Chụp cắt lớp vi tính đại tràng, còn được gọi là nội soi đại tràng ảo (VC), được giới thiệu vào năm 1994 bởi Vining và cộng sự. Họ là những người đầu tiên mô tả xét nghiệm chụp cắt lớp vi tính (CT Scan) sửa đổi này của ruột già như một xét nghiệm chẩn đoán ung thư biểu mô đại trực tràng và polyp. Kể từ đó, nội soi đại tràng ảo đã trở thành một xét nghiệm có tầm quan trọng thiết yếu trong hình ảnh polyp và ung thư đại trực tràng tiềm ẩn ở những bệnh nhân không thích nghi với nội soi đại tràng quang học.
1. Nội soi đại tràng ảo
Nội soi đại tràng ảo có ưu điểm hơn nội soi đại tràng vì tính chất ít xâm lấn hơn, bệnh nhân tuân thủ tốt hơn và khả năng phát hiện bệnh ngoài cơ thể. Do đó, nội soi đại tràng ảo là một xét nghiệm sàng lọc được chấp nhận cho ung thư đại trực tràng và ngày càng được sử dụng nhiều hơn. Chúng ta phải lưu ý rằng không có phát hiện nào trên nội soi đại tràng ảo cho phép chúng ta phân biệt u tuyến với các tổn thương polypoid không phải ung thư như polyp tăng sản hoặc viêm, vì vậy việc nghiên cứu mô học là cần thiết trong mọi trường hợp. Một trong những hạn chế của nội soi đại tràng ảo là thường bỏ sót các tổn thương phẳng như polyp dẹt.
2. CT Scan bụng không cản quang sau khi chụp nội soi đại tràng không hoàn toàn
Thực hành liên quan đến nội soi đại tràng ảo sau khi nội soi đại tràng không đầy đủ nên được thảo luận vì điều này cũng có thể làm tăng liều bức xạ; ví dụ, một số trung tâm thực hiện chụp CT Scan bụng không cản quang sau khi chụp nội soi đại tràng không hoàn toàn, để loại trừ thủng; mặc dù có bằng chứng cho thấy điều này là không cần thiết. Thủng là một biến chứng được công nhận của nội soi đại tràng. Tỷ lệ thủng được báo cáo dao động từ một trường hợp trong 3115 thủ tục (0,032%) đến một trường hợp trong 510 thủ tục (0,196%). Khoảng thời gian ngắn giữa nội soi đại tràng chưa hoàn thành và nội soi đại tràng ảo trong cùng ngày hoặc ngày hôm sau có thể không đủ để cho phép một số lỗ thủng trở nên rõ ràng trên lâm sàng.
Do nguy cơ làm trầm trọng thêm tình trạng thủng không được dự đoán về mặt lâm sàng khi chọc dò nội soi đại tràng ảo, điều này có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng huyết, nên việc tầm soát sự hiện diện của khí trong ổ bụng trước khi chọc dò nội soi đại tràng ảo có thể có lợi cho tình trạng thủng tiềm ẩn ở những bệnh nhân này. Thủng đại tràng sau khi nội soi có thể là một điều huyền bí về mặt lâm sàng. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng một số phát hiện chứng minh cho việc thực hiện CT Scan chẩn đoán liều thấp trước khi đặt ống trực tràng và giảm khí ở tất cả bệnh nhân được chuyển đến khám nội soi đại tràng ảo cùng ngày hoặc ngày hôm sau sau khi nội soi đại tràng không hoàn toàn để giảm thiểu rủi ro liên quan đến tình trạng thủng nặng hơn
3. Nguy cơ phơi nhiễm bức xạ
Nhược điểm chính của nội soi đại tràng ảo là bức xạ ion hóa, đặc biệt là vì nội soi đại tràng ảo đã được coi là một công cụ sàng lọc ung thư đại trực tràng. Liều bức xạ quyết định đáng kể chất lượng hình ảnh CT Scan, độ chính xác chẩn đoán và tiện ích lâm sàng. Các chiến lược giảm liều bức xạ được sử dụng để duy trì và cải thiện chất lượng hình ảnh. Chỉ nên giảm liều nếu người ta có thể bảo toàn chất lượng hình ảnh chẩn đoán cho bệnh lý cụ thể.
Điều cần thiết là phải hiểu mối quan hệ giữa chất lượng hình ảnh và liều bức xạ để tối ưu hóa liều bức xạ trong nội soi đại tràng ảo. Liều nội soi đại tràng ảo thấp hơn so với kiểm tra CT Scan thông thường, khoảng một nửa liều, do độ tương phản tự nhiên cao giữa mô mềm của thành ruột kết, khí hư, và cặn phân và chất lỏng được gắn thẻ. Để có cái nhìn sâu sắc, điều có ý nghĩa là so sánh liều lượng của các quy trình chẩn đoán khác nhau với liều lượng tia X-quang phổi hoặc số năm tiếp xúc với bức xạ phông nền tự nhiên, dao động từ 1 đến 3 mSv / năm, tùy thuộc vào khu vực địa lý. Như vậy, chụp nhũ ảnh có liều 0,13 mSv, tương ứng với 6 lần chụp X-quang phổi hoặc 14 ngày bức xạ nền. Một CT Scan bụng trung bình có 5-25 mSv, tương ứng với 250-1250 lần chụp X-quang ngực hoặc 2-11,5 năm bức xạ nền, tùy thuộc vào số giai đoạn phải quét để xác định chẩn đoán nghi ngờ
4. Liều lượng bức xạ và nguy cơ ung thư
Ảnh hưởng của bức xạ và nguy cơ của nó thường được ước tính dựa trên phép ngoại suy tuyến tính của các nguy cơ ung thư liên quan đến liều lượng cực cao từ các nghiên cứu nạn nhân bom nguyên tử ở Hiroshima và Nagasaki. Tuy nhiên, không có bằng chứng rõ ràng về sự khởi phát ung thư ở liều thấp và vấn đề này vẫn còn nhiều tranh cãi. Năm 2016, tổ chức Health Physics đã công bố rằng bức xạ thấp hơn 100mSv không ảnh hưởng đến cơ thể con người. Giả sử rằng liều nội soi đại tràng ảo trung bình là 5mSv, điều đó có nghĩa là nguy cơ ung thư theo lý thuyết sẽ là 0,04% ở bệnh nhân 50 tuổi và 0,02% ở bệnh nhân 70 tuổi sau khi sàng lọc ban đầu.
Hãy nhớ rằng nguy cơ phát triển ung thư ruột kết suốt đời là khoảng 5%, lợi ích của nội soi đại tràng ảo cao hơn nguy cơ bức xạ ước tính của nó. Liều nội soi đại tràng ảo hiện nay ở nhiều cơ sở, thậm chí còn thấp hơn 3mSv, liều tương đương với mức phơi nhiễm bức xạ hàng năm ở một số nước như Hoa Kỳ. Vì độ tuổi sàng lọc ung thư đại trực tràng trên 50 tuổi, mức độ phơi nhiễm giảm đáng kể, và do đó nguy cơ ung thư liên quan đến bức xạ thậm chí còn thấp hơn. Vì tỷ lệ tế bào phân chia của con người giảm dần theo tuổi tác, điều này càng làm tăng tính an toàn của nội soi đại tràng ảo đối với dân số già mà nó phục vụ chủ yếu. Điều quan trọng là phải xem xét tần suất trung bình của mỗi lần khám trong dân số và liều bức xạ trung bình với mỗi kỹ thuật để hiểu được liều bức xạ của nội soi đại tràng ảo trong bối cảnh của các kỹ thuật ion hóa khác.
Tuy nhiên, tất cả các kỹ thuật dựa trên khám (chụp X quang, soi huỳnh quang, CT Scan, chụp cắt lớp phát xạ positron-CT Scan, xạ hình và tim mạch can thiệp) chiếm 34% tổng liều dân số hàng năm. Điều quan trọng cần nhấn mạnh là nội soi đại tràng ảo khá khác so với khám CT Scan thông thường. Sự tương phản vốn có cao giữa lòng đại tràng chứa đầy không khí và sự suy giảm mô mềm của thành ruột kết cho phép giảm liều liên quan mà không làm mất độ chính xác trong chẩn đoán
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
