sốt, và thậm chí là sốc nếu mất máu quá nhiều.
Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I Néang Chanh Ly - Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.
1. Tại sao u nang buồng trứng bị vỡ?
U nang buồng trứng là túi phình chứa dịch, mô đặc hoặc cả hai, nằm ở trên bề mặt hoặc bên trong buồng trứng. Khi u nang buồng trứng bị vỡ, cấu trúc túi bị phá vỡ và các thành phần bên trong sẽ thoát ra ngoài.
U nang buồng trứng vỡ có nhiều dấu hiệu và triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào tính chất của u nang. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp được coi là một tình trạng cấp cứu phụ khoa.
Người mắc hội chứng buồng trứng đa nang có nguy cơ cao bị vỡ u nang buồng trứng. Hội chứng này khiến cho nhiều u nang phát triển trên buồng trứng. Khi có một hay nhiều yếu tố dưới đây, tình trạng vỡ nang buồng trứng có thể xảy ra:
- Nồng độ hormone trong cơ thể có sự thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng.
- Áp lực từ các hoạt động sinh hoạt hàng ngày, thể dục thể thao, quan hệ tình dục hoặc chấn thương vùng bụng - chậu có thể gây áp lực đến u nang.
- Mang thai.
- U nang có kích thước lớn, tăng trưởng nhanh hoặc bị xoắn.
2. Những dấu hiệu của vỡ nang buồng trứng
U nang buồng trứng có khả năng tự vỡ hoặc vỡ do tác động từ những hoạt động thể lực, tác động lực mạnh vào khối u. Khi điều này xảy ra, dịch từ u sẽ chảy ra và tràn vào khoang chậu. Người bệnh khi đó sẽ xuất hiện các triệu chứng sau đây:
- Cảm giác đau âm ỉ mới xuất hiện hoặc đau dữ dội ở một bên vùng bụng dưới.
- Cảm giác đầy bụng hoặc nặng nề mơ hồ ở bụng.
- Đầy hơi.
- Đau bụng kèm theo sốt.
- Đau bụng kèm buồn nôn hoặc nôn mửa.
- Cảm giác choáng váng, mệt mỏi.
- Thở nhanh hơn bình thường.
- Da lạnh và ẩm.
- Xuất huyết âm đạo.
Dựa trên mức độ biểu hiện của triệu chứng ở bệnh nhân, có thể ước đoán mức độ nghiêm trọng của biến chứng do u nang buồng trứng gây ra. Vỡ u nang buồng trứng đôi khi không có triệu chứng rõ ràng, nhưng đôi khi lại có thể đe dọa tính mạng. Tỷ lệ tử vong của bệnh nhân có thể lên tới hơn 60% nếu không được can thiệp y tế ngay lập tức.
U nang buồng trứng bị vỡ, đặc biệt là loại u nang nhầy, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Dịch nhầy từ u nang rất khó làm sạch hoàn toàn. Nếu các tế bào ung thư còn sót lại trong ổ bụng, chúng có thể bám vào các mô xung quanh và phát triển thành các khối u mới. Điều này khiến bệnh nhân suy nhược, mệt mỏi và có thể đe dọa đến tính mạng.
Do đó, nếu gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào, đặc biệt là khi đã được chẩn đoán có u nang buồng trứng, phụ nữ nên đi khám sớm hoặc nhập viện khẩn cấp để được điều trị kịp thời.
Các u nang buồng trứng có thể vỡ ra một cách ngẫu nhiên hoặc khi có những hoạt động thể chất, lực tác động mạnh vào khối u. Khi một u nang buồng trứng bị vỡ ra thì chất lỏng bên trong đó sẽ thoát ra và lan tràn vào trong khoang chậu. Lúc này, người bệnh sẽ có các triệu chứng sau đây:
- Đau âm ỉ mới xuất hiện hoặc cơn đau dữ dội ở một bên thuộc vùng bụng dưới
- Cảm giác đầy hoặc nặng bụng mơ hồ
- Đầy hơi
- Đau bụng kèm sốt
- Đau bụng kèm buồn nôn, nôn mửa
- Choáng váng, mệt mỏi
- Thở nhanh
- Da lạnh ẩm
- Chảy máu âm đạo
Tùy vào mức độ biểu hiện của các triệu chứng ở người bệnh mà có thể phỏng đoán được biến chứng của u nang buồng trứng gây ra như thế nào. U nang buồng trứng bị vỡ đôi khi có thể không thấy dấu hiệu gì nhưng lại có lúc ảnh hưởng đến tính mạng. Chính vì thế, khi có một trong các điều trên, đặc biệt là khi đã từng biết có u nang buồng trứng, người phụ nữ cần thăm khám sớm hay nhập viện khẩn cấp để được can thiệp kịp thời.
3. Cách chẩn đoán vỡ u nang buồng trứng như thế nào?
Khi bệnh nhân nhập viện do có biểu hiện đau một bên hố chậu và ra huyết âm đạo, bác sĩ sẽ khó chẩn đoán chính xác các bệnh lý phần phụ thông qua khám lâm sàng. Do đó, việc chẩn đoán u nang buồng trứng bị vỡ sẽ dựa vào những kết quả xét nghiệm sau:
- Xét nghiệm máu: Định lượng nồng độ beta HCG được dùng để xác định xem người bệnh có đang mang thai hay không, từ đó cũng có thể ước tính được độ tuổi của thai nhi. Thêm vào đó, xét nghiệm máu cũng giúp phát hiện nguy cơ nhiễm trùng kèm theo.
- Siêu âm: Hình ảnh siêu âm có khả năng nhận diện một u nang tại buồng trứng của người bệnh, đồng thời chỉ ra sự hiện diện của dịch trong túi cùng và đặc tính của dịch đó. Khi thực hiện siêu âm đầu dò âm đạo, thiết bị được đưa vào và hướng về phía tử cung, cung cấp cái nhìn cận cảnh hơn về buồng trứng của bệnh nhân.
4. Điều trị u nang buồng trứng
Quá trình điều trị u nang buồng trứng sẽ phụ thuộc vào độ tuổi, kích thước u nang và những biến chứng kèm theo. Nếu u nang có kích thước nhỏ hoặc cơ thể tự hấp thụ chất lỏng từ u nang, điều trị có thể không cần thiết. Trong trường hợp này, bệnh nhân có thể chỉ cần thực hiện các biện pháp hỗ trợ như sau:
- Thuốc giảm đau: Các loại thuốc như paracetamol và thuốc kháng viêm không steroid có thể sử dụng mà không cần đơn thuốc. Chúng không chỉ giúp giảm đau mà còn có tác dụng chống viêm và giảm sưng ở vùng mô bị tổn thương.
- Thuốc kháng sinh: Đây là loại thuốc có thể được sử dụng để phòng ngừa hoặc điều trị các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra.
Phẫu thuật chỉ được chỉ định khi có sự xuất hiện của một lượng lớn chất lỏng hoặc máu trong vùng chậu sau khi vỡ u nang buồng trứng, điều này có thể dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng tại chỗ hoặc lan rộng ra toàn bộ ổ bụng.
Khi u nang buồng trứng bị vỡ kèm theo xuất huyết nội, xoắn buồng trứng hoại tử, phẫu thuật sẽ được thực hiện bằng các phương pháp phù hợp với từng tình huống cụ thể, với mục đích bảo tồn khả năng sinh sản hoặc triệt căn.
Mặc dù hiếm nhưng vẫn có trường hợp vỡ u nang buồng trứng do ung thư, chính vì thế bệnh nhân cần được bác sĩ chuyên khoa ung bướu theo dõi và điều trị, có thể cần phải phẫu thuật hoặc áp dụng các phương pháp điều trị khác.
U nang buồng trứng bị vỡ với các triệu chứng cảnh báo được xem là một tình trạng cấp cứu phụ khoa, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được xử lý kịp thời. Do đó, chị em nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe sinh sản, sớm phát hiện và theo dõi tình trạng vỡ u nang buồng trứng để có thể can thiệp ngay khi có chỉ định, hạn chế nguy cơ xảy ra các biến chứng sau này.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
