Kinh nguyệt không đều - Những điều bạn cần biết

Kinh nguyệt không đều mang lại nhiều rắc rối cho phụ nữ trong cuộc sống hằng ngày. Hơn nữa, tình trạng này cũng tác động đáng kể đến sức khỏe và khả năng sinh sản. Do đó, chị em cần nắm rõ nguyên nhân chu kỳ kinh nguyệt không đều để áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp nhằm tránh các biến chứng nguy hiểm sức khỏe.

Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc Trung tâm Sức khoẻ phụ nữ và Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.

1. Như thế nào được coi là kinh nguyệt không đều?

Kinh nguyệt không đều xảy ra khi chu kỳ không theo một quy tắc nhất định mà có thể đến sớm, muộn hoặc vô kinh.

2. Chu kỳ kinh nguyệt không đều thường gặp ở độ tuổi nào?

Những bạn gái trong độ tuổi dậy thì thường gặp tình trạng kinh nguyệt không đều do tình trạng chưa ổn định của hoạt động buồng trứng và nội tiết tố. Tuy nhiên, tình trạng này chỉ xảy ra trong 2-3 năm đầu hành kinh.  

Chu kỳ kinh nguyệt không đều và kéo dài nhiều ngày ở các chị em trong độ tuổi sinh sản có thể là biểu hiện của các bệnh phụ khoa như viêm cổ tử cung, viêm nội mạc tử cung, u xơ tử cung hoặc u nang buồng trứng… Những bệnh này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và khả năng sinh sản của phụ nữ.

3. Biểu hiện bệnh

Thời gian của một kỳ nguyệt san thường dao động từ 28 đến 30 ngày nhưng cũng có thể thay đổi nhanh hoặc chậm đi từ 3 đến 5 ngày. Trong đó, thời gian hành kinh sẽ kéo dài từ 3 đến 5 ngày. Các dấu hiệu của chu kỳ kinh nguyệt không đều bao gồm:

• Chu kỳ của kinh nguyệt ngắn hơn 21 ngày hoặc dài hơn 35 ngày.
• Thời gian hành kinh ngắn hơn 3 ngày hoặc dài hơn 7 ngày.
• Trong kỳ kinh, lượng máu bị mất đi có thể quá ít hoặc quá nhiều.
• Màu sắc của máu kinh bất thường, máu có màu đen lẫn các cục máu đông.
• Giữa hai kỳ kinh có hiện tượng ra máu.
• Khoảng thời gian giữa hai kỳ kinh nguyệt có khả năng kéo dài từ vài ngày cho đến vài tháng, lượng máu kinh lúc nhiều, lúc ít.
• Trường hợp bị ngừng kinh nguyệt ít nhất 6 tháng (vô kinh thứ phát) hoặc chưa từng có kinh nguyệt (vô kinh nguyên phát).
• Trong thời kỳ kinh nguyệt, chị em sẽ gặp phải triệu chứng như đau bụng dữ dội, mệt mỏi và đau lưng…

4. Các hình thức của chu kỳ kinh nguyệt không đều

• Kinh sớm: Kinh nguyệt có khả năng đến sớm 3 ngày, có lúc là 7 ngày hoặc diễn ra hai lần trong tháng.
• Chậm kinh: Thông thường, phụ nữ hay bị trễ kinh từ 3 đến 4 ngày. Tuy nhiên, nếu chậm đến 10 ngày và trước đó có quan hệ tình dục, chị em nên nghĩ đến khả năng mang thai.
• Rong kinh: Khi kinh nguyệt kéo dài hơn 7 ngày thì được gọi là rong kinh. Trong đó, lượng máu được tống ra ngoài nhiều hay ít sẽ tùy theo những nguyên nhân cụ thể.
• Kinh thưa: Đây là tình trạng phụ nữ bị chậm kinh 2 tháng, 3 tháng hoặc thậm chí là các kỳ kinh nguyệt cách nhau 5 tháng.
• Vô kinh: Tình trạng không có kinh nguyệt trên 6 tháng hoặc 1 năm. 

5. Tác hại của kinh nguyệt không đều

• Ở những phụ nữ trên 30 tuổi, tình trạng kinh nguyệt không đều làm thay đổi nội tiết tố nữ, từ đó làm thay đổi nhan sắc của chị em.  
• Làn da xanh xao, thô ráp và dễ bị nám cùng tàn nhang, lỗ chân lông to, nổi mụn và lão hóa sớm.
• Cơ thể hay rơi vào trạng thái mệt mỏi, nổi cáu, trí nhớ kém và dễ bị các bệnh xương khớp.
• Mất máu nhiều do chu kỳ kinh kéo dài khiến phụ nữ cảm thấy mệt mỏi, da nhợt nhạt, chóng mặt, thở gấp và tim đập nhanh…
• Một số bệnh phụ khoa như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, ung thư buồng trứng và đa nang buồng trứng… biểu hiện thông qua kinh nguyệt không đều.
• Sự thay đổi trong hoạt động của buồng trứng do chu kỳ kinh nguyệt không đều làm giảm khả năng thụ thai khiến các nang trứng không đủ điều kiện để chín và phóng ra vào chu kỳ thích hợp.
• Nếu không được hỗ trợ kịp thời, các bệnh phụ khoa có thể gây bệnh dẫn đến nguy cơ vô sinh - hiếm muộn.

6. Nguyên nhân gây bệnh

14 nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng chu kỳ kinh nguyệt không đều bao gồm:  

6.1. Mang thai

Khi mang thai, phụ nữ sẽ gặp tình trạng mất kinh hoặc chỉ ra một lượng máu nhỏ. Nếu trải qua tình trạng này và trước đó có quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp tránh thai, chị em cần kiểm tra xem liệu bản thân có thai hay không.

6.2. Thuốc tránh thai nội tiết

Viên uống tránh thai nội tiết có khả năng gây ra hiện tượng ra máu bất thường giữa các chu kỳ kinh, làm cho lượng kinh nguyệt trở nên ít hơn nhiều. Thuốc tránh thai có thể dẫn đến tình trạng chu kỳ kinh nguyệt không đều. 

6.3. Cho con bú

Prolactin có trong sữa mẹ làm ức chế hormon sinh sản khiến kinh nguyệt của mẹ trở nên ít hoặc không có trong suốt thời gian cho con bú. Sau khi cai sữa cho con, kinh nguyệt sẽ trở lại đều đặn.

6.4. Tiền mãn kinh

Ở độ tuổi 40 hoặc thậm chí có thể sớm hơn, tình trạng này thường bắt đầu. Trong khoảng thời gian này, sự dao động của lượng estrogen có thể khiến chu kỳ kinh trở nên dài hơn hoặc ngắn hơn.

6.5. Hội chứng đa nang buồng trứng

Hội chứng đa nang buồng trứng đặc trưng bởi tình trạng chu kỳ kinh nguyệt không đều do nồng độ androgens tăng cao dẫn đến mất kinh hoặc chảy máu nhiều hơn trong thời gian hành kinh.

6.6. Bệnh tuyến giáp

Tình trạng suy giáp, tuyến giáp hoạt động kém sẽ khiến phụ nữ gặp phải tình trạng kinh nguyệt dài hơn, nhiều hơn và đau bụng nhiều hơn. Trong khi đó, cường giáp sẽ khiến kinh nguyệt trở nên ngắn hơn và ít hơn.

6.7. U xơ tử cung

Những khối u cơ phát triển trong thành tử cung được gọi là u xơ. Các khối u này có khả năng gây ra hiện tượng kinh nguyệt ra nhiều, đau đớn và dẫn đến tình trạng thiếu máu.

6.8. Lạc nội mạc tử cung

Khoảng 10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản bị lạc nội mạc tử cung. Tình trạng này thường gây đau bụng dữ dội khi đến kỳ kinh, làm cho chu kỳ kinh nguyệt kéo dài hơn, ra nhiều máu và chảy máu giữa các kỳ. 

6.9. Thừa cân

Tình trạng thừa cân khiến cho các hormon và mức insulin bị rối loạn dẫn đến kinh nguyệt không đều. Ngoài ra, tình trạng tăng cân nhanh cũng gây ra những bất thường trong chu kỳ kinh. Sự kết hợp giữa tăng cân và chu kỳ kinh không đều là những dấu hiệu điển hình của hội chứng đa nang buồng trứng và suy giáp.

6.10. Rối loạn ăn uống và sụt cân quá nhanh

Tình trạng mất kinh sẽ xảy ra nếu phụ nữ giảm cân quá nhiều và quá nhanh. Cơ thể sẽ cảm thấy mệt mỏi, đau đầu và rụng tóc. Thêm vào đó, việc không đủ calo cũng làm giảm hormone ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng.

6.11. Tập thể dục quá sức

Các hormone chịu trách nhiệm về kinh nguyệt có thể bị ảnh hưởng tiêu cực bởi việc tập thể dục nặng hoặc quá sức. Giảm cường độ tập luyện và gia tăng lượng calo nạp vào là hai phương pháp hiệu quả giúp phục hồi kinh nguyệt.

6.12. Stress

Stress ảnh hưởng đến vùng não điều tiết hormon tuyến yên làm cho quá trình tiết dịch và rụng trứng trở nên bất thường, gây ra tình trạng kinh nguyệt không đều. Khi hết stress, kinh nguyệt sẽ phục hồi về trạng thái bình thường.

6.13. Tác dụng phụ của thuốc

Chu kỳ kinh nguyệt sẽ bị ảnh hưởng bởi một số loại thuốc như:

• Thuốc tuyến giáp.
• Thuốc chống đông máu.
• Thuốc chống trầm cảm.
• Thuốc hóa trị.
• Thuốc động kinh.
• Thuốc aspirin và ibuprofen.
• Liệu pháp thay thế hormon.

6.14. Ung thư cổ tử cung

Chảy máu bất thường giữa các chu kỳ hoặc lượng kinh nguyệt ra nhiều có thể là dấu hiệu của ung thư cổ tử cung. Bên cạnh đó, ra máu trong hoặc sau khi quan hệ tình dục và khí hư bất thường cũng là những triệu chứng khác của bệnh này.

7. Điều trị chu kỳ kinh nguyệt không đều

7.1 Thực hiện xét nghiệm tại bệnh viện để được chữa trị kịp thời

Bước đầu tiên, các bác sĩ có thể sẽ dùng đến thiết bị hiện đại để soi âm đạo có bị bệnh phụ khoa hay không, từ đó chuẩn bị phương pháp điều trị kịp thời.

Sau đó, quy trình kiểm tra ổ bụng, cổ tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng,... có thể được đề nghị nhằm kiểm tra những bất thường có thể có.  

Nhiều bộ phận trong cơ thể bị ảnh hưởng bởi tình trạng kinh nguyệt không đều nên chị em phụ nữ cần chủ động chăm sóc bản thân đúng cách để duy trì sức khỏe.

7.2 Thay đổi thực đơn hàng ngày

Để đảm bảo sức khỏe, chị em nên thiết lập một chế độ ăn uống hợp lý, trong đó bao gồm việc bổ sung các loại vitamin và khoáng chất thiết yếu, tăng cường rau củ quả và thực phẩm đa dạng. Điều này sẽ giúp tăng cường sức đề kháng và ổn định các nội tiết tố trong cơ thể.

7.3 Tăng cường tập luyện thể dục

Chị em nên tập thể dục hàng ngày phù hợp với bản thân, tránh luyện tập quá sức để duy trì một hệ tuần hoàn và trao đổi chất khỏe mạnh, từ đó loại bỏ những rối loạn nội tiết.

7.4 Uống nhiều nước

Để cơ thể hoạt động hiệu quả và giữ cho lượng đường huyết ở mức ổn định, việc uống nhiều nước cực kỳ quan trọng. Ngoài ra, uống nhiều nước cũng giúp hỗ trợ điều trị chu kỳ kinh nguyệt không đều. Vì vậy, chị em nên bổ sung 2 lít nước mỗi ngày.

7.5 Tránh sử dụng các chất kích thích

Uống bia, rượu và hút thuốc lá là những hành động cần phải tránh vì điều này gây tổn hại đến sức khỏe và khiến cho chu kỳ kinh nguyệt không đều. Trong đó, kinh nguyệt không đều không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn cả khả năng sinh sản của phụ nữ. Khi phát hiện những bất thường trong kỳ kinh nguyệt, chị em nên đi đến bệnh viện hoặc các cơ sở y tế chuyên khoa để được khám và điều trị kịp thời. 

8. Phòng ngừa chu kỳ kinh nguyệt không đều bằng cách nào?

Chu kỳ kinh nguyệt không đều tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe và khả năng sinh sản.  

Tuy nhiên, chị em có thể giảm nguy cơ mắc phải tình trạng này bằng cách:

• Vận động thường xuyên.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng cân đối, nghỉ ngơi khoa học.
• Giữ tinh thần lạc quan.
• Vệ sinh cá nhân sạch sẽ.
• Sử dụng biện pháp tránh thai an toàn.
• Khám phụ khoa định kỳ. 

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.