Huyết khối tĩnh mạch cửa là tổn thương ở một hoặc nhiều nhánh tĩnh mạch cửa do cục máu đông gây tắc nghẽn. Xơ gan, ung thư gan được cho là nguyên nhân chính gây bệnh huyết khối tĩnh mạch cửa.
1. Huyết khối tĩnh mạch cửa là gì?
Huyết khối tĩnh mạch cửa là tình trạng một hoặc nhiều nhánh của tĩnh mạch cửa (tĩnh mạch nhận máu từ ống tiêu hóa, lá lách, tụy để nuôi gan) bị tắc nghẽn do cục máu đông.
2. Nguyên nhân gây huyết khối tĩnh mạch cửa
Có nhiều nguyên nhân gây huyết khối tĩnh mạch cửa. Tuy nhiên, xơ gan và ung thư biểu mô tế bào gan được xem là nguyên nhân chủ yếu gây bệnh (do tĩnh mạch cửa là tĩnh mạch nhận máu từ các cơ quan khác để nuôi dưỡng gan). Khi khối u ở gan phát triển sẽ di căn và xâm lấn tĩnh mạch cửa. Ngoài các bệnh lý ở gan, các bệnh sau cũng được cho là nguyên nhân gây bệnh:
- Bệnh lý ở tụy - mật: khối u tụy, viêm tụy, viêm túi mật
- Bệnh lý đại tràng: viêm đại tràng ruột hoạt tử
- Bệnh rối loạn đông máu,...
3. Những ai có nguy cơ bị huyết khối tĩnh mạch cửa?
Các đối tượng sau đây được xem là có nguy cơ bị huyết khối tĩnh mạch cửa:
- Mắc các bệnh lý ở gan như viêm gan B, viêm gan C, xơ gan, ung thư biểu mô tế bào gan.
- Mắc các bệnh lý ở tụy như viêm tụy, khối u tụy.
- Mắc chứng rối loạn đông máu, thuyên tắc tĩnh mạch.
- Bị huyết khối tĩnh mạch cửa do di truyền.
- Uống nhiều bia rượu và dùng thuốc gây nhiễm độc ở gan do không tuân theo chỉ định của bác sĩ.
4. Triệu chứng huyết khối tĩnh mạch cửa
Tùy vào mức độ cấp tính hay mãn tính và tình trạng bệnh, huyết khối tĩnh mạch cửa sẽ có triệu chứng khác nhau.
- Cấp tính: Thông thường, ở giai đoạn cấp tính, bệnh không có triệu chứng rõ ràng. Người bệnh thường đối mặt với các cơn đau bụng cấp tính và thoáng qua, ăn không tiêu, đầy bụng, buồn nôn, tiêu chảy, biếng ăn, ăn không ngon miệng, dẫn đến sụt cân,...
- Mãn tính: Người bệnh có thể có triệu chứng của tăng áp lực tĩnh mạch cửa như lách to, cổ trướng hoặc bị xuất huyết do tĩnh mạch thực quản bị giãn và vỡ ra.
5. Điều trị huyết khối tĩnh mạch cửa
Hiện nay, có các phương pháp điều trị bệnh huyết khối tĩnh mạch cửa, đó là:
- Phẫu thuật loại bỏ huyết khối: Phương pháp này được chỉ định đối với bệnh nhân ở giai đoạn cấp tính, vị trí cục máu đông ở nhánh ngoài gan đầu tiên; và không được chỉ định đối với các trường hợp bệnh nhân ở giai đoạn mãn tính hoặc cục máu đông đã lan vào các nhánh tĩnh mạch khác như tĩnh mạch gan, lách, mạc treo tràng trên, bệnh nhân bị xơ gan, ung thư biểu mô tế bào gan giai đoạn cuối, khối u xâm lấn và di căn xa, bệnh nhân mắc các bệnh lý về hô hấp, tim mạch, chứng rối loạn đông máu, ... Bệnh nhân sẽ được phẫu thuật để loại bỏ huyết khối, phòng tránh huyết khối lâu ngày gây tắc lòng mạch dẫn đến xơ hóa tĩnh mạch.
- Phẫu thuật cắt bỏ đoạn tĩnh mạch cửa và tái tạo bằng mạch nhân tạo: Phương pháp này được chỉ định đối với bệnh nhân huyết khối tĩnh mạch cửa do khối u ở tụy, mật xâm lấn; không được chỉ định đối với trường hợp khối u di căn xa, di căn phúc mạc, người bệnh mắc chứng rối loạn đông máu, hô hấp, tuần hoàn. Bệnh nhân sẽ được phẫu thuật để cắt bỏ đoạn tĩnh mạch cửa bị khối u xâm lấn, sau đó tái tạo và nối bằng đoạn mạch nhân tạo.
- Tắc mạch xạ trị: Phương pháp này được chỉ định với những trường hợp huyết khối tĩnh mạch cửa do ung thư gan xâm lấn. Đây là phương pháp điều trị hiện đại, kết hợp các chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh, nội tiêu hóa, tim mạch và y học hạt nhân. Bệnh nhân được chiếu phóng xạ chọn lọc vào khối u thông qua đường động mạch, nhằm hạn chế tình trạng làm tổn thương các nhu mô gan lành xung quanh.
Để phòng ngừa bệnh huyết khối tĩnh mạch cửa, cần hạn chế sử dụng các chất kích thích, thường xuyên tập luyện thể dục. Nếu mắc các bệnh lý gan, tụy, mật, hoặc chứng rối loạn đông máu, thuyên tắc tĩnh mạch, người bệnh nên thăm khám bác sĩ định kỳ để được theo dõi, điều trị kịp thời.
Tầm soát ung thư gan định kỳ là một trong những cách để phát hiện bệnh sớm, ngay khi chưa có biểu hiện, đảm bảo hạn chế tối đa những biến chứng do ung thư gan gây ra.
Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đang triển khai các Gói khám tầm soát và phát hiện sớm ung thư gan phù hợp với nhiều đối tượng có nguy cơ mắc bệnh khác nhau. Việc này giúp các bác sĩ có thể phát hiện sớm ung thư từ khi chưa có triệu chứng.Với đội ngũ chuyên gia y tế hàng đầu trong lĩnh vực ung bướu, phương tiện máy hiện đại bậc nhất khu vực sẽ điều kiện tốt nhất giúp cho việc sàng lọc phát hiện sớm ung thư gan.
Khách hàng có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline tại đây để được hỗ trợ.
